194 emaitza bilaketarentzat
a) Nola esan behar da: hirutik bat, hirutatik bat ala hiruretatik bat? Denak erabil daitezke?
b) Zenbakien erabileraren inguruan, proportzioak ematean, bada esapide gisako molde bat euskaraz: lautik hiruk, hirutik bitan, bostetik hirutan, seitik bostetan eta abar. Horrelakoetan:
- Lehen terminoaren erabilera singularrean egiten al da?
- Bigarren terminoari dagokionez, beti mugagabean ematen al da?
Irratian entzundako adibidea: Hiru kidetik bik jaso zituzten tratu txarrak.
Ez al da Hirutik bi kidek…? Zergatik? Zein da egokia?
Zein da egokiena: 2 gradu zero azpitik ala 2 gradu zeroz azpitik?
Euskara batuan erabiltzekoak dira norberaren eta norbere? Edo nor bere erabili behar da? Euskaltzaindiak arautua du norberaren deklinabidea?
Zuzenak al dira honako esaldi hauek?
Urten buruan horrek sagar asko jaten du.
Urteren buruan horrek sagar asko jaten du.
Urteen buruan horrek sagar asko jaten du.
“Bat bakarrik agertzen denean eta beste hitzaren agerraldi baten eraginpean dagoenean, gaur egun ere forma mugatuan gertatzen da, batez ere Hegoaldean, eta badirudi horrelakoak gomendatu behar direla euskara baturako (batarengan eta bestearengan, batari nahiz besteari...)” dio arauak.
NOR kasuan, agian, ez da hain arrotza gertatzen, baina beste kasuetan urrunegi doala iruditzen zaigu. Adibideak:
Batek (batak!) ostikoa eman dit eta besteak masailekoa.
Bati (batari!) ezetz esan diot eta baietz besteari.
Bi lagunen etxeetan izan naiz; batenean (batarenean!) hamaiketakoa egin dut eta bazkaria bestearenean.
Batekin (batarekin!) badakit zer egin, baina bestearekin ez.
Batengana (batarengana!) pozik joaten naiz, ez ordea bestearengana.
Bietatik zein erabili behar dugu: batez beste ala bataz beste?
Etziko/etzirako, geroko/gerorako, betiko/betirako, datorren urteko / datorren urterako bereiztearen aldeko iritziak azaldu dira, bi forma-sailak desberdinak direlakoan, eta biak ondo daudelakoan. Zuzenak al dira iritzi horiek?
Hau guztia moldea kasu-marka guztietan erabili behar al da? Alegia, horietan guztietan, horiengan guztiengan, horienganako guztienganako…?
a) 34. araua dela-eta (hiru kiloko haurra eta abar), galdera egitean ere horrela erabili beharko genuke? Esate baterako: zenbat denborako/denboratako? Zenbat kilometrora/kilometrotara? Zenbat egunean/egunetan?
b) Sei urteko eta sei urtetako ez dira berdinak (ardoaren kasuan ulertzen da, baina bestelakoetan ez da hain argi suertatzen).
Orrialde honetako dokumentu, zerrenda eta datu-baseak Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten mende daude.