Ikurrak eta laburdurak - EHHE

Ikurrak

 Familia zabaletan, sarrera-buruen hierarkia adierazten du. Sarrera-buru nagusi bakoitzari ezartzen zaio, azpisarreren harreman etimologikoa zehatzago zedarritzeko. Ikur bikoitzak (♦♦) eta are hirukoitzak (♦♦♦) erabiltzen dira, beharraren arabera.

! Ikur honek adierazten du ez dela segurua haren ondotik ageri den sarrera-buru nagusiaren edo azpisarreraren familia filiazioa, arrazoi bategatik edo bestegatik.

 Sarreraren atal historikoaren hasiera. Hitzaren ezaugarri nagusiak, hedadura eta aldaerak biltzen dira bertan, eta haren bilakaera historikoaren berri ematen da.

 Iturri sekundarioei dagokien atalaren hasiera. Erdi Aroko, onomastikako eta antzinateko datuak biltzen dira bertan.

 Nagusiki substratuari dagokion atalaren hasiera. Euskal hitzak beste hizkuntzetan (erromantzeetan, batik bat) izan duen zabalkundearen eta erabileraren berri ematen da bertan.

 Informazio markagarria duen elkartu edo eratorria. Informazio gehigarri hori hitzaren etimologiari buruzkoa izan daiteke, erabilera historikoari buruzkoa, eztabaida filologikoren bati buruzkoa edo Erdi Aroko datu esanguratsuren bati buruzkoa.

 Hitzaren etimologiari dagokion atalaren hasiera. Mailegua bada, haren jatorria ematen da bertan, eta, bestela, hitzak familian duen tokia; alderdi formal eta semantikoak eztabaidatzen dira, aldaeren azalpen fonetikoa eta esanahien bilakaera. Hitzari buruzko hipotesi etimologiko nagusien gainbegirada egiten da.

Laburdura orokorrak

aderro. = aditz-erroa
adib. = adibidez
adizen. = aditz-izena
adkor. = (hitz) adierazkorra
adlat. = adlatiboa
adoin. = aditzoina
adond. = aditzondoa
aezk. = aezkera
akit. = akitaniera
akus. = akusatiboa
arab. = Arabako euskara
artik. = artikulua
asim. = asimilazioa
asp. = aspektua
atzizk. = atzizkia
aurrizk. = aurrizkia
b.l. = baino lehen
bazt. = Baztango hizkera
biperts. = (adizki) bipertsonala
bizk. = bizkaiera
bnaf. = behe-nafarrera
C = kontsonantea
cf. = confer
d.g. = datarik gabe
dipt. = diptongoa
disim. = disimilazioa
dok. = dokumentua
ekial. = euskal eremuko ekialdea
erakus. = erakuslea
erd. = erdara (bereziki Araba eta Nafarroakoa)
ergat. = ergatiboa
erlat. = erlatiboa, erlatibozko esaldia
erronk. = erronkariera
etab. = eta abar
gen. = genitiboa
gip. = gipuzkera
Gipbizk. = Gipuzkoako bizkaiera
Gipnaf = Gipuzkoako nafarrera
gnaf. = goi-nafarrera
hand. = handigarria
heg. = hegoaldea (mugaz hegoaldeko euskal eremua)
hiruperts. = (adizki) hirupertsonala
hizk. = hizkuntza
ibid. = ibidem
igaitz. = (aditz) iragangaitza
igkor. = (aditz) iragankorra
ik. = ikus
ines. = inesiboa
instr. = instrumentala
ipar. = iparraldea (mugaz iparraldeko euskal eremua)
iz. = izena
izlag. = izenlaguna
izond. = izenondoa
jad. = jadanik
jat. = jatorria, jatorrizkoa
K. a. = Kristo aurreko
K. o. = Kristo ondoko
konts. = kontsonantea
lap. = lapurtera
m. = mendea
mendeb. = euskal eremuko mendebaldea
metat. = metatesia
mod. = modernoa
mug. = mugatua
mugag. = mugagabea
Nafgip. = Nafarroako gipuzkera
nom. = nominatiboa
onom. = onomastika
op. cit. = opus citatum / opera citata
orok. = orokorra
oxit. = oxitonoa
part. = partizipioa
partit. = partitiboa
pl. = plurala
s.v. = sub verbo
superl. = superlatiboa
top. = toponimoa, toponimia
txik. = txikigarria
V = bokala
zah. = zaharra
zar. = zaraitzuera
zub. = zuberera

Hizkuntzak

alem. = alemana
alsaz. = alsaziera
ar. = arabiera
arag. = aragoiera
armen. = armeniera
astur. = asturiera
avest. = avestikoa
bearn. = bearnesa
bret. = bretoia
dan. = daniera
errom. = erromantzea
eslav. = eslaviera
fr. = frantsesa
frantzik. = frantzikoa
gael. = gaelikoa
gal. = galiera
gal.-port. = galego-portugesa
galeg. = galegoa
gales. = galesera
gask. = gaskoia
gazt. = gaztelania
germ. = germanikoa / germanismoa
got. = gotikoa
gr. = greziera
hebr. = hebreera
hitit. = hitita
hung. = hungariera
iber. = iberiera
ie. = indoeuropera / indoeuroparra
ind. = indiera
ing. = ingelesa
irl. = irlandera
isl. = islandiera
it. = italiera
kartv. = kartveliarra
lat. = latina
leton. = letoniera
lituan. = lituaniera
mozarab. = mozarabiera
nord. = nordikoa (ing. Norse-ren itzulpen gisa emana)
okzit. = okzitaniera
pers. = persiera
polon. = poloniera
port. = portugesa
prerrom. = prerromanikoa
sansk. = sanskritoa
sax. = saxoia
serb.-kr. = serbokroaziera
sued. = suediera
suom. = suomiera
zelt. = zelta, zeltikoa

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper