Azpisarrerak (sarrerak) (129)
ateratze.
1. (Lar).
Acción de salir, salida.
Eta Israeldarren ateratze, irtete ta igarotzean adirazi zuan Jainkoak, berak aterako ginduala noizbait guziok bekatu-petik. Ub 23. Justiziazko iruzkiaren atheratzea seinalatzen deraukun argi hasteari bezala. MarIl 95. Goiz arratsetan, iguzkiaren atheratze eta sartzearekin. Prop 1896, 110. Bigarren ateratzea, lena bezain alperrikakoa: Erniotik igesi. Or SCruz 37. Yesusek Yerusalemen egin bear zuen ateraldiaz edo ateratzeaz. Orixe da izan ere gizonaren eriotza, mundu onetatik ateratzea, beste mundura yoateko. Ir YKBiz 242n. Pazko biharamunean, atheratze gaitza egin dute Zokotar neskatxa multzo batek. Herr 5-5-1960 (ap. DRA ).
(Como segundo miembro de compuestos). "Le lever du soleil, iguzki atheratzea " Ht VocGr 379 (cf. ib. 394: "orient, iguzki atheratzea").
Lan uzteak, oporketak, saldu-erosiak, sari aundiegian saltzeko gauzak biltzea, ontzien kaietako sartu-ateratzeak.Arbelaitz EEs 1917, 114.
2. (Lar, T-L (-th-), aterate. Extracción. "Extracción, saca, kanporatzea, ateratzea " Lar. "Extraction [...], action, kentze, atheratze " T-L.
Eltxoaren gisa buruan sartu, baño bein sartuz geroz "akabo" aien ateratzea. Anab Poli 8.
+ atarate. (Como segundo miembro de compuestos).
Iñor osatuten ezpalitz legez odol aterate ta edaari atsitu baga. Mg PAb 84. Afal osteko erpillauste, liño aterate, ta beste biar modu, jente gazte ta nasai asko batu oi diranetan bere. JJMg BasEsc 118s. Geldi bedi alde batera zenbat kaskarreko, zenbat sudur-auste, zenbat dubako agiñ-aterate izan zan ainbatutea. Ag Kr 176. Ardura eukiko dabe [...] zelan egiten diran zugatz-eraztiak eta zul ta egur ataratiak. ForuAB 139.
Ori eragotzitzeko egoten dira erri bakoitzian andra batzubek, sal-nerurri aundi gabe bular-ateratzia [='extracción de leche'] egiten dutenak.IArt Itzald II 60.
(En menor grado de nominalización).Acción de sacar.
Eta noiz artekoa da eritasunpetik bere burua eriak ateratze hau? Mb IArg I 317. Eraentzalle diru-zale ark [...] geroko epea ematen zien, ea itxitik ateratze-truke ezer eskeñtzen ote zion ikusteko. Lard 525. Bortxaz beren lekutik besoak ateratze onek, izugarri ilduratu zuen Jesus maitea. "Esta dislocación violenta" . EE 1884a, 303. Entzuten al duzue ateak erroetatik ateratze otsa? "Arracher" . Or Mi 78.
3. Resultado.
Atsegin duela [Aita Sainduak] Kontzilioaren atheratze zorionezkoaz. Prop 1899, 264.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper