1.airetako. Aeroplano, avión.Cf. AIREKO. v. aireplano, hegazkin. Tr. Creación septentrional del s. XX. En DFrec hay 15 ejs. de aireko (14 septentrionales).
Airetako alemanek nahi bezala segitu zituzten gure urhats guziak. ZerbGerlan 96.
Gure airetakoeri tiroka. Ib. 70.
"Le Touquet" itsas-irian artu ginuen airekoa eta egaldaldi labur batez iragan genuen erreka. AIrEgan 1956 (3-4), 77. Boissieu kolonela airekoz heldu da Pariserat. Herr 27-4-1961 (ap. DRA).
Beldurtu gira ez othe zauzkigun Algeretik hunarat ethorriko airetako zonbait, beren kargaren hemen pausatzerat. LarzHerr 27-4-1961 (ap. DRA). Eta airekoan, ez omen da phitsik senditzen, treinean baino gehiago, eta gain behera, xeheki ikus omen ditazke lur gaineko goiti behera guziak!LarzIru 138.
Goiz aldean gintuen hartu abionak, / leku ttipian zauden ene zorionak! // Beti bortxaz igaiten naiz ni airekora, / xori hori ez baita Jainkoaren obra. XaOdol 229.
Aurten haatik airekoz [jin]. Hola beren etxetik lau orenez Parisen dira. Etchebarne 117.
Airekoen konpainiarekin berriz desmartxak egin nituen. LarreArtzainE 326.
sense-2
2.+ aideko (L-sar ap. JMB At)."Genio responsable de todas las enfermedades"JMB At..
"Semejante a inguma [genio maléfico que aparece de noche en las casas] es aideko, a quien se le hace responsable de todas las enfermedades cuyas causas naturales no se conocen"JMB MitV 419 (v.tbn. OC I 17s. ). v. airetikako. Bainan egiazko erlijioneak baduke traba handi bat gainditzeko [...]. Erran nahi dut airekoetan duten sinheste itsua. Prop 1888, 66.
Egia dena da, hamar urthe huntan ezagutzen ditugun beltzentzat bederen, heien arabera deusik ez dela gerthatzen lur huntan, nun ez den aireko ezagun ez direnetarik heldu. Ib. 67.