Harremana

    OEH - Bilaketa

    42 emaitza tako bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    isildu.
    sense-1
    1. (V, G, AN, L, BN; VP 38r, Lar, Añ), ixildu (gral., -tu S, R; Lcc, Volt 31, SP, Urt III 34, Lar <ig->, VocS 143 (-tü), Añ, Arch VocGr , VocBN , Gèze (-tü), Dv, H), izildu (BN-lab; Hb), ixeldu (V-ger-ple-arr-arrig), exildu (R-uzt; Mic 6r <eg->) Ref.: Bon-Ond 160; A (isildu, isiltu); EI 76, 207; Lrq (ixilt); Iz R 291 y 298, Ulz (ixildu); Gketx Loiola (pastikuna); Etxba Eib; Elexp Berg.
    Callarse; acallar. Tr. General en todas las épocas y dialectos. En DFrec hay 31 ejs. de ixildu (2 septentrionales) y 30 de isildu .
    Ez aiz ixilduko? (Galar, 1536). ReinEusk 30. Ixil bazinite nahi nikezu. E 207. Saduzeuak ixildu zituela. Lç Mt 22, 34 (Leon ixilarazi). Minzatzetik ixildu zen bezala. Lç Lc 5, 4 (He y Dv -tik gelditu). Oi ta ze bitez ixildu. Lazarraga A6, 1169r. Nik banegian aleguinaz / palagadu ta exildu; / finjidu neben ez nebela / nik alakorik aditu. Lazarraga B12, 1179v. Dakizkienak aurthiki arteiño ezta ixiltzen. Ax 292 (V 194). Haren ahalkatzeko eta ixiltzeko. SP Phil 451. Ülhünpian gorderik egon diren gaizak agertüren dira, eta arrazonamentiak ixiltüren. Mst III 43, 2 (Ip ixiltüren). Isildu edo mututu zan. Cb Eg II 176. Zerua eta lurra bere edertasun guziarekin ixil beitez zure aitzinean. Brtc 72. Ixildu nozu onetan. Mg PAb 160. Tronpeta-soñua bat-batean isildu zan. Lard 77. Itxas ederra isildu da. AB AmaE 22. Oro ixiltü ziren. Ip Hil 206. Juduen aldeko gazeta guziak berehala ixildu ziren. HU Zez 23. Ama ixiltzen etzan bere mutil petrala famatu eziñik. Iraola 66. Ixil nadin, adiskideak. Or Mi 111. Ixildu egik samin latzezko maitasun-otsa. Laux BBa 38. Isildu ziran esamesak. Erkiag BatB 103. Behin betikotz ixildu zauku gure errexiñoleta. Xa Odol 143. Geu be bat-batean ixilduten giñan, [musika taldearen] zuzendariaren aginduari begira egon barik. Etxabu Kontu 35. Semetxo, zaitut nabaitzen / nola zotinka zabiltzen / ta ez zerala isiltzen. Zendoia 159. Lagunen xaramela eztadin ixildu. Larre ArtzainE 336. Ez da oraindik ospe hori ixildu. MIH 60.
    azpiadiera-1.1
    " Goiz atzartzen dira eta berant ixiltzen gaitzerako gure nahikariak " H.
    azpiadiera-1.2
    " Oien izketia ixiltzen asi da (G-goi-azp) [= " la conversación estaba decayendo"]" Gte Erd 177.
    sense-2
    2. Callar, silenciar, dejar en secreto.
    Bekatu mortalea isilzea konfesioan. El 95. Ez dizuet ezer ixildu nai. GavS 6. Borondate ona badozu ez ezer ixildu ta edertuteko. Mg CO 269. Eztot ixilduko san Agustinek dirauskuna. Añ LoraS 190. Ez da ixiltzekoa emen oietako persona itzaltsu batekiñ egiñ zuena. Aran SIgn 54. Bere izena ixildu nai dutana. Zub 49. Ixildu dut zure burregoer elgar zagutzen dugula. Xa Odol 266. Zentsurak ixildu eta izkutatu dituenak. MEIG VIII 105.
    v. tbn. Ub 210. Mde HaurB 107. Vill in Gand Elorri 12. Berron Kijote 112. Ixildu: CatBus 50. Legaz 41. Or Tormes 67. Zait Sof 63. JAIraz Bizia 110. Ibiñ Virgil 41. Etxba Ibilt 489.
    azpisarrera-1
    EZIN ISILDUZKO (ixil- Dv). Imposible de acallar.
    Ezin-ixilduzko kalaxka bat jali zauk aphezen kontra. Larz Bozak 62 (ap. DRA).
    azpisarrera-2
    ISILDU ERAGIN. Hacer callar. v. isilarazi.
    Isildu eragin bear dau. Itz Azald 111. Ixilddu eragijoezu, ba! Otx 136.
    azpisarrera-3
    ISILDU GABE.
    Sin callar, hablando (cantando, emitiendo sonidos, etc.) sin parar. v. ISILTZEKE.
    Gehiago marthirien / armada triunfantak / ixildu gabe dituzte / erraten zure kantak. EZ Eliç 187. Iñauteriyan soñubarekin / ixildu gabe kantatzen. Echag 78. Apostoluak [...] isildu gabe zebilzan Palestina guzian. Lard 505. Arneguak eginen ditutzu, ixildu gabe huzkurki. Hb Egia 127. Beti egoten zalako negarrez da deadarrez isildu baga. Echta Jos 16. Eskeka ixildu gabe irauteagatik. Inza Azalp 128. Aitortzen baitute Zure egiak barrendik ixildu gabe esaten ditidan gauz ok egi dirala. Or Aitork 355. Ixildu gabe aitzen ziraden / basarritako zakurrak. Uzt Sas 178.
    v. tbn. A Ardi 110. JanEd II 84. Tx B I 60. Ixildu g.: NEtx Nola 27.
    azpisarrerakoSense-3.1
    ( I. gaberik, i. gabetandik, etc.).
    Oneen kontra ixildu bagarik diadar egiten dabee eleisiaren giza aldi guztietako gurasuak eta erakuslaak. fB Olg 8. Neska guztiak andrageiagaz / isildu barik aurreti, / eta mutilak senargeiagaz / santzoka nesken atzeti. Azc PB 118. Gaztiak jardun dira bertsuetan bapo, / ixildu gabetandik zipla eta tako. Tx B III 135. Txakur guztijak [...]asten dirala ausika ixildu barik bildurrez. Kk Ab I 57. Erlojuak ixildu barik kanpaiak jo ta jo diardu. SM Zirik 67.
    v. tbn. Ixildu barik: Akes Ipiñ 28.
    azpisarrera-4
    ISILDUXE .
    (Con valor aprox.).
    Oren laurden baten buruko isilduxe ziren [kanoiak] . Zerb Gerlan 87.
    azpisarrera-5
    ISILTZEKE (V-arrig, G-azp, ixiltzeke G-azp, isiltzeka V-gip, ixiltzeka V-gip, isiltzake V-m, G-azp, ixiltzaka V-gip, G-azp, isiltzaka V, G-azp, ixiltzaga G-goi). Ref.: A (isiltzaka); EI 207. Sin callar, (hablando, cantando, etc.) sin parar. v. ISILDU GABE.
    Jardun dagiela ixiltzaka. Mg PAb 219 (CO 202 isiltzaka). Gauz oiek bakarrak esaten, egunez eta gauez isiltzaka. Lard 538. Ixiltzaka dei egingo degu. AB AmaE 54. Biotzaren erdian isiltzake deadarrez. Ag G 253 (41 ixiltzake). Kanta-kantari isiltzeke. Erkiag Arran 102.
    v. tbn. Ixiltzeke: NEtx Antz 50. AEmil AndreM 149.
    azpisarrera-6
    ZER-ISILDU. Secreto.
    Oiñ konturatzen naiz erbesteko eta ez-ezagun letz artzen nozula, zer-ixilduak destazuzenetik. Etxba Ibilt 485.

    isildu

    isildu
    << iri 0 / 0 kezilotar >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper