Azpisarrerak (sarrerak) (129)
ahuleria.
(G, L, B, BN, S) Ref.: A; Izeta BHizt2 .
Debilidad, flaqueza (tanto física como moral). "Debilidad de estómago, necesidad de comer" A. "Debilidad. Orri auleria sartu zaio. Auleriek eztu gauz onik " Izeta BHizt2. v. ahulkeria, ahulezia, ahultasun. Tr. Documentado en textos meridionales desde mediados del s. XIX (tbn. en un ej. de J. Etchepare). En DFrec hay 9 ejs. de ahuleria .
Txakur ori egon da / beti auleriyaz, / eziñ alegratu zan / zelebrekeriyaz. Noe 37. Baño berotasun andiak igaro zituan, gaixorik iduki zuten, ta oetik jaikita gero ere, alegin guztiak eginda ere, Joanes etzan geiago lengoa izan. Ordutik auleria. Ag G 204. --Ta nondik dakartzu gaur ames ori? --Nere auleriak erakarri dit burura. Ib. 212. Talo ta gaztakin auleria illerazi. J. B. Ayerbe EEs 1912, 226 (ap. DRA , pero la ref. es incorrecta). Euskalerria, bere semien nagikeriz ta lege zorrotzen debekuz, auleriak jota, [...] luzaro egon bada ere, ernaitu da. EEs 1916, 50. Aiatik Arruara jo zuten, goseak eta auleriak akiturik. Or SCruz 71. Nere auleri ta arnasgabea ikusita, estutu egin ziran. Ib. 132. Zezen-errian neska guziek auleriz iltzen dire. Or Mi 51. Barrena auleriyak artua. Yanzi 129. Buru-ahuleria mikorik badutela ez dirudi. JE Ber 67. Xabier... auleriaren mende berriz erortzera zetorren. Eizg 77 (ap. DRA). Aulek auleria berekin. (AN-larr). Inza NaEsZarr 331. Biamonez ikusiko odol-izerdi dena; / il gabe gorputzak au du aulerien azkena. "El final de los desfallecimientos corporales" . Or Poem 543. Arpegia zurbildu zitzaion, auleria bere soñaz ziaro jabetu. Etxde AlosT 34. Aspaldi sutan nago Zure legea auznartzeko, [...], bizkortasunak auleria iretsi dezan. "Quousque devoretur a fortitudine infirmitas" . Or Aitork 304. Bere borondate sendoak etzun sekula amor emateko auleririk senti. Etxde JJ 273. Edan ere gitxi, oso gitxi, biotzaren auleri ta erkintasunaz gaiñera, odolaren eda-zartada ertain ordez sendoegia ebala-ta. Erkiag Arran 87. Nere eskasia ta auleria ere gizarteari deika ari zaizkio. Vill Jaink 88. Infinitu-gosea ez gure aunditasunetik, baiñan gure auleriatik omen dator. Ib. 152. Auleriak jota, txutik eziñik. Ataño TxanKan 207. Oso gaixorik eldu zan Albara, auleriak joa. Onaind STeresa 108. Batasunik eza, edozeinen begietan [...] ahuleria eta makurra denez gero, ez nuen ahotan hartu ere. MIH 218. Noski, ez ditudala aipatzen ere [gure hizkuntzak] izan ditzakeen ahuleriak eta gaitzak. Ib. 217. Gizon-emakumeen hutsak, makurrak eta ahuleriak. MEIG IX 107. Baina Eganen ahuleriak badu zapalkuntzarekin zer ikusirik ez duen arrazoirik. MEIG I 259.
v. tbn. Inza Azalp 60. Auspoa 39, 131.
AULERIAN (Estar, etc.) débil.
Betroi bat artu nuen / Ernanin feriyan, / galantziya egingo / zuela agiyan; / tristura begiyan, / beti auleriyan, / ez aren premiyan / nere fameliyan. Xe 295.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper