zoko.
Tr. Documentado al Norte desde Leiçarraga, en la tradición guipuzcoana los primeros ejs. son del s. XIX (Aguirre de Asteasu, Iturriaga (Fab 116), Iztueta, Uriarte, Arana (SIgn 112), Arrue y un ej. de JanEd (I 21)), y ya en el s. XX su uso se hace más frecuente. En vizcaíno sólo se encuentra en Arrese Beitia (AmaE 145), Azkue (Ardi 101) y D. Aguirre (AL 81 soko). En DFrec hay 17 ejs. de zoko.
I .
(Sust.).
1.
(
gral.; Volt 64,
SP (s.v. zokolua
),
Lar,
Añ (G, AN),
Arch VocGr,
H;
-kh- VocBN
,
Gèze,
Dv,
H),
soko (
SP;
-kh- Gèze)
Ref.:
A;
Lrq (
zokho
);
Iz Ulz
R
397
.
Rincón; recoveco, sitio oculto, retirado o apartado.
"Recoin"
SP.
"
Sokoko ahalketia, honteux qui cherche le coin"
Ib.
"Coin, recoin"
Dv.
"
Ohe, sukhalde, subazter, gela zokhoa, coin du lit, la partie qui regarde le mur [...], coin du feu, coin d'une chambre. Ohe zokhoan gordea, caché derrière le lit, dans la ruelle [...]. Suphazter zokhotik ezta atheratzen, il ne sort pas du coin du feu, il est fort casanier. Subazter erdia nausiaren, zokhoa sehiaren
"
H.
"
Iduri baiño aundiagoa da belai ori, zoko aunitz badu, [...] pues tiene muchos rincones (parajes que no se ven)"
A.
v. bazter, 1 txoko, xoko.
Ezen gauza haur eztuk zokoan egin izan.
Lç Act 26, 26 (Dv zokhotan, BiblE zoko batean; He estalgunean, TB gerizean
).
Zer duzu soku hortan?
"En ce coin-là"
.
Volt 246.
Ahalkiz gordearazi naute zokho illhunetan.
EZ
Eliç
341.
Ikhusiko duzu saindutto bat zokho batean nigarrez.
Ax 500 (V 323).
Gutitan dabillana, zokhoan datzana, herdoiltzen da.
Ib. 540 (V 347).
Baldin norbaitek lituelarik bi ezpata, bata baino bertzea hobea, eta hoberen hau zokhoan utzirik, mendreago hura erabiltzen balu [...].
ES 102 (v. tbn. zok(h)oan utzi en Jnn SBi 77 y Basarri 179).
Hango etxe eta zokho guziak betheak ziren munduz.
Lg II 105.
Nazaretheko zoko batean gordea zagoen Birjina gazte bat.
Mih 27.
Ezi eztakiena ongi doktrina, dagola zokoan atzendurik bizi guzian.
LE Prog 116.
Mementoan gobernadore güzien postakariak ikhertü zütian zoko güziak ta joan bezala ziradian jin.
Egiat 239.
Zokoz eta tolesturaz betea dago biotza.
AA I 133.
Gizon arthatsuak gasturik gabe izan detzazke bere onthasunaren zokho guzien bethetzeko landareak.
Dv Lab 16.
Gorthean ene hitza prezatua ziteken... zokho huntan zer ari naiz!
Laph 39.
Yazko bihiez ditut oraino / zoko guziak beteak.
Elzb Po 196 (
PAd 75 zokho
).
Leizearen zoko batean eratzan.
Arr GB 44.
Bera joan zen zoko baterat.
Jnn SBi 11 (48 zokho
).
Zoko guziak ostatu oker tzar batzuez beteak.
HU Zez 26.
(s. XX)
Airetik emaiten diozkate gaitzeko zaflak [pilotari]; zoko guziak ikertzen ditu, bainan oro zainduak hatzemaiten.
JE Bur 29.
Han ere zoko guziak kolpatuz emokatuak.
StPierre 18.
Iñork eztu argi bat piztu ta zoko illun batean edo gaitzerupean yartzen.
Ir YKBiz 271.
Erhoturik zoko guziak azpiz gora emanak zituen.
Barb Sup 102.
Bagonaren zokorik ilhunenean.
Ib. 27.
Jeiki beharrian gertatzen zenak juan behar ziala [...] zoko ülünto batetan zen barne hartara.
Const 21 (v. el mismo ejemplo en Etxde JJ 19 zoko illun
).
Etxeak zitun zoko ardandegi, ganbara ta gañerako begiratu omen zituen.
Or SCruz 88.
Apalak irauli ta / zoko guzietan aztar.
Ldi UO 44.
Erriko zoko denek ori ba zekite.
Or Eus 39.
Obiaren / zoko illunetik.
Or Poem 557 (
BM 126 zokho
).
Exeri ziren zoko batean eta afaldu zuten.
Izeta DirG 22.
Antxe zoko batean aspaldiko urtetan utzi-ta aaztuak.
Berron Kijote 35.
Baratzeko edozein zokotan ermitatxoak jaso.
Onaind STeresa 22.
Ta zokoa miatu ta zokoa miatu, ez genduan bereala billatu.
JAzpiroz 89.
Amooxiloko erreka haren zoko beltzak iluntzen hasiak.
Larre ArtzainE 38.
Arimaren zoko ilunetan.
MIH 303.
Ez [baitakigu] neurri berean uxatzen barren-gazteluko zoko galduetan barreiu dabiltzan iratxo ilaunak.
MEIG VI 182.
Hoa zoko batera, alproja!
MEIG IX 109.
v. tbn.
AstLas 27 (48 soko). Monho 58. Gy 91. Apaol 72. Lap 45 (V 24). Zby RIEV 1908, 204 (86 zokho). Ox 42. Muj PAm 8. Zub 118. TP Kattalin 186. FIr 135. Yanzi 102. TAg Uzt 117. Txill Let 81. Anab Usauri 104. Vill Jaink 170. Onaind in Gazt MusIx 149. Azurm HitzB 61. Zokho: Hb Egia 11. Elsb Fram 114. Arb Igand 150. Zerb Ipuinak 90. Soko: Azc PB 50.
(Como segundo miembro de comp.).
Zeinetan egin baitezakegu gure bakhar-sokoa gure Salbatzailearen imitazionetan.
SP Phil 125.
Gure aita zenak bazuen holako orga bat ximinia zokhoan.
Hb Egia 19.
Erortzen diren hezkur ederren guziak biltzen dira, eta etxe-zokho batean ezartzen [...] primadera arteo.
Dv Lab 338.
Arnoa zuten Bordalekotik, / edo bertzela taula zokhotik, / agollatuia ongi uretik.
ChantP 238.
Jenderik batere iragaiten etzen oihan zokho batean.
Jnn SBi 60.
Lehen halakoak bazeramatzaten gabaz, ixilik, oihan zokho batean egina zen zilhorat.
Elsb Fram 162.
Bide zokho batean makhila ukhaldika lurrerat aurthiki zituen.
Arb Igand 80.
Zer ateraldiak, arno zorta bat aitzinean, baso bedera eskuan jarri eta ostatu zoko batean.
HU Zez 205.
Haur gaizo hura han zagon hesi sokho batean sarthua.
Prop 1892, 115.
Etxe baten egozan / txoriak ugari / kaiola-sokoetan / lodi eta kantari.
Azc PB 46.
Pello oihuz hasten da / supazter zokhotik.
Zby RIEV
1908, 772.
Mendi egal zoko katean dindilizka dagoan erri koskor bat da gure Arranondo.
Ag Kr 18.
Zunbat nahi Santa Grazia bortü zoko den, zunbat nahi denbora haietan hanko bidiak gaitz ziren, kanpotiarrak juaiten ziren saldoka herri hartarat.
Const 28.
Othaska zokho batetarik.
Zerb Ipuinak 284.
Karrika zoko bat.
Barb Sup 100.
Eta, zinez eta egiazki, iduritu zitzaion aphez gaixoari, gela zoko batetik hirriz norbait aditu zuela.
Barb Sup 143.
Nere pentze zokoa lorez betea da.
Iratz 68.
Griña txar danak ortxe dauzkate barren zokoan gordeta.
Basarri 171.
Gaua beltza zen eta etzen errex bi gizonek elgar kausitzea bortu zoko heetan.
JEtchep 56.
Badakarzkigu bi erloju Rastro zokoan atxemanak.
Izeta DirG 92.
Harmairu zokoetan ez gorde nehola.
Xa Odol 21.
Gertakari asko, buruko ganbara-zokoetan traste artean galduak.
Ataño
TxanKan
19.
"Le coin, le fond d'un sac, d'une poche. Sakela zokhoan othe duzun mira zaite, cherchez si vous l'avez au fond de la poche"
H.
Abildadia apenas duen / oso zokuan gordia.
Tx B III 34.
Rincón, lugar, paraje.
Heskual herriko zokho guzietarik.
Laph 152.
Ataitzeko zoko hetan gaindi dabiltzanek han dute ohidura gelditzeko, zerbeiten hartzen goitikoan edo beheitikoan, edo bietan.
HU Zez 116.
Eskual-herrian baino araiz behar gehiago ikusiz, edo galde gehiago zuelakotz, noiz nahi Landesetako zoko batzuetaraino bazoan predikatzerat.
HU Aurp 148.
Ikusten horiek oro, eta halere bethi eskolemaile berri izendatzen eta zenbeit zokotan kokatzen ari, gure gain hartako nausiak.
JE Bur 47.
Orain ogetamar urte alkarrekin jan genduan arako zoko artan.
Ag G 191.
Bazter itsusiak zinez, zoko menditsu, oro patar: malkorra eta mallo utsa.
FIr 134.
Gure oianetan eta zokoetan or dabil piztitzar bat giza-odol bila.
Or Mi 136.
Donostik ez du zokorik, / ark estropada nondik obeki / ikus saiatu ez denik.
Or Eus 388.
Sadikoen zokoa.
Mde Pr 76 (tít.).
Jatxun bada zoko bat Beleburu erraiten diotena.
Zerb Azk 49.
Etzan aize-txintarik ere zoko artan.
NEtx Antz 50.
Zoko polit orretan / zeratenak bizi.
Auspoa 77-78, 286.
Tiro-oiartzun dardara ona ibiltzen uan jaietan zoko ontan.
Ataño
TxanKan
211.
(Precedido de nombre de lugar con suf. -ko, adnom.).
Zenbat holako Frantziako zokoetan!
HU Zez 149.
Hain gizon argitua, hain talendu handiko apeza, ororen buruan Orzaizeko zokoan zela erretor?
HU Aurp 115.
Mutillak, aldiz, oroitzen dio / Anbuluteko zokoa.
Or Eus 82.
Lugar cerrado; antro.
Barne edo zokhotan / dagon gazteari / trufa egin dezogun / zeren den hoin nagi.
Zby RIEV
1908, 94.
Igande eta besta egunetan han omen daude ostatuetan edo zokhotan.
Ib. 86.
Batzuer eta bertzer entzun dut frangotan / dabiltzala gazteak anhixko zokotan, / hutsik eskualdun plazak utzirik orotan.
Ox 180.
Artu zioten izena saltzaleari eta azkenean atera ziren zoko artatik.
Izeta DirG 90.
Neska aiek kartzelara sartu zituan. Egun bat edo bian zokoan egon bearra izan zutela.
Albeniz 24.
(Como segundo miembro de compuestos, con el sdo. de lugar de reclusión o refugio).
Hustu dituk presondegi zokoak / sabre-kolpez edo peza-tiroz.
Iraultza 18.
Herriko bestan, gazte lagunak / kantuz plazara dohazi; / eta ni beltzik etxe zokhoan; / irri egiten ahantzi!
Elzb Po 195 (v. tbn. en contextos similares: Arb Igand 259, Ag Kr 76, Or Eus 259 y Mattin 126).
Taberna-zokuetan / or zabiltza lasa, / guregatik esanaz / ez gerala gauza.
AzpPr 99.
Eskola-gabea joan bazan bere basarri-zokotik.
Mok 6.
Bildur naiz, laister diraden / ardandegi-zokoan.
Or Eus 64.
Adin hortan, sendimenduak gogoan atxiki behar badira, aski direla bulego zoko zonbaitetan mutzitu gabe, zaintzea, lurrak lana galdatzen duela eta ez bertzerik.
JEtchep 61.
Galdu zuan bere arnasa mandio zarreko gela zokoan.
NEtx LBB 57.
Detxeparek, lehenengo euskal autoreak, plazara atera nahi zuen euskara etxe zokotik.
MIH 164.
Hondonada.
"
Zokua, hondonada, rincón. Urko osteko zokuan zan Errotatxo
"
Etxba Eib.
Ba omen du dirua, bai ta bear ere, Leaburu ta Gazteluren bitarteko zoko sakon ori lurrez betetzeko.
A Ardi 32.
Ex-ko muñoak, Sabuca-ko galdor berdiñezak, Estern-go zokoak estaltzen dituzuten piñuak.
Or Mi 137.
Ez nadin gain ontatik / zoko ortara ietsi.
"Hondura"
.
Or BM 44.
Beko zokoan daude orain [ardiak]
.
Lek EunD 23.
Mendiak gorri, zokoak itzal.
"Hondonadas"
.
Or Eus 389.
Zelaia edo malda den, ordoki edo mendi; gora edo bera, egi edo buru, gaiña edo bekoa, zokoa edo galdurra.
FIr 166.
Janako zokoan lano, bier denbora sano.
(B).
EZBB
II 9.
Mendi zikin bat goitik bera, beko zokoa arrapatu arte.
Albeniz 75s.
(Como segundo miembro de compuestos).
"
Mendizokó bat, una hondonada"
Iz Ulz.
Iragan zituenean hiru urthe bere mendi zokhoan, igan zen mendiaren gainerat.
Jnn SBi 85.
Mendi zoko hortarat aintzinatuz.
Larre ArtzainE 39.
v. tbn.
mendi-zoko Ostolaiz 37.
"
Zoko zokuan, en lo hondo de la hondonada. Zoko zokuan, sasixak estalduta eguan txabola izandako arri-arte bat
"
Etxba Eib.
Ángulo.
Zokotik zokorako lerro onek ez ote du ebakitzen azal bakoitza bitan?
Zait Plat 69.
"
Soko (V-gip), boche"
A.
Cf. ZOKO EGIN.
2.
(V-m ap. A
),
soko (V-ger ap. A
).
"Especie de cajón, fijo en el centro de la lancha, en que se mete el mástil"
A.
"
Soko, [...] depósito en el centro de la lancha"
Ib.
II .
(Adj.).
Apartado, recóndito.
Behinik behin ez da hain zokoa, Orzaize.
HU Aurp 115.
Orain zoko ta izkutu zaizkigunak ikusteko, begia zorrotz izango yunagu.
Or QA 202.
Ama-alabak deadarrari eman zioten eta etxeko zokorik zokoenean izkutatu ziran.
Jaukol
Ipui
19.
Bestek eta nik mila aldiz eskuztatu dugun liburu baten zokorik zokorenean gordea.
MEIG VIII 100.
"Dícese del sitio o paraje sombrío, encajonado. Zuen soziedadia politta dok, zoko xamarra izatia eze. Paraje zokuan dago Plazentzia
"
Elexp Berg.
Udan Egoak legortzen dula / zokoenik dan baztarra.
Or Eus 213.
ZOKO-HARRI.
Piedra angular.
v. giltzarri.
Etxagiñak iraitzitako (botatako) arria, orixe egin izan da zoko-arri.
Ir YKBiz 387.
ZOKO-BAZTER.
Rincón.
Laborariak dire errege herritan, / laborari dutenak [sic] zokho bazterretan.
Hb Esk 186.
Alperrik aratu ta ikertzen zituen zakurrak etxeko zoko-bazterrak, nagusi berria ediro naiean.
A Ardi 89.
ZOKO-BAZTERTU .
(Part. en función de adj.).
Arrinconado.
Erroparik txarrena / zoko-baztertua, [...] / da pelegrinoaren / eskea gaurkoa.
Echag 260.
ZOKO-BETEGARRI.
"(Chose qui cause) embarras, zokho-bethagarri
"
Foix.
Paga artu ezkero / tabernara korri, [...] danak gastatu arte / izaten naiz larri, / preziso biar ditut / korrituan jarri, / lizuntzen egon gabe / zoko-betegarri.
Auspoa 79-80-81, 56.
ZOKO EGIN.
a)
"(V-gip), meter todas las nueces en el boche"
A.
"
Zoko (V-gip), meter en el boche todas las nueces con que se juega"
Ib. (probablemente por zoko egin
).
b)
"(V-oroz), hacer quiebra"
A.
"
Zoko eiñ, fracasar en cualquier asunt"
Iz
ArOñ
.
"
Soko in, perder; darse por vencido en el juego"
Ib. 216n.
"(Vc,...), atascarse"
A.
c)
"
Soko iñ, al juego del chiriquil que no hace un tanto y pierde el juego"
Iz
ArOñ
.
"
Zoko eiñ, no lanzar ni el mínimo en el juego de la tala el palo pequeño y tener que retirarse del juego"
Ib.
d)
"
Zoko egiten da etxe ori, apartada (V-m)"
A Apend.
"
Zoko egiten da etxe ori, esa casa estaba muy arrinconada, apartada"
A EY III 333.
ZOKO-GUSTU (G-azp-bet).
Sabor de lo que ha estado en un lugar cerrado.
ZOKO-INGURU.
Recoveco.
Zoko-inguru asko ditugu nafarrok.
MEIG I 63.
ZOKO IZAN.
"
Zoko da, no ha sacado hasta primera piedra"
Iz
ArOñ
(s.v. zoko eiñ
).
ZOKO-KINO (S ap. A
; zoko-khino S ap. Lh
).
"Olor de encerrado, de los cuartos sin ventilación; olor que tienen los objetos viejos encerrados en un desván o en otro sitio oscuro y sin ventilación"
A.
"(S), odeur de renfermé"
Lh (cf. ib: "Zoikhiño (S, Foix), goût du renfermé").
v. ZOKO-USAIN.
ZOKOKO.
"Arrinconado, que ocupa un puesto ínfimo. Ah! Hori duzue! Atzo lehenak ukan baititu panpak, egun zokokoaren aldia da (si ayer fueron para el primero los golpes, hoy es el turno del situado en último lugar)"
DRA
.
ZOKO-LANDA.
"
Zoko-landa, -lande (BN; Hb), coin, coude"
Lh.
ZOKO-MIAKA.
Escudriñando, registrando.
Polit-enetik aitak, jin-eta, / jauzi ur basa hoitara / Bainan alferrik zoko miaka / bilatzen du bere haurra.
Etcham 124.
ZOKO-MOKO.
a)
(L, BN, S.R ap. A
; H) .
(Sust.).
Rincón.
"
Zokho-mokhoak, cette locution s'emploie au pluriel, au propre et au fig.; les coins et recoins. Etxeko zokho mokhoak bilhatu eta eztut galdu dutana aurkhitu, ayant cherché dans les coins et recoins de la maison, je n'ai pas trouvé ce qeu j'ai perdu"
H.
"
Zoko-moko guziek (L, BN, S, R), todos los rincones y escondrijos"
A.
Orduan Jerusalemeko soko-moko guziak miratuko dira argiak pitzturik.
SP Imit III 43, 2.
Zoaz zure konfesora gana, zabal diozozu ongi zure bihotza, erakus diotzotzu zure arimako zoko-moko guziak.
SP Phil 488.
Frantziaren zoko-moko guzietan.
HU Zez 121.
Arnegiko zubitik Gainekoletaraino errekako zoko-moko guziak ezagutzen zituen.
Zub 21.
Harritzeko izanen zen Azkaineko zoko-mokoetan ez baginu lamina ixtoriorik kausitu.
Zerb Azk 98.
Zoko moko guziak oihanez estaliak ziren, udan dena putzuka pherde, neguan hezur eta larru.
JEtchep 15.
Eta Nola-ri buruzko zoko-moko guztiak argituagatik.
Vill Jaink 62.
Holako jendeketak baditu Indiak zoko-moko denetan xinaurriak bezela tristi-trosta ibilki.
SoEg Herr
17-12-1964, 1.
b)
(Adj.).
Apartado.
Badakizue badirela anhitz pilotari edo pilotarien adixkide, herrixka zokho-mokho guzietan.
SoEg GH
1960, 283.
(Usado como apodo).
Arrano-jale Biriatuko, / Ikatz-egile Sarako, / Belaun-buru handi Senpereko / Zoko-moko Azkaineko.
Zerb Azk 98.
ZOKORA BOTA,
ZOKORA AURTIKI, etc.
Arrinconar; tirar a un rincón.
v. zokoratu.
Gauza bera erran diteke usaia faltaz eta antzatugabez zokhorat aurthikiak bezala daduzkagun hitz hetaz ere.
ES 102.
Zokora tiratzen den tresna tzarra edo zer da zure anima?
Mb IArg II 331.
Atxurra, laia eta osterontzeko lankaiak zokora botako dituztela egunoroko irabazi apurragaitik.
Izt C 178.
Etxegileak zokora bota zuten arria, au izan da ipiñia etxe-buruan.
Ur Mt 21, 42 (He arbuiatu, SalabBN utzi, Dv tzartzat utzi, Samper desetxatu, Hual errebusatu, Leon bazterrerat utzi, BiblE baztertutako
).
Hitz berriak ordea herriarentzat oso zailak direnean, zokora botako ditut eta erdarazkoa hartu.
PMuj (
in
MEIG I 94
).
Ondo dakit gure itzulpen au askotxok zoko bazterrera botako dutela, are urrunago bialtzen ezpadute.
Ibiñ
Virgil
26 (v. ZOKO-BAZTER).
ZOKORIK ZOKO
Inguruotan zokorik-zoko artzai-jazkeran ibiltzen zana.
"Por esos andurriales"
.
Berron Kijote 133.
ZOKOTIK ARGI.
"Extraordinario. Zokotik argi: litm., del rincón (da) luz. Se dice de uno que hace algo extraordinario que de él no se esperaba (G-to)"
A EY III 288.
"
Zokotik argi, cuando menos se piensa salta la liebre"
Ib. 333.
Nor ta zu, Odiseu, onen alde ta nere aurka guduka iardun? Zokotik argi!
Zait Sof II 55.
ZOKO-UNE
v. zokogune.
ZOKO-UR.
Agua estancada.
Utzagun ibarra; / lur ustel ta zoko urak azpijanak, berekin negarra.
Or Poem 527.
ZOKO-URRIN (Dv (
A
)).
"Odeur de relent"
Dv.
v. ZOKO-USAIN.
ZOKO-USAIN (L-ain, BN-baig ap. A
).
"
Etxea luzaz hetsiik egon denean, barnek zoko-usain bat hartzen dute (BN-baig)"
A.
v. ZOKO-KINO, ZOKO-URRIN.
Etxe bat edo gela bat aldi batean iñor bertan bizi gabe egoten bada, lizun-usaia edo zoko-usaia sortzen da.
EgutTo 10-1-1923 (ap. DRA
).
Erradazue ez duenetz luzara bilduko zoko usain mutxitu bat.
Lf GAlm
1955, 38.
Orrenbeste jende alkar estututa, ta ala ere bereala zabaldu zan sardiñ-zarren alako zoko ta busti usai nazkagarri ura.
Ugalde Iltz 31.
ZOKO-ZORRI (Sc; zokho- H).
"
Zokho-zorri, cafard, bête noire, insecte qui fréquent les lieux obscurs et tièdes"
H.
"(Sc), cien pies (insecto); litm., piojo del rincón"
A.
Zoko-zorri edo ehun-xango deitzen ditugu, frantsesez mille-pattes deitzen dituztenak.
Herr 3-10-1968, 2.
ZOKOZ ZOKO.
De rincón en rincón; de un lado a otro.
"
Zokhoz zokho ibiltzea, aller furetant en tous les coins et recoins. Aller par les coins de cachette en cachette"
H.
v. ZOKORIK ZOKO.
Asten dira aurrak kalez kale, bazterrez bazter, ta zokoz zoko.
Mb OtGai I 27s.
Dabilzen ok zokoz zoko, landaz landa, soroz soro, maiza buru batzuek nondik izanen duten .
BaztSerm1
272.
Orrenbesterekin aditu diteke, zer gertatzen dan edo gerta ditekean erriz erri edo zokoz zoko dabiltzan neskatx ergelakin.
AA II 85.
Pinto, aren laguna, / ez jale txikia, / zokoz zoko zebillen.
It Fab 20.
Karrikaz karrika dabiltza, zokhoz zokho.
Laph 181.
Emazte edalea da higuingarri; / [...] Haren manera? / Zokoz-zoko batetik eta bertzera, / sar eta atera.
Elzb Po 217.
Drunda erreüs zen beitzakian herriko karabineruak oro Athoron zabiltzala etxez etxe bordaz borda, zokoz zoko.
Const 30.
Zokoz zoko ur-yauzika doaien ixurkiak mendi-gaiñetako artzaia biotz-ukitzen dun bezala.
Or Mi 145.
Nabill zokoz-zoko.
Yanzi 54.
Oianean yaio, oianean bizi, etxera etorri ta zokoz zoko asi.
A EY III 392 (acertijo de la escoba).
Ibilli zerate zokoz zoko ia billete oiek agertzen diren.
Izeta DirG 55.
Zokoz zoko ginabiltzalarik batetik bertzera.
Larre ArtzainE 154.