Harremana

    OEH - Bilaketa

    2973 emaitza odol bilaketarentzat

    Sarrera buruan (129)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    atsegingarri.
    sense-1
    I. (Sust).
    azpiadiera-1.1
    (SP (sin trad.)).
    Cosa placentera, que causa placer.
    Presenteko atsegingarri baten ikuste laburraz. "Delectabilis presentis". SP Imit III 26, 3 (Ip presenteko plazer). Hura inguratzen duten hain bertze asalduren eta atsegingarriren artean. SP Phil 438. Kendu edo laburtu eikiozu atsegingarriren bat edo yan gitxitxu. Añ EL2 46s. Beti ibilten izan nas pozkarien eta atsegin-garrien billa. Ib. 73. Ene atsegingarrirako, uste ez neban eginen oneri eutsi ta ekin neuntsan. Zav Fab, RIEV 1907, 91. Obeto biziko zarean / Lekutxo batera zuaz, / Erroman atsegin garririk / Iñondik ez dozu zugaz. AB AmaE 152. Etxe andanaño bat, balkoinak begien atsegingarritzat lorez apainduak dituztenak. JE Ber 44. Bertso saio bat baita euskaldunaren atsegingarririk bikañena. Etxde JJ 270. Gizona zure jopu eta oerako atsegingarri soilla izatea nai zenuke. Ib. 142s. Neska-mutillak, alkarrenganako atsegingarri zirala aitortu zioten beren gurasoai. Ib. 88. Sukaldeko nasteak maite zitualarik, bazuan beste atsegingarri bat. Anab Poli 48. Egarri denari edozoin ur atsegingarri. EZBB II 83. Aurrerago esan dot atsegingarri nituala aldakuntza onetako tira-birok. Gerrika 272.
    azpiadiera-1.1.1
    (Tema nudo, tras gen.).
    Au zan lora bat argitu zana / Askoren atsegingarri. Enb 81. Belarra mailka uzten du galtzairuak, begien atsegingarri. Or Mi 108. Zoro-ergelak iñoren atsegingarri ta jolasgarri ixaten direana. Otx 162. [Baserri sukaldak] daukan guzia begi-betegarri eta gorputz-animen atsegingarri izan oi da. Etxde JJ 28. Kanta bezate bertsolariak / guzien atsegingarri. Basarri 71. Jaungoiko berak jarria, / gure begien atsegingarri / zerutikan ekarria. Olea 139. Zorionean partzuer eta / penetan kontsolagarri; / hitz bakar batez erran dezadan: / elgarren atsegingarri. Mattin 77. Bakar batzuek jarri ditut gaur, / sail aundirik eztet bete, / jai eder auen atsegingarri / ortxen dijoazkitzute. MMant 69. Jai eta aste plazarik plaza / nagikeriak utzita, / ikusle danen atsegingarri / erropa zuriz jantzita. Ib. 98.
    azpiadiera-1.1.1.1
    (Det.).
    Antiguako Ama, Birjiña Maria, / lekeitiar guztien atsegingarria. (In Erkiag Arran 195).
    sense-2
    II. (Adj.).
    azpiadiera-2.1
    1. (V, G ap. A ; Hb, Dv).
    Agradable, placentero. "Qui cause du plaisir" Dv. "Agradable" A. v. atsegin (II), ATSEGIN-EGINGARRI, ATSEGIN-EMANGARRI, atsegintsu. Tr. Lo hallamos desde mediados del s. XVIII; es algo más frecuente al Sur. En DFrec hay 19 ejs.; tbn. hay uno de atsegingarritasun.
    Ezaguntz edo barruntantz atsegingarri hau. Mb IArg II 47. Poz-kontentu atsegin-garriz beterikako berjera edo baratz bat. Ub 156. Ez da guretzat biargintza atsegingarrijagorik. Mg PAb 141. Gauza guzietan, ala atsegingarrietan, nola nekagarri edo penagarrietan. Gco I 419. Modestia atsegingarria. Gco II 45. Bainan benedizionezko sentenzia hori gozo eta atsegingarri den bezain dorphea ta lehergarria izanen da. Dh 151. Portuna ditxoso ta atsegingarri guztiak. fB Ic I 80. Beste [jostaketa] bat badute jatorriz gipuzkoatarrak, guztiz miraritsua eta txit atsegingarria. Izt C 214. Guziak aurkhitzen ditut bata bertzea baino atsegingarriagoak. "Agréables". Dv Dial 101 (It atsegiñagoak, Ur gozatsubaguak, Ip laketgarriago). Onenbestez Esau bere etxera Seir-era itzuli zan, anaiari itz poz eta atsegingarrienak emanik. Lard 44. Eta ustekabeko gertakari añ atsegiñgarrian guziak era batera deadar egiñ zuten. Arr May 176. Zonbat den Jainkoarentzat [Meza saindua] ospagarri eta atsegingarri. Arb Igand 92. Munduari aldegiñ niyon ezkeroz, zer bizi-modu atsegiñgarriya daramakidan aditzera eman naiean. Moc Damu 35. Espiritu Santuaren graziagaz egiten diran egikera eregi batzuk, atsegingarriak diranak. Itz Azald 196.
    ( s. XX) Soñu ori, baserritarrentzat, ezti leun ta atsegingarria izan oi da. Ag G 43. "Laukar" (cuarteto) eder ta atsegingarri bat. Garit Usand 22. Gu bere begietan atsegingarri egitten gaittuan grazi edo esker ondutzallea. Inza Azalp 137. Kondaira atsegingarri unen azken zatiaren bila. "Agradable historia" (Quijote IX). AIr RIEV 1928, 600s (Anab ib. 609 atsegingarri; Ldi RIEV 1929, 208 atseginkor). Didar bat entzun geban / atsegingarrija. Enb 52. Jardun polita zerabilkiten gazte atsegingarri aiek. Anab Usauri 40s. Emakumia zarrai atseginarri yake ta umiai pozgarri. Otx 21. Toki aietan giro epelagoa eta atsegingarriagoa izan oi bait-da. JMB ELG 16. Umetandiko lagunik onen, / adizkide aiñ atsegingarri. EA OlBe 105. Atsegingarri zaizko [Jaunari] lañotasunean eta leialtasunean dabiltzanak. Zerb IxtS 58. Erauntsi gogorrai indarra kendu, ta aize atsegingarri biurturik. Munita 141. Baiña gure aultasunez, soiñu atsegingarri oriek ere lo-argarri gerta ditezke. Or QA 131. Ez ote lizateke solas atsegingarri bat izanen. Mde HaurB 28. Ezagun zun emakume eder eta atsegingarria izan zela gaztetan. Etxde JJ 27. Arrezkero bai izan ebala bizitza atsegingarri ta zoriontsua. Bilbao IpuiB 215. Egon gaitezen emen berokien goxoki goxoki ele atsegingarrietan. Izeta DirG 26. Osasuna, eritasunak egin du atsegingarri: asebetea, goseak; atsedena, nekeak. Zait Plat 34. Alako laguntxuaz jolas nekagarri baiño atsegingarriagoan ebillelako. Erkiag BatB 76. Panek oso begiko zun abaro ta egon-leku atsegingarria. Ibiñ Virgil 57. Asko alditan, atsegingarri zuentzat izan beharrez, / alaiarena egiten dakit, maitasunaren indarrez. Xa Odol 345. Urrengo egunetako egotaldia atsegingarri egiteko. In Etxabu Kontu 146. [Film honetan] ikuskari beldurgarriak egiaz dira beldurgarri eta atsegingarriak egiaz atsegingarri. MEIG I 198.
    v. tbn. Muj RIEV 1908, 429. Bera EEs 1915, 213. Altuna 34. JArt Y 1933, 332. TAg Uzt 198. BEnb NereA 114. Akes Ipiñ 20. Gand Elorri 128. Osk Kurl 24. Vill Jaink 79. Gazt MusIx 109. Onaind STeresa 79.
    azpiadiera-2.1.1
    Huntarik dathor guziz, begiarentzat, Loiolako xokoaren pollit, atsegingarria.JE Ber 55.
    azpiadiera-2.2
    2. atsegigarri (Lar). "Espirable" Lar. Cf. HATS EGIN.
    azpisarrera-1
    ATSEGINGARRIZKO. Agradable, placentero.
    Aspideak bere ausikia egiten du ezin kasik ikusizkoa, eta haren pozoinak berehala emaiten du atsegingarrizko hatsgite bat. SP Phil 354. Atsegin-garrizko asmariyuak egi antzekuak izan bear dute. "Ficta voluptatis causa sint proxima veris". Sor Gabon 18. Atsegingarrizko durundi, zunburrun, ots, alaio, deadar guztiak. Ag Kr 217.

    atsegingarri

    atsegingarri
    << atsegin 0 / 0 atsekabe >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper