Harremana

    OEH - Bilaketa

    218 emaitza hutsik bilaketarentzat

    Sarrera buruan (21)


    Sarrera osoan (197)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    barau.
    tradizioa
    Tr. Barau es la forma más empleada al Sur, donde se documenta tbn. baru a partir del s. XVIII (sobre todo en alto-navarros y vizcaínos). Al Norte, la forma empleada es barur (con vibrante suave), que tbn. se encuentra en Beriain, en textos aezcoanos, salacencos y roncaleses, y en F. Elizalde y Mendiburu, en ambos junto a baru. Hay baraur, con -r fuerte (frente a la habitual vibrante suave), en Ochoa de Arin, Cb CatV y Mg CC, y badaur en D. Agirre. La forma bareu se encuentra en Landucci, VJ y Canala. Hallamos además balur, con -r fuerte (balurrik ), en Insausti. En DFrec hay 11 ejs. de barau.
    sense-1
    1. (V, G, S; Lar, Añ, Hb, Dv, H, Zam Voc); barur (L, BN, R, S; SP, Lar, Ht VocGr, Lecl, Arch VocGr , VocBN , Gèze, Hb, Dv, H; -rh- Hb); baru (V-gip, AN, B; Aq 1021, Dv (B), H, VocB , Zam Voc); baraur (L; Añ (G), H); bareu (Lcc); balur (Ae); badaur (V-arr-gip); badur (V-gip) Ref.: A (badaur, barau, baru); EI 149 y 320; Lrq /baau/; Iz To, ArOñ (baru, badur); CEEN 1971, 348; Izeta BHizt2 (baru); Etxba Eib ; Elexp Berg; ZestErret .
     Ayuno.
    Zeren ia barura-ere iragan baitzén. "Le jeûne". Lç Act 27, 9 (TB, Dv barur, IBk, IBe barau; He barureko denbora, Ol barualdi, Ker baraualdi). Onetako ofrezitzen drauskizut Iesu Kristoren barurak. Ber Trat 74v. Datorken egunetan dut xehaturen gorputza, / bai eta barur sainduez argalduren ahutza. EZ Man II 63. Zeren bertzela ezta sendatzerik, eta ez emaiten diren midizinek, eta egiten diren erremusinek, barurek, orazinoek eta bertze obra onek on egiterik. Ax 336 (V 223). Barauen ganeko aginduak. Cap 58. Barurak hirur ase. O Pr 67. Barur luzeak eta hersiegiak xoil desgogara zaizkit. SP Phil 317. Barura paira badezakezu, ongi eginen duzu zenbait egunez barurtzeaz, elizak manatzen dituen barurez lekora. Ib. 316. Zuen bethiko barurak / Minzatzen zaizkigula. / Gure gorputzen ardurak, / Fite kitatzagula. Arg DevB 126. Barurak, beldur zarete, / Diren zuen kaltetan, / Eta debotak, ezdirate, / Baiñan ontasunetan. Ib. 128. Zure Bathaio eta zure barur Sainduaz, delibra gaitzatzu, Jauna. Gç 52. --Elizak zertara eroan nahi gütü Gorozümaren baruraz? --Egiazko baruriala, eta gaitzetarik gibelziala. Bp II 42. --Zergatik hirur barur saso kal? --Barur bat da urtheko hilabete bat bederaren. Ib. 130.
    ( s. XVIII) Zerbitzatu dute Jainkoa sofritzen dutela gosea eta egarria, hotza eta billhuistasuna, nekheak eta trabailluak, beillak eta barurak. Ch I 18, 1. Orazioa, limosna eta barua. El 72. Baruraren prezeptoak zertara obligatzen du? Ib. 63. Behar du izan matutua, flakatua, eta hebaindua barurez, izifriñez, zilizioez, gaubellez, eta bertze mortifikazione suertez. He Gudu 114. Etzuen Jesusek gorputza baruz edo beste bidez zer nekatu. Mb IArg I 227. Errezu andiak, barur ta penitenzi arrigarri guziak. Ib. 352. Au benzietan da gogortasun, diziplina ta baraurrakgaz. Cb CatV 58. Berak zuela kulpa, bere barau ta rigore eragabeakin ala eriotzara bere burua ekarri zuela. Cb Just 97. Zer fiñetarako ipiñi zuen Eliza Ama Santuak Garizumako baraua? Lariz 114. Ardiets zinetzake barur handi hark gal-arazi darozkitzun indarrak. Lg II 130. Erran zioten oraino halako eriak etzirela sendatzen othoitzaz eta baruraz baizik. Ib. 170s. Zertako Elizak ordenatü dü Gartha denboretako barura? CatLan 105. --Nola garaituko dugu Aragie? --Aspereza, disziplina eta barueki. CatUt 17. Disponitzen zelarik orazioneki, baruereki eta berze penitenzie jenero guzieki gero exerzitetu bear zuen ministeriorako. (AN-olza). FLV 1973, 377. Elizak manatu barurak hausten dituztenek [bekhatu egiten dute] . Brtc 67. Barutu izandu zuen Kristo gure Jaunak Desiertoan [...] eta baru abetaz naturalmentu izandu zuen gosea. MurSerm 64. Pobreak sokorrituz zenbait barurekin. Iraultza 81. Juramentu guzurrezkua egitebanari, berrogi [sic] egunian ur ta ogi utseko baruba ta zazpi urteko penitenzia. CrIc 163.
    ( s. XIX) Galtzen ote da baraurra ortz edo agiñen artean gelditu oi diran lengo janaren izpi, edo apurren batzuek irinsten badira? Mg CC 228. Zilizio, barau ta disziplinaakaz. Mg CO 218. Prestatu ta abiatu Jai nagusietarako baraubakaz, limosnakaz, Bederatzi-urrenakaz. Añ EL1 76. Eta hereje askok ez dute ezertan artu barau au. AA I 439. Zure barur, kofesio, komunione, bertze egintz on guziak deus etzaizkitzun baliatzen. Dh 233. Jazo deiteke alimentu aiñ gitxi egotia, ta indar bagia, zeiñda jostunak ez dituban obligauko barubak. JJMg BasEsc 205. Jakiteko ze baru eta jaijegun dagozan astian. Astar II 243. Gazteak barau geiegirekiñ eritu ta erraz biurtzen dirala maña ta erregaloetara. Echve Dev 360s. Aitzinetik zonbait othoitzez barurez edo amoinaz behar deriogü galthatü eta iseiatü gure bihotzetan horren phitz erazitera. UskLiB 85. Igaro eban enparetan jakon gau guztija gogo ta asmo santuetan: asi eban barua. Ur MarIl 105. Hau ederra dugu, pardi! / Barur gaitzean nagola, / Hathorkit musikaz niri mintzatzera! Gy 231. Otoitz-barauakin berak prestatu. Lard 533. Guk bezala, abereak ere gehienetan barura eta jan xuhurra aski ditu sendatzekotzat. Dv Lab 228. Othoitzaz eta baruraz zerua alde ezarri. Laph 181. Mortifikazio, diziplina eta barures. CatAe 64 (CatSal 65, CatR 65 barurez). Barauakiñ oso ergeldua zeukan gorputz hura azotaldi odolezko asko ta askorekiñ zeaturik. Aran SIgn 23. Goroxema da berrogei egünetako barur bat, Apostoliek establitia. CatS 102. Laster zabaldu zuan batela zaliak Santuaren miragarrizko baraubaren otsa. Bv AsL 84. Zenbatenaz ere borthitzago baitziren haren tentazioneak, eta hainbertzenaz ere luzeago ziren haren barurak. Jnn SBi 122. Barauba dala ona eta egokia Jaungoikoaren aserrea bigunduteko. Itz Azald 116.
    ( s. XX) Ninibetarren barura. CatJauf 88. Barueki, zilizioaki, eta bertze gañerako mortifikazioarekiñ. CatUlz 51. Onelako txerren-mota otoitzez eta baruz baizik ezin erauzi diteke. A Ardi 117. Aragi-uzte ta barauai dagozkien eskubideak iristeko. KIkG 64. Hiru hilabethe hetako barurak oro ahantzirik. Barb Sup 4. Erregeren deiari abreak oro gor; / Hartz, azeri, basurde, otso, basa behor, / Gorde dira guziak, haundi eta kozkor... / Lehoina, barur minez, gelditu baitzen hor. Ox 130. Baru baita, afarixka egin dute etxean. "Han hecho la cena frugal en sus casas, ya que hoy es día de ayuno". Or Eus 144. Barurak ere, soina eta soinarekiko berjakintza sorgortzen dituelarik, gizona transa antzeko egoera batean jar dezake. Mde Pr 271. Barauen bitartez motelduko zaio griña ori. Or Aitork 280. Barauetan eztut oinazerik aurkitu. Arti MaldanB 191. Uste det aaztu genituela / bijilia ta baraua. Zendoia 220. Barau luzeegiak teoria-egarria ernatu die [gure gazteei] eta badute non ase. MIH 374.
    v. tbn. Oe 87. fB Ic I 63. Arr May 121. CatBus 35. Belaus Andoni 14. KIkV 79. Ag Serm 87. Onaind STeresa 22. Barur: Harb 9. CatLuz 30. Zby RIEV 1908, 414. Baru: Ag Serm 97. Badaur: Ag Serm 536.
    sense-2
    2. (Lar, Añ); barur (Lar, Añ (AN), VocBN ); baru (Lar).
    (Uso pred.). En ayunas. "Ayuno (adj.), barau, barur, baru" Lar. "Ayuno, estoy en ayunas [...] barau nago" Añ. v. BARAURIK; cf. BARAU IZAN.
    Ez agertzea gatik gizonei barur zarela, baizen xoilki zure Aita gordea dagoenari. He Mt 6, 18. Irugarrena Bazkua garizumekotan baru komekatzea. CatUt 8. Ez da eskatzen baraur egoterik, erraz erraz ezin danean. Mg CC 228. Barur egon ondoan berrogoi egunez eta berrogoi gauez. HeH Mt 4, 2 (Lç barurtu zituenean berrogei egun eta berrogei gau). Eztütüt nahi barur igorri, bidian ingoxa eztitian. Ip Mt 15, 32 (Lç barurik). Maiz egun osoak barur egonez, / Gabazko loari ukho eginez, / Dena xukatua garraztasunez, / Bethi othoitzean zagon auhenez. Zby RIEV 1908, 415. Üngüratü zian desertia zointan berrogei egünez barur egon beitzen. Ip Hil 186s. Eta beilari guziak barur doatzi, zonbait gauaz abiatuak bere etxetatik, Jauna-artzerat Orriagako elizan. Zub 78. Jendeak eldu dira oiñuts eta baru; / iñoiz izatekoz, gaur samurtuko zeru. "En ayunas". Or Eus 251. Geiago esaten ezpadek, barau natxegok, eta sartu gaitezen bar ortara. NEtx LBB 147. Gau eta egun jauretxean zegoen, barau eta otoitz. IBk Lc 2, 37. Barur egonez norbait noiz zaitzu arraildu? EZBB I 59. Goiz guzia hor barur egonik. Larre ArtzainE 58.
    azpiadiera-2.1
    (Fig.).
    Andrearen mingaña / etzeguen baru: / "Biyar ere joain gera / Jainkuak nai badu!". JanEd I 58. Beste urte-pare batean jarraitu ziteken nere arrebak oraindik [eskolan]; baña ni bezin barau geratu itun . Ataño TxanKan 64s. Pertsonarik fiñena / juzgaturik lapur, / oietatik alkarte / onak dauka balur. Insausti 162.
    sense-3
    3. (Adj.).
    Gizon barura, erdi deiebru. Saug 40.
    azpisarrera-1
    BARAUA; BARURA. En ayunas. v. BARAURIK.
    Otsoak hau sinhetsirik, utzten dautzu goatera [eztaietara]; / Ez zaitekeien barura . Gy 48. Betirisants lehen ardura / balinbazabilan barura / Orai hargatik legunik dik itxura. Zby RIEV 1909, 228. [Hartza] aphur bat ibilirik / higi'ta ingura, / (Gibel-aldetik zion / sendi usteldura) / Utzi zuen jan gabe / ez baitzen barura. Zby RIEV 1908, 765. Axeria da izitzen, / Bere xilorat hurbiltzen. / Ez da han luzaz egoiten. / Oraino barura baitzen, / Berriz ere da itzultzen. Etcham 201.
    azpisarrerakoSense-1.1
    Ez ditut igorri nahi barurak, beldurrez indarrek falta egin dezoten bidean. TB Mt 15, 32 (Lç barurik).
    azpisarrera-2
    BARAUA HARTU. Ayunar, hacer ayuno.
    --Zer egingo dau obligaziñorik eztauenak barau izaiteko, zerren eztaukan edaderik? --Artu baraua, da ikasi edadea daukaneko. Cap 59. Hirur egunetako barur bat hartu zuen Iñaziok. Laph 119.
    azpisarrera-3
    BARAUA ATERA. "Ayunar el traspaso, ostegunetik larunbat santuraño ezer jan bage barau ateratzea" Lar (no está claro que se utilice barau, sin det., con formas personales del vb.). "Ayunar, barautu, barau egin, atera" Añ. "Barur bat atheratzea" H. Cf. EZ Man I 125: barur egunak detzaten halaberki athera.
    Betaniatik Eremura jarraitu zion, ta an Salbadoreari begiratzen zion berrogei gau ta eguneko barau andia ateratzen. Cb Eg III 327. Eremu artan atera zuan Jesusek barau luze garbi bat. Ub 76. Barau gogorrak ateratzen. AA III 615. Ta barau asko ez egiña gatik, orregatik ere batere baraurik aterako ez bagenuke baño bildu geiago izten digu etsaiak. Echve Dev 360. Larunbateko baraua atera zazu, zure amak konsejatzen zaituen bezela. Arr May 123. Meza bat entzun, edo barau bat atera. Ib. 87.
    azpisarrera-4
    BARAUA HAUTSI. Romper el ayuno, no cumplir el precepto del ayuno. "Hausi baraua, quebrantar el ayuno" VP 83r. "Baraua haustea (G), rompre le jeûne. Barurak eta olio egunak beharrik gabe hautsiz" H. "Asko diskutidu izan zan komuniuakin baraua austen zan ala ez" Elexp Berg. Cf. EZ Eliç 160: Barur egunak premia gabe hautsi tut.
    Ea baraurik ausi daben. Cap 97. Eta nork barura hautse bai zuten, punitu izan ziren rigoroski. Tt Arima 83. Zortzi onzatik aurrera jaten debanak ausitzen deb baraurra. OA 154. Elizak manatu barurak hausten dituztenek. Brtc 67. Baruba ausi baga. CrIc 139. Ez da baraurrik ausitzen. Mg CC 228. Garizumako baraur bat ausitzen zuanak. Ib. 153. Garizumako baru bat errazoe zuzen baga austen ebanak, egin biar eban ogei eguneko ur ta ogi utseko baruba. Añ EL1 227. Ikusi dot iños [...] jostun edadiak obligeetan ebana [...] alan baruba austen. JJMg BasEsc 204. Euren burutik erabagi baga, eta baruba austen azartu baga. Astar II 239. Berak egiten ditu berrogei egunian baru ain gogorrak, eta nik [...] billatuten ditut asmo ta atxakijak ausi edo gitxijenez arinduteko. Ur MarIl 104. Eta zeri eztaukela, barua austen dauenak, zelango obena egiten daue? A Cat 30. Barurik hautsi denetz arrazoinik gabe. CatJauf 17.
    azpisarrerakoSense-4.1
    Romper (un alimento, bebida) el ayuno.
    Zeren edanak ezpaitu barura hausten. Tt Onsa 50. Puska onek eztau baruba austen. Astar II 247. Edariyak ausi eta galdu eragiten dabe barauba? Itz Azald 115.
    azpisarrerakoSense-4.2
    ( b. ausi V-gip; Añ; barua ausi V, G; barura autsi L-ain; barura autse R-uzt) Ref.: A (baru); EI 149, 320; Etxba Eib; Iz ArOñ (baru-); Elexp Berg .
     Romper el ayuno, comer; desayunar. "Almorzar" Añ. "Desayunar" A y Etxba Eib. "Oinddio eguardiko amabixetan baraua ausi barik nenguan" Elexp Berg. v. barausi. .
    Oen artean dago bulda bat txit begiragarria, non Paulo irugarrenak ematen dion Don Rodrigori meza esateko lizenzia gauza ariñ batekin baraua ausi ondoan. Izt C 485. Yan xahar han zebillala arrundaren egiten, / Barura hautsteko zerbait aurkitu non zukeien. Gy 66. Baziekiten Abraham-en humeak, oraziorako ordu jakin bat arteraño, baraua austen etzutela. Lard 481. Zeruan emana izanen zitzaiotela [...] baruraren haustea. Jnn SBi 145. Arristiriko hirur orenak ziren, eta Erretora joanik zen kofesatzez akhitürik, baruraren haustera. Ip Hil 150. Arrantzaleak barua ausi ta / kanpora doaz zintzorik. Azc PB 65. Nik jakin biar det zer ordutan eskribatzen dezun eta zerekin, zenbat alkandora dituzun, galtzak zeñek plantxatzen dizkizun, eta baraua zerekin austen dezun. Iraola 112. Eskatu zion kapitanari barua austen uzteko seroraren etxean. Or SCruz 26. Ithurriño baten inguruan jarri zirelarik baruraren hausteko ogi-idor xerra batez. JE Ber 61.
    azpisarrerakoSense-4.3
    (Part.).
    Guztiok ordurako, edariz beiñepein, ondotxu baru-ausiak. Erkiag Arran 44.
    azpisarrera-5
    BARAUA GALDU. Romper(se) el ayuno.
    Igarotzen bada eztarritik, berariaz ez dala, ur tanta bat edo beste, ez da baraurra galduko. Mg CC 228. Baruba galduteko konseju emoten dabeenak. JJMg BasEsc 205. Euren gogoko guraarijetan izerditu, birrindu, eta guztiz nekatuten dirianak, ezin orregaitik baruba galdu leike. Astar II 242.
    azpisarrera-6
    BARAUA GALDU ERAGIN. Romper el ayuno, hacer romper el ayuno.
    Edariyak ausi eta galdu eragiten dabe barauba? Itz Azald 115.
    azpisarrera-7
    BARAUAN. Ayunando.
    Erraten da Iesus zela nekhatu barurean. EZ Man II 48. Emazteki prestu bat mundutik ihes zabillana, egunak eta gauak barurean eta othoitzean zaramatzana. Lg II 119. Jaun done Jeronimo bat, mortuan zagoelarik barurean, penitentzian, othoitzean eta nigarretan, turuta horrek bihotzeko ikhara ematen zeroen. Dv LEd 254. Ez zaio aski eskolari jarraikitzea, arimen irabaztea, erien arthatzea, barurean eta othoitzean bizitzea. Laph 121. Urthe gehiena zeraman barurean / Gorphutzaren mainen beldurrean. Zby RIEV 1908, 416. Berrogei egünen igaraitera othoitzian, barurian eta penitentzian. Ip Hil 153.
    azpisarrerakoSense-7.1
    (Tras gen.). A falta de, ayuno de.
    Nere barrena arkitutzean / zeozeren barauean, / [baserri] auei guztiai begiratuta / nola poztutzen nauean. Insausti 66.
    azpisarrera-8
    BARAU ARIN. Ayuno parcial, ayuno ligero.
    Matordua elduko ez elduko begira egon barik, bitartean zerbait gozagarriz barau ariña orniduta ipiñi. Erkiag BatB 59.
    azpisarrera-9
    BARAU HATSEAN. "Barur atsean nago oraino (R) [...], estoy todavía en ayunas" A s.v. barurats.
    azpisarrera-10
    BARAU-HAUSGARRI (barurausgarri R-uzt ap. A). "Desayuno ligero" A. v. barauskarri.
    azpisarrera-11
    BARAU-HAUSTE (barul-auste BN-baig ap. Echaide Nav 164). Desayuno.
    Eta lagunduko zituen elizara alkate soinuarekin; baita andik ostera janzi etxera ere, non egin oizuten ezkon berriak beren barau ausitzea. Izt D 4.
    azpisarrera-12
    BARAU-BARAURIK (baru barurik A (que cita a Mg)). Totalmente en ayunas.
    Baru barurik dago alanguetan egubardiraño, ta eztago orregaitiño atzerena biarrik gogorrenetan. Mg PAb 106. Bost egunian barau-baraurik / oian egonagatikan. MendaroTx 430.
    azpisarrera-13
    BARAU-DENBORA. "Angariae, laur denborak, laur barur denbórak" Urt II 85.
    azpisarrera-14
    BARAU-EGILE. v. baraugile.
    azpisarrera-15
    BARAU EGIN (V-gip, G-azp; Añ, H; barur egin BN-arb, S; Dv, H; baru egin AN-gip-5vill, B; H; baru in B; badur egin V-gip). Ref.: Iz ArOñ (badurregiñ); Izeta BHizt2 (baru); Elexp Berg; Gte Erd 43. Ayunar. "Badurregiñ, ayunar" Iz ArOñ. v. BARAU IZAN, barautu.
    Barur dagizuenean, etzaretela itxura tristetako hipokriták bezala. Lç Mt 6, 16 (HeH, Dv, Ip, SalabBN, Leon barur egin, Ol, Or, Ker, IBe barau egin, Ur (V) baru egin; He, TB, Hual, Samper barurtu, Echn barutu; Ur barau izan (intrans.), IBk barau izan (trans.)). Hire diszipuluék ezpaitute barurik egiten. Ib. 9,14. Barau egitea Elexa Ama Santeak aginduetan dauenean. Bet 11. Barur egik ieigeietan, / berrogeian, laur mugetan. O Po 54. Berehala iarten da barur egiten, sedazko gerrikoaren iaunzten. SP Phil 323. Enzun ezazu meza eta barur egin. Tt Onsa 173. Bazkora ethorri eta, / Garizuman egunak, / O zeiñ handi duen besta, / Barur egin tuenak. Arg DevB 129. Laurgarrenak [agindu eiten dau] bareu egiten. VJ 13. --Zergatik eztütügü osoki barurtzen? --Etzelakoz nozpait barur egiten Bazko tenpora, alageranziazko tenpora zelakoz. Bp II 65. Norzuk dauke obligazinoa barau egiteko? Arz 46. Jaunaren zerbitzuan zirela bada eta barur egiten. He Act 13, 2. Elexa Ama Santeak aginduten dabenean baraur egitea. Cb CatV 44 (Oe 12 barau egitea). Altxatu zituzten bere bihotzak Jainkoagana, eman ziren nigarretan eta barur egiten, eta Jainkoa konsultatu zuten. Lg I 241. Bere osagarria galdu gabe barur egin eztirotenak [barurtzetik dispensatiak dira] . CatLan 103.
    (s. XIX) Bere bekatuak gatik baraur egiten duan gizonari. Mg CC 176. Baru egiten daben gizonari. Mg CO 262. Ez zu bezela alperreriara emanda negu guzian barau egiten, zer jan ez dezula zeure bakartadean. VMg 35. Eztago gauza ziur, edo zierturik nosgino baru egin biar dan, irurogei urteraño ala aurrerago. Astar II 239. Eurak biarrik egin ez arren, eztabe barurik egiten. Ib. 247. Naiago det neke orretan dezun pena zuk sufritzia, barau egitia baño. Echve Dev 362. [Iñes egiten da Demoniñoa ganik] bere gustuak ukatuagaz ta barau egiñagaz. CatLlo 81. Eta zelan egiten da barau? Ib. 50. Barau eta erregu egiten dute. Oteiza Lc 5, 33. Edolabere baru egijala zapatuetan. Ur MarIl 108. Barau egiten dezutenean, ez arpegi itun edo tristea ipiñi. Lard 383. Eta berrogoi gau-egunez barur egin zuenean, gosetu zen gero. Dv Mt 4, 2 (Ur barau egiñik). Horraraino da zilhegi atsegina, beherago direnek egin dezatela barur? Hb Egia 122. Kofesorrak berheala manatzen dio barur egitea utz dezan. Laph 44. Nathibitate bezperan eta beste zunbaitez barur egitera manhatzen gütü? CatS 96. Igandeaz kanpora, aste osoan ogi-uraz barau egiten zuen. Aran SIgn 21. Barau egiñez obra onetan / pasatzen zuen denbora. Xe 371. Erraziñotan barriz amarna jan arren, / Arpegi txarrik iñoz ez ebela jarten; / Baña beti fusillak egiela baru, / Nai eben, tripetatik etzeitezan galdu. AB AmaE 254. Absoluzioa ematerako iru egunez barau egiñ. Arr May 89. Bear bezalako erakayik gabe baru egiten ez dutenak, nolako bekatua egiten dute? Legaz 33. Ez da posible edo ezin izan leiteke nik bareu egitia, nai neuke bareu egiñ, baña ziur dakit izango litzatena neure osasunaren kaltian. Canala Jesucristo 59 (ap. DRA). Eman ziozkan bet-betan, edo kolpe-kolpez, barur egiten hasi aintzinetik zituen indar guziak. Jnn SBi 85. Zeintzuk egunetan baru egin bear da? A Cat 30. Erreguetan ta badaur egiñaz. Ag Serm 513. Barau egin bear ez dan egunetan, barau egitea. Itz Azald 190.
    (s. XX) Barur egitea da egunean aphairu bat baizik ez egitea. CatJauf 87. Astean birritan barau egiten dot. GMant Goi 98. Egunean bein bakarrik janaz egiten da barau. KIkV 77. Elizaren laugarren agindua auxe da: Ama Eliza Doneak agintzen duanean aragiuzte ta barau egitea. KIkG 62. Ostiko batez zuen athea hetsi han / Otsoak nigar eta barur egin zezan. Ox 119. Eta, bezperan edo biharamunean berak barur egin edo eginen bazuen ere, Jaun Erretorak bazkari ontto bat emaiten zion aintzinera. Barb Sup 2. Berrogei gau ta egun, baru egiñez, otoitzean igaro zittuan. Inza Azalp 124. Egun aietan, noski, baru egingo dute. Ol Lc 5, 35 (Leon eginen dute barur, Ker egingo dabe barau, IBk e IBe egingo dute barau). Orain irakasten digu Yesusek, nola baru egin bear dan. Ir YKBiz 130. Ama doloretakoaren eguneen baru egiten duana zorionekoa da. (G-goi). A EY I 119. Iru egun on; laugarrena, aldiz, / erio oroi dan Austerre; / katuek eta txakurrek ere / barau egin oi baitute. Or Eus 174. Eta Israelitak barur egiten hasi ziren, Jainkoa urrikal zakioten. Zerb IxtS 51. Otoitz eta barau egiten zuten. IBk Act 14, 23. Berrogei egunean / barau egitera. Ayesta 59. Egun onentzat aspaldian baru eginda. Gerrika 166.
    azpisarrerakoSense-15.1
    "Ayunar a pan y agua, ur ta ogi barau egin" Lar.
    Ur ta ogi iru, lau, sei ta zazpi urtian barau egitiak. fB Ic III 175.
    azpisarrerakoSense-15.2
    (Baraua egin).
    Eginik barauba. ZBulda 17. Bere Apostoloak barauba egingo ebela. Itz Azald 116.
    azpisarrerakoSense-15.3
    (Con objeto).
    Kuarta denborak, bijiliak, barur egin itzak, eta Garazuma osoki. Tt Onsa 180.
    azpisarrerakoSense-15.4
    "(v. intrans.). Ayunar. Barau eitten naiz gaur eta ez neizu tentau usaiñ gozu orrekin" Etxba Eib.
    azpisarrerakoSense-15.5
    (Con demostrativos, adjetivos, complementos, etc.).
    Eta horra non iarten den kolpe handiz haragi haren azotatzen, legerik eztuten baruren egiten, neurrigabeko isziplinen hartzen. SP Phil 323. Jesüs Jaunak berrogei egünez egin dian baruraren ohoratzeko. Bp I 110. --Nork eztü bekhatü egiten barur hoiek ez egina gatik? --Hirurogei urte dienek, emazte izorrek, [...]. Ib. 110. Lehenbiziko Ermitauek baiño barur garratzagoak egiñ letzakenak. He Gudu 38. Egin zituen orazio, barau, ta penitenzia guziak. Cb Eg III 306. Egin bear eben amar egunian ur ta ogiazko baruba. Añ EL1 227. Baru au egiten badozu. Astar II 248. Barau asko ez egiña gatik. Echve Dev 360. Elizaz manhatü barurak fidelki egin itzazü. UskLiB 76. Ez zala neke andija astian baru bat egitia. Ur MarIl 105. Hezur eta larru ya otso bat egiña / Haiñ zeukaten orek arthaldeen griña: / Zebillala zerbait non kausi zezaken, / Barur luzeskoa egiñ ya baitzuen. Gy 31s. Ostiral santu egunean egiñ oi dan barau modua bera egiten zuen. Arr May 195. Nik barau pizkat egiteko aolkua bakarrik emango dizut. Ez dezu besterik bear ondo baño obeto izateko. Lab EEguna 63. Barau oek danak egiñagatik. Ataño TxanKan 156.
    azpisarrera-16
    BARAU EGINARAZI. Hacer ayunar. v. barauarazi, BARAU ERAGIN.
    Ematen diote bazka ferde puxka bat, gatzarekin eta minagre xorta batekin. Bainan hori aski ez-bada, barur eginarazten diote. Dv Lab 261. Barur egin-arazten ahal othe diozuete jaun-esposaren adiskideeri, jaun-esposa berekin duteno? Leon Lc 5, 34 (IBk barau egin erazi; Lç barur erazi, Dv barur eragin).
    azpisarrera-17
    BARAU-EGINBEHAR. Precepto de ayuno.
    Barau-zaro egunetan, barau egin bearrik galdu egin badozu. Añ EL2 138. Ba dago Españan aragia-izte ta barau-eginbearra egun batzuetan kentzen dauan berarizko legea. KIkV 78 (KIkG 63 barau egin bearra).
    azpisarrera-18
    BARAU-EGITE. Ayuno, acción de ayunar.
    Aragi-uzte ta barau-egitea. KIkG 62.
    azpisarrera-19
    BARAU-EGUN (V-gip; VP 93r, Lar, Añ; barur-egun Lar, H; baru-egun V-gip, B; baraur-egun Lar). Ref.: Izeta BHizt2 (baru); Etxba Eib; Elexp Berg. Vigilia, día de ayuno.
    Barur egunetan, Garizuman, Karta denboretan eta Abenduko baruregunetan. Ber Trat 123r. Barur egunak detzaten halaberki athera / Iaun puxanta baketzeko penatuen aldera. EZ Man I 125 (cf. BARAUA ATERA). Hik halaber bentzutzeko haragi gudutsua, / Errespetuz begira zak barur egun Saindua. Ib. 32. Barur egunak premia gabe hautsi tut. EZ Eliç 160 (cf. BARAUA HAUTSI). Barur egunean mengoa gabeko gauza debekatu iatea da mortal. Harb 175. Batzuek bere lazotasunez, zeren ezpaitira giristino finak, barur eguna mengoa gabe hautsten dute. Ax 56 (V 37). Barurak hirur ase. (Hirur ase hauk aditzen dira: barureguneko barazkariaz, aitzin-eguneko auhariaz, eta biharamuneko askariaz). O Pr 67. Barur egunian tribaillatzen denian. Tt Arima 67. Izen ez arren barau egunak edo obligazinokuak. ZBulda 18. Ogei eta bat urte kunplidu zitzaizkon azkero, ausi ote deban barau egunik. OA 154. Garizuma santuko baru egunetan. Ib. 153. Debekatzen digute edatea barur egunean? El 63. Barau egun bat ez sufritzearren. Cb Eg II 147. Herriko Meza Nausia enzüten eztütenak obligatiak direia jakitera badenez barur egünik aste hartan? CatLan 103. Ta othorduz kanpora ezer jan diteke baru-egunetan? Ub 188. Zillegi da barau-egunetan, arratsean egin oi dan afari-usia edo Kolazioa. Ib. 187. Gutxiago jatea, barur-egunetan egiten den bezalatsu. Dh 57. Ezin agindu leijo otseinari egun guztijetan egon deila lexiba, edo bogada joten baru egun oso baten. Astar II 241. Barur egünian ezta egin behar apairü bat baizik. CatS 53. Konfesiyo ta barau-egunak / animaz akordatzeko. Xe 374. Abenduan gaude, gaur larunbat eta barau eguna da. Urruz Urz 25. Nola barur eguna baitzuten, eta ezapitziren oraino hamar orenak baizik, joan zen aintzina, erranez etzirela oraino baruraren hausteko orenera helduak. Jnn SBi 145. Eta ogetabat urte izanbakoak, baru-egunetan ezer egin bear daue? A Cat 30. --Zelako eskubideak emoten dituz Okela-Buleak? --Garizumako eta barueguneko egun guztietan okelea jan al izatekoa. Itz Azald 118. Barur-egunak mehe egun dire fededun guzientzat. CatJauf 88. Barau-eguneko goiz-arratsetan, ezer artu al diteke? KIkG 62. Barau egunak aldatu edo kendu dezazke orain Aitta Santuak. Inza Azalp 102. Baru-egunetan ere ori bera egiteko esaten digu Yesusek. Ir YKBiz 130. "San Matioren barau-eguna, / ardantzeraiño" ziola. "El ayuno de San Matías dura hasta la viña". Or Eus 383.
    azpisarrera-20
    BARAU ERAGIN. Hacer ayunar. "Bellum ventri indicere, barurtu, barurarazi, barureragin, gosearazi" Urt III 295. v. barauarazi, BARAU EGINAZI.
    Utz zezanak bere alhorra ereiteko xoriegati, bere burua gosez hil zezan xorier barur eragiteagati. O Pr 477. Eragizue barur bat, eta irabaz ezazue bi lekhuko faltso, erranen dutenak Nabothek blasfematu duela Jainkoaren izen saindua. Lg I 361. Barur eragin othe diozokezuete ezkonberriaren lagunei, ezkonberria berekin duteno? Dv Lc 5, 34 (Arriand barau eragin; Lç barur erazi).
    azpisarrera-21
    BARAU ETA BARAU. Ayunando continuamente.
    Ta geroko bere predik denbora guzian len bezain gogorki jaunzia, baru ta baru ta penitenzi bizitua, munduko arinkeri, ondasundi ta antust guziak bere oinpera dituena. Mb IArg I 70.
    azpisarrera-22
    BARAUETAN. Ayunando, haciendo ayunos.
    Baruretan eta orazionetan enplega zaiteztenzát. Lç 1 Cor 7, 5. Iainkoa serbitzatu dute gosez eta egarriz, hotzez eta billusiz, ibilliz bijilietan eta baruretan. SP Imit I 18 (Mst baruretan). Ez othe da bada hobe, zenbait egun nigarretan, baruretan, garraztasunetan iragatea, ezenez eternitate guzian infernuan erretzen egitea, nigar-marrasketan eta errabian? Dh 209. Gaiak eta egünak igaraiten zütialarik othoitzetan eta baruretan. Ip Hil 118. Orain ordea bear goxo dut eta goxotasun onen aurka ari naiz, atzi ez nazan eta egunoroko gudua dut baruretan, ene gorputza maiz morroi biurtuz. Or Aitork 280.
    azpisarrera-23
    BARAU GAITZETARIK.
    Totalmente en ayunas. "Barur gaitzetarik ez edan arnorik, ne buvez pas de vin étant à jeûn" Dv.
    azpisarrera-24
    BARAU GAITZIK.
    Totalmente en ayunas.
    Barur-gaitzik khexo zebillan maistroa; / Nola ere omen baitu yan-xahar gaitztoa, / baita bildots mamiz zintzurra frianta / Laster gaixoari badema disputa. Gy 9.
    azpisarrera-25
    BARAU GORRIAN.
    En ayuno natural; totalmente en ayunas.
    --Zer erran nai du "baru gorrian egotea"? --Da goan deneko gau erditik asi ta deusere yan ta edan gabe egotea. Legaz 44. Gaur oraiñdik barau gorrian niagok... ekatzak [...] piska piska bat ordañetan, nik ere deranean emango diat eta! DicM (ed. 1877) 81.
    azpisarrera-26
    BARAU IZAN.
    azpisarrerakoSense-26.1
    a) (Lar, H; bareu izan Lcc; barur izan SP, Lar, Añ (AN), Dv, H; baru izan V ap. A; VocB).
    (Con aux. intrans.). Ayunar. "Barur naiz, je suis à jeun, je jeûne" SP. "Yo ayuno, tú ayunas, &c., barau naiz, zera, &c." Lar. "Ayuno, estoy en ayunas [...] barur naiz" Lar y Añ. "Avec cette nuance: barur naiz, je jeûne d'obligation, ou j'accomplis un jeûne, et barurik naiz, je suis à jeun, je n'ai pas encore mangé" H (cf. sin embargo infra los ejs. de Archu y Oxobi).
    Desgisatzen dituzte bere begitharteak, barur diradela gizonei ageri diradenzat. Lç Mt 6, 16 (Ur barau izan, Ip, SalabBN, Leon barur izan, Echn baru izan; He, TB barurtu, Or, IBe barau egin, IBk baraurik egon; Or barutzalle agertu, Ker baruzale agertu). Laur egun dik ordu hunetarano baininzen barur. Lç Act 10, 30. Ogiz eta urez ziñen / barur gehienean, / hala idukitzen gorputza / bere eginbidean. EZ Noel 172 (cf. infra ur eta ogi barur izan). Zer egingo dau obligaziñorik eztauenak barau izaiteko, zerren eztaukan edaderik? "Obligación de ayunar". Cap 59. Komodamente barau ezin leitezanak, zarrak, eta gexoak, eta bear egin bear dabeenak. Ib. 59. Gure Espirituak bere libertatia hobeki konserbatzen du gorpitza barur denian. Tt Arima 63. --Zer behar da Sakramentü honen merexitürik hartzeko? --Fedia, xahütarzüna, debozionia eta barur izan. Bp I 72. Zer eginen du adinaren faltas barur estenak? El 64. --Zer endelgatzen düzü diozünian izan behar dela barur? --Endelgatzen düt jan eta edan gabia izan behar dela gauherdiz geroz. CatLan 139. Baru danak zerbait arzen badau gomuta baga, edo aragirik jaten badau, eztau pekaturik egingo. Astar II 240. Zer, barur denari hire botz eijerraz / Minzatzen hiza bai zinzinzki? "Lorsque je suis à jeun". Arch Fab 215s. Barau zeratenean bada, etzaiteztela paratu ipokritak bezela itunak. Ur Mt 6, 16 (Lç barur dagizuenean). Barur izan behar da, erran nahi beita, gaiherdiz geroz jan ez edan gabe. CatS 78. Ez da behinere haizu barur ez delarik komuniatzea? CatJauf 115. Hiru, lau, bortz artzain! / Otsoa dena zain; / Bortz, sei, zazpi zakur! / Otsoa da barur; / Ardiak maltso, / Otsoa otso. Ox 92.
    azpiadiera-1.1
    (En la expresiones ur eta ogi barau izan, 'ayunar a pan y agua'; cf. ur eta ogi barau egin, barautu).
    Pobre behartsuak bezala bizi ziran, ur ta ogi barau zirala, doi-doia artzen zuela biziarentzat behar zuena. Ub 118s.
    azpisarrerakoSense-26.2
    b) (Con aux. trans.).
    --Ez, ez. Eskerrik asko. Nere tripak ez du ondo artzen [bixigua]. --Egin beza prueba eta barrenen ez bada ondo arkitzen apareju bat botako diyogu ateratzeko. --Gañera barau det. Sor Gabon 29s. Andik egun bitara Olentzaro mozkor; / jendeak barau du, ta arrek bete zilbor. "La gente guarda ayuno". Or Eus 135. Errian esana da katuak ere barau dutela Austerre-egunean. Ib. 174n. Barau duzuenean, ez ipini aurpegi ilunik. IBk Mt 6, 16 (Lç barur dagizuenean). Azak ura du, patatak lurra du, gaztaiñek zure du, hoietatik nahikoa janda ere, baru du. (G-nav). EZBB II 54.
    azpisarrera-27
    BARAU-LEGE. Precepto de ayuno.
    Eliz Amaren barau-legeaz / ez omen ari axola. Or Eus 383.
    azpisarrera-28
    BARAU-LISTU (baru-listu AN-larr; baru-lixtu B). Ref.: A EY I 120). Saliva de una persona en ayunas.
    Baru-lixtua ixtizurriak igortzitzeko ona da. (B). A EY I 120.
    azpisarrera-29
    BARAU-MENDI.
    Emen natorkizu Baru-mendira Zure oiñetara. "Al Monte del Ayuno". Or Poem 519.
    azpisarrera-30
    BARAU-MOKADU. "Barupokadu, desayuno, parvidad" VocB.
    azpisarrera-31
    BARAU NATURAL. Ayuno natural (el que se guarda desde medianoche hasta comulgar).
    Barur naturala da eguna hasten delarik gauherditarik gauherditara, noiz ere nehork ezpaitu deus hartu. Tt Arima 50s. Bigarrena, barau naturalean egotea. Iraz 59. Baraur naturala edo ezer bere artu baga egotea. Cb CatV 75. Zer aditzen da komulgatuko danak eraman bear duen baraur natural edo oso osoaren izenez? Mg CC 228. Gauberditik orduraño baru naturalean egotea. Añ CatAN 55. --Zer aditzen duzu barur naturalean iuaiteaz? --Izan behar du gauerdiz geroz ian eta edan gabea, non ez duen komuniatu behar eri bezala. CatLuz 171.
    v. tbn. OA 72. Oe 140. AA I 427. CatLlo 71. Barur natural: CatLuz 37. Baru natural: CatUlz 44.
    azpisarrera-32
    BARAU OSO. Ayuno total.
    Baru osuan egotia: au da, gaberdi ezkero jan edo edan baga. CrIc 139. Baraur osoarekin komunioa artutzeko. Mg CC 228. [Ondo komulgetako bear da] barau osoa, edo aurreko gaberditi komulgau osteraño, ez ezer jan, ez ezer edatea. CatBus 46. --Zelako prestaerak eroan bear dira gorputzaren aldetik? --Barau osoa da bearbearrekoa dana. Itz Azald 161. Baitzakiten holakoetan barur osoaren legea jasaiten presunerek. StPierre 38.
    azpisarrerakoSense-32.1
    (Barau oso-oso).
    Zer aditzen da komulgatuko danak eraman bear duen baraur natural edo oso osoaren izenez? Mg CC 228.
    azpisarrera-33
    BARAU-HOTZ ( barur-hotz H, A); BARUR-HOTZA. Totalmente en ayunas. "Barur-hotz naiz, je suis absolument à jeun et avec faim" H. "Barur-otz (L-côte, BN-lab), [...] ayuno completo. Barur otza naiz oraino (BN-mix)" A s.v. barurats.
    Deskantxurik handienean abiatzen zen Betharramerat buruz barur-hotza. Etcheb MGaric 157.
    azpisarrera-34
    BARAURIK (V, G; Lcc, Lar, Añ; bareuik Lcc; barurik V-gip; SP, Lar, Ht VocGr, Lecl, Dv, H; baruik V-gip; baraurrik G). Ref.: A; Iz ArOñ (baru), To (barau), UrrAnz (baruik); Etxba Eib; Elexp Berg. En ayunas. "Ayuna cosa, bareuik" Lcc (al comienzo se escribió gauza, tachado). v. barau (2) , BARAUAN, BARAUTAN.
    Eztitut barurik igorri nahi, bidean flaka eztitezenzat. Lç Mt 15, 32 (Dv, Hual, Samper, Ol, Leon barurik, Echn baruik, Ur, Ker, IBk, IBe baraurik; TB barurak, Arriand barutsik; HeH ian gabe). Egon bear dugu barurik, janik eta edanik bage. Ber Doc 155r. --Sakramentu santuau artuteko, ze disposiziñogaz bear dogu etorri? --Baraurik. Cap 65. Enazazula utz zure ganik ioaitera barurik eta iharturik. SP Imit IV 16, 3. --Nolako ziren süperstizione hurak? --Danzatzia sü horren baranoan, jokhatzia, Kantore itsusien erraitia, su gaña belharren egoiztia; Eguerdi beno lehen, edo barurik hen bilzia; bere gañen hen ekhartia, urte orotan edükitia. Bp II 115. Dezenziagaz da baraurik joan elexera. Arz 59. Badaki barurik egon bear duela. El 95. Baldin igortzen baditut barurik bere etxetarat, flakatuko dire bidean. He Mc 8, 3. Lenbizikoa barurik, bigarrena grazien [komekatzea] . CatUt 24.
    ( s. XIX) Alan sartu nas emen kuartillu bat atera, eta zerbait jaatera, bada urrin egiten jat neure etxia barurik biurtuteko. Mg PAb 44. Nik ikusi baneu bizkaitarretan euskeriaren zaletasun kiputzetan nekusana, ez nintzan ain esker dongakua izango, zein da itxiko nituban barurik neure bizkaitarrak. Mg CO III. Alaere Sakramentu au artu dezakee, eta artzen due eriotzako perillean arkitzen diranak, baraurik egon ez arren. AA I 439. Ah! zeiñ ongi datorren orixe urliarentzat, zeiñ ongi beste ura sandiarentzat; eta zuretzat? Zu baraurik etxera. AA III 598. Behar düzü barurik izan. UskLiB 94. Otso bat barurik / Hara da jiten, / Gosiak deithurik. Arch Fab 89. Eta gelditu zen gormanta barurik. Gy 51. Nik ez nituke baraurik bialdu nai, bidean desmaiatu ez ditezen. Lard 404. Nola ez da egongo / oso argaldurik, / irukitzen badute / askotan baraurik? Bil 41. Barurik doha eta, zalhuago juaiteko, onthutsik. Laph 107. Eta ez bazan izan erbi bat erosi degulako, geldituko giñan baraurik erremediyorik gabe. Sor AuOst 90. Egun artan baraurik / Tripea ustua, / Komulgetako ustez / Garbirik barrua. AB AmaE 340. Adierazoaz ordiyekiñ zebillena, arkituko zala arrisku andian ezurrak ausi eta baraurik gelditzeko. Urruz Urz 63. Baraurik eldu bear da komulgetara. Itz Azald 160.
    ( s. XX) Oben astunik ez egiteko, gorputzak baraurik egon bear dau. KIkV 92. Gure zintzurra bapo, / oienak baraurik. JanEd II 100. Othoitza lagun, bortz aste bethe barurik egon ondoan. Ox 68. Bizpahirur egun aintzinetik, erdi barurik egoiten naiz. Orizue, ahamenik ez dut harturik, atzo eguerdiz geroz, kafe ttirritta batez bertzerik. Barb Sup 21. Mendiz gaindi, eta denak, yakina, barurik, Yauna-hartzeko Orriagan. Zub 78. Zera... bertsotan baraurik ariko aiz. Ez den gutxi uste. Lab EEguna 101. Baña naiago eukian baraurik egon maltzur areri usartu ixan baño. Otx 39. Barurik ez ditut beren etxera igorri nai. Ir YKBiz 232. Otoitz obe egiten da zerura baraurik, / sabela astun danean, ez baita damurik. Or Eus 248. Hor, jaun erretora esposen beha dago, barurik, mahain saindu ondoan. Lf Murtuts 54. Bera baraurik zioken artean, besteak asebetetzen ari dituk. Etxde JJ 149. Bainan bai oraiko bazkaririk gareztienari orduko besteko gozamena atherateko, urthe bethe baraurik egon beharko nintzakela. Osk Kurl 85. Itxuli zan baraurik etxera. Etxba Ibilt 466s. Ortatik pentsatu izan det, besteak ere baraurik baño naiago dutela ondo bazkaldu eta kape bat artutako garaian. Uzt Sas 22. Negu partian nik gauak beti / ezteramakat barurik. Mattin 112. Nekez ta eziñean jeitxi zan au, egun guzia baraurik pasatakoak oi duan bezela. Berron Kijote 46. Baraurik gauden arte, egun on esateko balorerik ez. BBarand 164. Beroak enbido / geroz gogotigo, / gutxitan gaizkigo / zuten uda egingo [ardiak]; / balurrik iltzeko're / naiko peligro . Insausti 251.
    v. tbn. MendaroTx 204. Ataño TxanKan 126. JAzpiroz 190. Barurik: LuzKant 48. Gerrika 168.
    azpisarrera-35
    BARAUTAN (V ap. A; Añ). En ayunas; ayunando, haciendo ayuno. v. BARAURIK, BARAUAN.
    Beinbere ez uts egin Meza Santa adoragarria eta albaitanez enzun barautan. Añ EL1 12. Andrea da barautan / berba-gurea, / baina ordirik badago / ittuxurea: / barre gangarrak / daukez zantarrak, / ta noizik beinean / zoro-negarrak. Azc PB 107. Barutan berrogei egun eta berrogei gau egon ezkero azkenean gose izan zan. Ol Mt 4, 2. Gixa-emiai ez, eskutuz dan eure Atteari baño, agirtzeko barutan. Arriand Mt 6, 18. Eta barutan, ez agiri, azalguzurraik letz, betillun. Ib. 1,16 (Lç barur dagizuenean).
    azpisarrera-36
    BARAU-TIPIL. "Barur-thipil (S), complètement à jeun" Lh. v. BARUR-HOTZ.
    azpisarrera-37
    BARAU-TU ( barur-tu BN-ciz, S); BARAU-TXU (V-arr). Ref.: A EY I 120. Saliva de una persona en ayunas.
    Umeai begiak osatuteko bere, ona da barautxua. (V-arr). A EY I 120. Nausiai bere ondo da, pistak daukezanean, begiak barautxuaz garbitutea. (V-arr). Ib. 120. Barur-tuia haurren basasuiaren sendotzeko hun duzu. (S). Ib. 120.
    azpisarrera-38
    BARAU-TXISTU. (baru-txistu V-ger-m). Ref.: A EY I 120. Saliva de una persona en ayunas.
    "Baru-txistua equivalente a barurik ateratzen dugun txistua" A Morf 393.
    azpisarrera-39
    BARAU HUTS. Ayuno total.
    Nastau daitekez aragia ta arraña barau utsa dan egunetan. KIkV 77. (KIkG 62 barau utsa)
    azpisarrera-40
    BARAU-HUTSEAN (Añ (V)). "(En) ayunas" Añ.
    azpisarrera-41
    BARAU-HUTSIK.
    En ayunas.
    Saspi gau eta egun barutzik, ezer ez jan eta ezer edateka ixan zan. Euzk 30-7-1933, 1. Barutsik eztodaz nai oildu, bidez amikatu eztedittezanztat. Arriand Mt 15, 32 (Ur baraurik).
    azpisarrera-42
    BARAUZKO. De ayuno.
    Beren besoak eta gorputza baruzko igeriz, otoitzez, Mezak entzutez, [...] nekatu nai ez dituztenak. Mb IArg I 249.
    azpisarrera-43
    TREMINEKO BARAU. "Tremineko baraua, ayuno riguroso (V-arr)" A EY III 333.

    barau

    barau
    << bakarki 0 / 0 barna >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper