1.
(Lar, Añ),
toleatu (BN-lab ap. Lh),
toleiatu (Dv). Torear."Agacer le taureau dans les courses"Dv.
"Combattre les vaches dans une course (esp. torear)"Lh.
v. txuliatu. Madrillen uste zuten zezenak ginela, / toleiatu beharrak mokanesekila. FrantzesB I 33 (en otra vers., ib. 26 toreatzeko).
--Gauza arrigarrigoak ikusiko dituzu gaurko zezenketa ontan. --Ara, ara, Txingor toreatzen. UrruzZer 134.
Toreatzeko / bi zekor gorri gorriyak. TxB 89.
Cantinflas galtza-jarioak trebe baino trebeago dihardu [...] toreatzean nahiz dantzan. MEIG I 182.
sense-2
2.+toleatu (S ap. Lrq; H), toleiatu (Dv), toliatu (Ht VocGr 432, Lar Sup, Lecl, Izt 16r, H), toleratu (H). Atormentar. "Tourmenter" Ht VocGr. "Au fig., tourmenter quelqu'un sans répit" Dv. "Malmener, tracasser" Lrq. Tr. Más usado al Norte (en las var. toleatu, toliatu). Eta zilhegitua izan zioten ez heien hiltzea, bainan heien toliatzea bortz hilabethez; eta heien tormentak [...]. TB Apoc 9, 5 (He tormentatu, Ker oiñazetu). Gorphutz hau huna / nahi bezain garratzki / azurriatuak /, munduan gareno / toleia gaitzatzu / heriotzeraino. CantIzp (1836), 45 (ap. DRA). Nere alaba gogorki toreatua da demonioaz. "Vexatur". Echn Mt 15, 22 (TB toleatua; BOEanm 1308 atormentatuik, Samper atormentatrik, Hual atormentatruk). Gose krudelak toleiatzen duen Numidiako lehoin baten pare. Dv Telem (ed. 1996), 19. Barrabas dabill gu toriatzen / galtza gorriyak jantziya. Xe 346. Betbetan bi aldetarik harturik, lasterka toleratzen dute [emaztea]. Prop 1901, 183 (en la descripción de un sacrificio humano ritual). [Kukusuak] toriatzen du kaballerua, / señora ta señorita, / emakumia naiago igualin / gizasemia utzita. Noe 125. Polizak toleatu dituen adiskiden eta ezagunen izenak eman detzazket. Othoizlari 1967 (n.º 48), 36. Erlisione sainduaren etsai bihurriek hartu zuten eta kasik ezin aiphatuzko moldean toleaturik ezarri. GAlm 1968, 36 (ap. DRA).
sense-3
3.+toleatu, toriatu (V-gip ap. Elexp Berg), toliatu.Engañar, manipular, torear."
Ze pentsau jok pa orrek, gu toriatzia, ala?
"ElexpBerg.
Aditzera eman zait jende batzu badirela, gizon galanten asolatzeko eta toleatzeko lana baizen ez dutenak. Revol 117.
Tolietan genduan [Martin] zezen baten gisan. ABAmaE 234.
Abiso orrekin al zatoz / gaur ni toriatzera? EusJok II 57.
Bada-ez-bada badabiltz oiek / baztarrak toriatutzen. Ib. 157.
Kulpik geiena zuk dezula ere / bate etzat iruditzen; / besten batzuek dabiltzade or / baztarrak toriatutzen. TxB I 225.
Txorakeri oiekiñ / etorri al zera: / eder-zalia zerala esanaz, / ni toriatzera?MendaroTx 264.
Bañan gero ez genion kasorik egiten; arek gu esnatzeagatik eta toriatzeagatik esaten baitzigun. Salav 61.
Migel Inaziyo da / pretendiente au [...] ostikuaz joko det / toriatzen banau. UztLEG I 45.
sense-4
Provocar.
"
Alkar toriau, elkar zirikatu. Beti alkar toriauber izate zuen haiek
"ZestErret.
Asiko zitzaien danak toreatzen: --Gaur, Markos, pagatu bearko dezu. BBarand 10.
sense-5
4.toleatu. Pelar, luchar por conseguir algo. 10 million Españatik Larrañen gañtiko bide berriarentako. Ardiesteko musde Elissabidek behar ükhen dü toleatü <-antü> zinez. Herr 28-5-1959, 3.