Euskararen Gramatika

32.1.2.6. Osagaiak isilik

32.1.2.6a Esandako hiru osagaiak beharrezkoak dira konparaziozko egitura eratzeko, baina hiztunen jardunean esan gabe uzten da bat edo beste zenbaitetan, mintzalagunak hizketaren testuinguruari esker ezagunak dituenean. Hala, lehen terminoa isilpean utzi daiteke, hizketaren testuingurutik eskura daitekeenean. Helduak baino ausartagoak dira esaldiak, esate baterako, ausartagoa ‘zein’ den esan gabe uzten du; testuingurutik jakiten da hori. Atzo baino lasaiago nago esaldian ‘gaur’, ‘orain’ edo horrelakoren bat da isilpeko lehen terminoa. Aurten zuek baino opor luzeagoak egin ditugu esaldian aditzak seinalatzen du ‘guk’ dela lehen terminoa.

32.1.2.6b Erreferentziazko terminoa biltzen duen sintagma —X baino— isilpean dela ere eman daiteke desberdintasunezko perpausa, testuinguruari esker ulertzen denean: Nire etxeak gela gehiago ditu, hiztunak hizketaren testuingurutik eskura dezakeena baino, alegia. Opor luzeagoak egin ditut aurten, beste urteetan baino luzeagoak, alegia. Berdintasuna adierazten duten perpausetan, ordea, morfema konparatiboak aurrean erreferentziazko terminoa agerian ematea eskatzen du: *Bezain handia da nire etxea; *Adina gela ditu nire etxeak.

32.1.2.6c Eta kuantifikatzailea daraman osagaia ere agerian ematen da beti, hura isilpean utzita ez baita konparaziorik: *Zurea bezain da nire etxea; *Helduak baino dira gazteak; *Zuk dakigu guk. Izenarekin eginiko multzoan, isilpean utzi daiteke izena, testuingurutik eskuragarri denean: Iaz baino luzeagoak egin ditugu aurten esan dezakegu, oporrez ari garela dakigunean.