OEH - Bilaketa

2974 emaitza odol bilaketarentzat

Sarrera buruan (129)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
aitzineko.
sense-1
1. (SP, H, VocB , A), aintzineko (G-nav, AN-5vill; Dv), aitzinako (Lar, (AN)) Ref.: Iz Als (aintzinekuk); Gte Erd 21 .
(Gralmente. pl.). Antepasado. " Aitzinekoak, majeurs, ancêtres" SP. "Antepasados" Lar, . "On le dit quelquefois pour ancêtres" Dv. " Aintzinekoak [...], anciens" H. " Aintzinekuk, los antepasados. Gure aintzinekuk " Iz Als. " Hau amaren aldekoa da (G-azp), ori aintzinekotik eldu da (AN-5vill), hori heldu da aintzinekotara (AN-5vill)" Gte Erd 21. Cf. AITZINEKO.
Zergatik hire diszipuluék iragaiten dute aitzinekoen ordenanza? "L'ordonnance des anciens" . Mt 15, 2 (He, TB, Dv, Ip, SalabBN, IBk, IBe zahar, Ur, Or aurreko, Ol asaba, Ker aurretiko). Iesus Kristen burhaso eta haragiaren arauezko aitzinekoak. Ib. 1, tí. Ezazula bergantza har / gure falten gañean, / ez eta hain guti gure / aitzinekoenean. EZ Eliç 343. Niri neure aitzinekoak utzi derautan hazienda haur. Ax 245 (V 165). Hunelakoak ziren zure aita Iauna eta bai bertze zure aitzinekoak ere. Ib. 7 (V 3). Aitzinekoak ordenatu duten bezala. "Secundum majorem institutionem" . SP Imit IV 10, 7. Hilak hil dira, gure aitzinekoak ioan dira. Tt Onsa 79. Gure aitzineko hilen arima honak. Bp I 130. Gure aitzinekoen nahiak, zoñek hasperenez galthatzen baitzien Mesia jin ladin. Bp II 15. D. Miguel Carlos Oquendo Sanmiliango Markesa eta haukien bertze aitzineko hainitz. ES 117. Halatan beraz erran behar da gure aitzinekoek hemendik hartu zutela gure herriaren izena. Ib. 162. Esta supherbiatzen bere sortzeaz, estu prezatzen bere aitziñekoen noblezia. Ch III 54, 14. Aitzinekoen erakuspena goardatzen dutela. He Mc 7, 3. Zuen aitzineko israeldarrak [...] jan zuten mana. Mb IArg I 388. Arzen dituzte zenbaitek beren aitzineko ongi arkitzen ziranen itxe bateko gauzak eta bazterrak. Ib. 221. Mesias onen aitzineko ezin izan zitekeen humerik bage iltzen zen ezkondua. Mb IArg II 147. Nola hartzen zuen Ruth bere emaztetzat, nahiz begiratu aitzinekoen izena. Lg I 249. Gure aitzinekoak itzaltzen diradeano. Egiat 167. Ala nola ofrezituzuén gure aitzinekoéi <aici-> Abrahám ta bere kastarén fabóre betikos. LE Doc 149. Itzul zaite aitzinekoen lurrera, eta zure ahaidegora. Dv Gen 31, 3 (Urt hire aiten herrira, Ur zure gurasoen lurrera ). Ikusazu non diren zure aintzinekoek utzi izan zerotzuten etxea. Dv LEd 252 ((Cb Eg II lenagokoak . Ez gaizki har aintzinekoen erran zaharrak ere. Dv Imit I 5, 2. Gure aitzinekoek sinhetsi dute Eliza. Hb Egia 148. Gure aitzinekoek sinhetsi dute Eliza. Prop 1888, 86. Morde de Belzunze, zoinen aitzinekoak Eskual herritik atheratzen baitziren. Elsb Fram 64. Manu harrek ekhartzen zuen nongo ere baitzituen bat-bederak bere aintzinekoak eta arbasoak. Jnn SBi 10. Eta beraz, Igande-egunaren sainduesteaz den bezenbatean, zer diote gure aitzinekoek? Arb Igand 122. Ez guk egina [eskuara], bainan aitzinekoetarik ukan bezala beiratu behar duguna. HU Aurp 177. Bazakiten hori gure aitzinekoek, guk ahantzia baldin badugu ere, edo zorokeriaz utzia. JE Bur 93. Horra Nafarroako ohidura zaharrenetarik bat, zoinek erakusten dauku zer fede suharra zuten gure aitzinekoek. Zub 79. Aintzinekoak oihuz baitzauden, zuri baitzauden osoki. Iratz 102. Badakizue zuen aintzinekoeri erran izan zaiotela. Leon Mt 5, 33 (Lç, TB, HeH lehenagokoei, Dv zaharrei, Echn zagarrei ). Biriatu bere aintzineko guzien herria zuen. Zerb Azk 84. Gu orroit aintzinekoez, ondokoak gutaz orroit diten. EZBB I 136. Hamahirugarren mendetik hunat haren aintzinekoek ukana zuten [...] Xaberriko edo Etxaberriko etxaldea. Ardoy SFran 57. Gure aintzinekoen kantuko gostua. Xa Odol 118.
sense-2
2. (B ap. A Apend; H), aintzineko (H).
Superior, jefe. "Supérieur, chef" H. "Persona influyente" A Apend.
Aita-amén eta bere aitzinekoén eta gehienén desobedient diradenak. Ins B, 3v. Gure rejitzeko eta irakasteko ezarri dituán aitzinekoetara dozil eta obedient garate. ABC B, 2v. Bere borondate propioa utzirik bere aitzinekoen eta gaiñekoen borondatearen azpian iartzea. Mat 149. Nork eman daie sinestea / Aski dela salbatzeko / Heren-ordenan izaitea / Mentaberri aintzineko. 'Sous les ordres de Mentaberry' . Monho 36. Bertzeren manupean bizi denak guzien gainetik amor eman behar deraie bere aitzinekoei. Dh 72. Neure aitzinekoa don Martin Cordobakoa dut, Nafarroko aintzindari berria, harekilakoa naiz. Laph 78. Sinhesten duzu, Frantziak, hainitz urthez bere buru eta aintzineko izan duela, Napoleon lehena. Lap 37 (V 21). Ferry zen orduan ministroen buruzagi. Hura zuten framazon edo harginbeltz direlako gizon tzar horiek orok beren aitzineko. HU Aurp 64.
sense-3
3. (BN-baig ap. Lh ; H), aintzineko (Dv).
Intermediario, comisionado, representante. " Aintzinekoa se dit d'une personne qui prend en main les intérêts d'une personne engagée dans quelque affaire. Il se prend quelquefois pour protecteur, et d'autres fois pour représentant, mandataire, agent" Dv. "Garant, intercesseur, intermediaire (que l'on envoie devant)" H. "(Lf), avoué" Lh.
Iesus Krist adbokat dugula eta hura aitzineko ezarten dugula. Ins E 3v. Gauzak hain ongi hasiak ongi akabatzeko, / Garat eta Ithurbide behartu aintzineko. 'Il nous faut Garat et Ithurbide comme représentants' . Monho 56. Zaldia, hantxet, aintzineko on baten gomendio utzirik... Bainan aintzineko on horrek ez du denborarik galtzen [...]: horra nun joan den ximixta bezala. Lf Murtuts 42.
sense-4
4. + aintzineko (Dv, H). Predecesor (en un cargo, etc.). "Les prédécesseurs" Dv.
Bizkitartean haren kortea ederrago eta loreago zen, egundaino haren aitzinekoen mendetan izan zen baino. SP Phil 541. Gure jaun apezküpiak bere aitzinekoen herexa saintier jarraikirik berrizki nahi dü [...] egin dezen pronoa. Bp I 18. Nahi dügü permesione haur, hala nula beste zoin ere jardietsi edo ukhen beitzüntükeie gure aitzinekoetarik edo gure ganik, deüs baliotako diren. Mercy 17 (palabras del obispo de Oloron). Izan dire hirur ehun Aita-Saindu; ez da bat aitzinekoen sinhestea utzi duenik. Hb Egia 112. Aingeruen komentuko serorak beren aitzinekoen khartsutarsuna ahantzirik, lazotarsun galgarri batean eroriak ziren. Laph 73. Errege inozent harek behar zuen pagatu haren aitzineko hobendunentzat. Elsb Fram 57. Aiphatu zuen [erretor berriak] bere aitzinekoa. JE Bur 184.
azpiadiera-4.1
+ aintzineko (Dv, VocBN (-nz-), H). Predecesor, antecesor. "Devancier" VocBN .
Introdukzione hunetan ezin eskiriba dezaket [...] gure aitzinekoek debozionearen gainean iadanik argira eman dutenaz bertzerik. SP Phil b, 4v. Framazonek [Tenploko xebalier] hek dituzte oraino ezagutzen beren aitzinekotzat. Elsb Fram 10.
azpiadiera-4.2
(Ref. a cosas).
[Pastoral] hauk Frantziako teatro xaharretik jalgi dira [...]. Bi hitz, aintzineko arrotz horietaz. Lf ( in Casve SGrazi 8 ).
sense-5
5. + aintzineko (H). Guía. Cf. ITSU-AITZINEKO.
Erdu ziten Betlemera, / Izar bera / Iarririk aitzineko. 'La même étoile les guidant' . O Po 62. Egungo-egunean Frantzia guzia, gobernamendua aintzineko, kexatua dabila ikhusirik zenbait tokitan [...] gure batentzat hiru biltzen duela laborariak. Dv Lab 86. Soldadu tropa baten / bera aintzineko, / Heldu da Judas, eta, / ez huts egiteko, / Nori ere musu bat / emanen baitako, / Hori da seinalea, / hori lot bekizko. Zby RIEV 1908, 212. Etxetik untziraino artzain zuhur baten menean hel, hau aitzineko. JE Bur 208. Itsuak itsua balin badu aitzineko, biak errekarako dire. Etcheb Zeruari 81 (ap. DRA).
sense-6
6. Adversario.
Antola zaite lehen bai lehen zure aitzinekoarekin, harekin bidean zareino, eman etzaitzan iuiearen eskuetara. "Adversario tuo" . HeH Mt 5, 25 (Lç partida kontrasta, He, Dv partida, Ur, Ip, Or, Leon, IBk e IBe etsai, Echn, Hual y Samper kontrario, Ker arerio ).
sense-7
7. (BN-ciz-baig ap. A; H), aintzineko. " Aitzineko ona duk! voilà un bon sujet! Zer aitzinekoa! [...] quel bon sujet!" H. " Aitzinekoak (BN-ciz-baig), perillanes" A.
Ez dakit Larrondo guarda ezagutu duzuenez lehenago. Nik bethi bai. Zer aintzinekoa! Ez batere gizon gaixtoa, nahi baduzue, bainan ezin gehiago bitxia eta jostakina. Barb Sup 5. Heien idurikoak! Fa! zer aintzinekoak guretzat! --Lurraren gainean egundaino ez ahal da bi liztor horiek bezalakorik ikusi! Ib. 108.
sense-8
8. "La serviette, ainzinekoa " Darthayet Manuel 231.
sense-9
9. Antecedente, cosa que ocurre antes.
Gertakizunen aitzineko ta ondorengoen billakuntza. Vill Jaink 67. Zergati urbilla edo urkoa izango genuke argitan ipiñia, ots, fenomenuen aitzinekoak. Ib. 62.
aitzineko
<< aitzinatu 0 / 0 aitzinsolas >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper