OEH - Bilaketa

218 emaitza hutsik bilaketarentzat

Sarrera buruan (21)


Sarrera osoan (197)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 mahuka.
etimologikoa
Etim. Para su origen en un lat. *manuca (no manica ), v. FLV 1974, 189.
sense-1
1. (gral. (-e AN-ulz y B); SP; mau- Lcc, Lar, H (V, G)); mahunga (BN-mix; Arch VocGr , Dv, H); mahunka (Urt IV 467); mainka (R); mahanka (S; H); mahoka; mahonga; mouka (Ae) Ref.: A (mauka, mahanka, mainka, mahunga); A Aezk 296; Lrq (mahanka); Iz Ulz; Izeta BHizt2 (mauke).
Manga. "--Aita, zer ekarri? --Besoa mahankan, ezin utziz han (S, pop.)" A. "Ator unek mauke llagurrek tu" Izeta BHizt2.
Atera eben rabel bat bere maukarean. Lazarraga 1146r. Mahokaberik egizu. "Sans manches". Volt 266. Athorra bat ona, bertze bat mahunkak eskas. (1751). SenperEus 151. Liburu hori [...] bethi beso mahunken barnean ibiltzen zuen. Prop 1876-77, 76. Tornuz egoki egiñak diruriten besoak, zeñaren itxurak duen egiaz mauka estuaren [...] antza. Otag EE 1882c, 578. Bere besoetako mahongak altxaturik ukondoetaraino. Elsb Fram 148. Eskutur maukiagaz ezpanak igortzi. Ag Kr 49. Idun-mauketan lerro gorriak. Ag G 93. Eror-erazi zian godaleta sotena mahankalat. Const 18. Etxeko eun zuri-garbizko mauka zabal, gorontz urdiñ-arre. Mok 16. Kolkoan eta mauketan. Or Tormes 77. Beti irritsuki, maukak goratzen ditu okondoraño. TP Kattalin 180. Mainka luzeago ezik besoa. (R) 'La manga más larga que el brazo'. A EY III 108. Mahungak ukondoraino bildurik. Lf Murtuts 52. Eguberri berri, nik atorra berri; maukarik ez, ajolik ez. EZBB I 87.
sense-2
2. Colador.
Kidari itsuak, eltxobáten pasátzeko maunka billa, ta bitárteo irésten kamélloak. LE Urt 86v.
sense-3
3. "Mahunga (BN-mix), remanga para pescar" A.
azpisarrera-1
MAHUKA-HAS (mahungahas L, BN, S, Sal, R; maukas B; maunkas B). Ref.: A Morf 12 LL; Izeta BHizt 590 y 593. "En mangas de camisa. Maukas gan ginen" Izeta BHizt. "Denbora ederrakin denak maunkas" Ib. 593.
azpisarrerakoSense-1.1
"Athorra-mahunkas, (S), athorra-mahunkahas (L-ain), en mangas de camisa" A.
Hara direnean, emaiten dira biak athorra-mahungahas edo gerriraino buluzirik. HU Zez 22. Eta, athorra-mahunkas, bulhar batzu gaitzak athorra hartarik beltz beltza ageri. Barb Sup 148. Sukaldera zoan Piarres, atorra-maunkas, noiz-eta ere ateratzen baitzaio erridau baten azpitik gizon bat. PGarm GH 1933, 322. Bai, ikustekoa zen egiazki, Borda-ttipiko nausia, atorra-mahunga-has, buru-has, sarde luze bat eskuan. Lf Murtuts 8.
azpisarrera-2
MAHUKA-HASTE (Precedido de ator(ra)). Acción de poners en mangas de camisa.
Athor mokhastea aiphatu ginuen, bainan ez ginen hortaratu, frango fresko baitzen barne hartan. GH 1959, 309.
azpisarrera-3
MAHUKA-HASTU (Precedido de atorra). Ponerse en mangas de camisa.
Athorra mokhasturik, mahain-muthurrean jarri zen. Larz GH 1959, 82.
azpisarrera-4
MAHUKADUN. "Alicula, haur jáka mahunkadúna" Urt I 488.
azpisarrera-5
MAHUKA ESEKI (H; maukeseki Lar). "Manga perdida" Lar.
azpisarrera-6
MAHUKAK GOITITU (L-ain, B); MAHUKAK GOITU (AN-5vill). Ref.: A; Gte Erd 21. Remangarse.
azpisarrera-7
MAHUKAK GORA EGIN. Remangarse.
Maukak gora egiñak, / besuak agerian. Yanzi 139.
azpisarrera-8
MAHUKAK JASO (G-to ap. A). Remangarse.
azpisarrera-9
MAHUKA-LARGO (BN-baig ap. A). Laxo, indulgente.
Haritchabalet, beste apezak oro bezala arauz, mahanka largo zen bekatore txipien eretzeko. Const 29.
azpisarrera-10
MAHUKA-LAXO (Aq 853 (AN) A). Indulgente. "Absolvederas" Aq.
azpisarrera-11
MAHUKAN IZAN. "Norbait mahungan izatea (L), avoir quelqu'un dans sa manche" H.
azpisarrera-12
MAHUKA HUTSEAN (maukutsean V, G, AN ap. A; Zam Man 56; mankutsian AN-ulz ap. Iz Ulz). En mangas de camisa.
Jatorritik dute oitura, txamarrak janzi bage bizkarretik zinzilika dituztela, mauka-utsean plazan egotekoa. Izt C 253s. Io ta ke ari dirade maukutsean arnaska. Zait BGold 10. Otsailien gizona mauko utsean ikustea baño obe, otsoa arditan ikustea. (AN-araq). Satr CEEN 1969, 76. Jostaketarik gogokoena makutsean jarri ta lasterka ibiltzea genduan. AZink 42.
azpisarrerakoSense-12.1
(Con adj.).
Emakumiak beren kamisa edo txaramela mauka loi utsian. msOñ 194v.
azpiadiera-1.1
Makuts txurian ikusitzen zan / Belabi mendigain dana. AZink 45.
azpisarrera-13
MAHUKA HUTSETAN.
En mangas de camisa.
Ama buru soilla, aita erdi itxua eta maukautsetan. DicM (ed. 1877) 70.
azpisarrera-14
MAHUKA HUTSIK (V, G; maukutsik V, G, B; Zam Man 56; maunkutsik B; makutsik AN-larr, B). Ref.: A (mahuka, maukutsik); Asp Leiz (makutsik); Izeta BHizt 590 y 593. En mangas de camisa. "Zu maunkutsik ibiltzen zara" Izeta BHizt.
Sagardo asi-berria maukutsik (jakea erantzirik) edan nai luketela. A Ibaiz 11-5-1902, 1. Gizon [...] bi zetozen enparantzara, makutxik. Ag G 97. Makutsik eta dituen apainduriak soñean ipiñita. Ib. 248. Ikusiko dituk tokan jokatzen, maukutsik. A Ardi 40. Maukutsik eta lepokorik gabe. JAIraz Bizia 64. Makutsik leio aldera egiten du. NEtx LBB 107.
v. tbn. Lab EEguna 108 (makutsik). Anab Poli 56 (maukutsik).
azpisarrera-15
MAHUKA-ZABAL (V, G, B ap. A; Aq 853 (G); mainka- R ap. A). Indulgente. "Absolvederas" Aq.
mahuka
<< HUTSIK HUTS 0 / 0 MAMI-HUTSIK >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper