(
AN, L ap. A
; SP,
Urt I 350,
Lar,
Dv,
H) .
(Uso pred.).
Digno de compasión.
"Lastimoso, lastimero"
Lar.
Orduan zinez zinateke on-behar, ondikozko eta urrikalkizun. Hala da, bada, eta are urrikalkizunago, ifernuko penetan dagoena.
Ax 590 (V 379).
Eta hala urrikalkizun da bekhatorea.
Ib. 542 (V 348).
Halakotz damugarri eta urrikalkizun gare gure epeltasuna eta ansigabetasuna gatik.
SP Imit IV 1, 11 (Ch auhendatzeko, Mst dolorus eta pietate eragingarri, Ol negargarri ta errukarri).
Urrikalkizuna dela bekhatorea.
SP Phil 348.
Non urrikalkizun ere baita hetaz minzo denean.
He Phil 439.
Nola gelditu zan gizona bekatu eginezkero? --Guziz urrikalkizun, ta on-behar, ala animan, nola gorputzean.
Ub 11.
Ala urrikalkizun kausi baikenezake haina!
Dh 164.
Soin bat lor beren baitarik daroatenek, berriz, zuk bezela, ez dira barkakizun, ezta urrikalkizun ere, zuzen eta bidez.
Zait Sof II 141.
Franzis aski umil eta urrikalkizun arkitu zuten illunpe artan.
Izeta DirG 125.
azpiadiera-1.1
(Como adj. pleno).
Gure estatu urrikalkizuna eta bizi nigartia.
Harb 107.
Gizonik urrikalkizunena naiz!
Arr GB 97.
Egoera urrikalkizun artan ikusi ginduenean.
Arr Ezale
1897, 343b.
azpiadiera-1.2
(Dv, que cita a Axular) .
(Precedido de gen.).
Ai ene urrikalkizuna.
Ax 173 (V 116).
Ai gure urrikalkizunak, galdu gara, egin du gureak.
"Vae nobis"
.
Ib. 192 (V 130).
azpiadiera-1.3
(No aplicado a personas).
"(Lo que es digno de) lástima"
, "doloroso" Lar.
"Lástima es, [...] urrikalkizuna da
"
Ib.