(Lcc, Urt I 346), poderos, podoros (SP, Urt I 110), podoroso (Urt I 273), podroso, poterus.
Poderoso. "Poderoso, poderosoa " Lcc. " Podorosa, puissant" SP. Cf. fB Ic I IX: "Geuri entzunda dakijeez baseerrijetakuak, Jaungoiko Omnipotentia, Poderosua, [...], ta beste onako berba euskalgaistoko asko" (cf. tbn. Ag Kr 6 que lo califica como barbarismo). v. boteretsu. Tr. La forma más usada es poderoso, documentada en textos meridionales (sobre todo de léxico poco cuidado) y en Chourio. Hay podoroso en Etcheberri de Ziburu, Chourio, Baratciart (70) y en Lizarraga de Elcano (junto a poderoso ); hay también un ej. de podoroso en N. de Zubia (147), junto a poderoso (Ib. 151); poderos en Tartas, Chourio, Eguiateguy (224) y en FamInst (806); podoros en Chourio e Hiribarren, photerus en Maister, y podroso en un catecismo aezcoano.
Amore poderosoa, jauna, / asko deutsut eskerrik. Lazarraga A14, 1181r. Sinistetea Iaungoiko gustiz poderoso bategan. Bet 8. Dago jarrerik jaun poderosoaren eskunean. CredoZan 6. [Sua] izanen da ain andia, ain poderosoa eze ezpaitzaio eskapatuko gauzarik baterere. Ber Doc 113r. Arren bada podoroso Aingeruen Iainkoa, / zuk egidazu fabore ungi mintzatzekoa. EZ Man I 131. Ni bekatariau konfesetan natxako Iaungoiko gustiz poderosoari. Cap 20. Ienkoa sobera da handi, poderos eta infinito. Tt Onsa 116. Flakoek erraten dute maiz, ala hunelako dohatsu baita, ala aberats, ala podoros baita. Ch I 22, 2 (SP nolako bothere dien, Ol altsu, Leon ahaldun). Humilia gaitezen, beraz, Jainkoaren esku poderosaren azpian. Ib. 13,7 (7, 2 poderoso; Ch III 4, 5 podoroso). Etsaiak oro beno photerusago düzü, eta zühürrak oro beno zühürrago. Mst III 55, 5. Jesusen negarrak ta odola arriak berak beraatzeko poderosoak dira. Cb Eg II 56 (Dv LEd 108 gai dira). Guziék, poderóso, pobre, andi, txipi, sandu, bekatári, protxál ta ez protxál garenék, guziék dúgu joátea eméndik goiz edo beránt. LE Ong 97v. [Jesus] ain podoróso ta ain amoróso! LE ( in BOEanm 1116 ). Munduko erregeak, agintariak, poderosoak, aberatsak. Gco I 410. Erregerik alsu edo poderosuenak. Astar II 252. Zeñ aberatsa dan, zeñ andiya, zeñ poderosoa ta enpleo andikoa! Echve Imit I 22, 2. [Yuliano kondea] Afrikan baitzen podorosa. Hb Esk 49. Konfesatzen ninzaio Jangoiko guzis podrosoari. (Ae). ASJU 1992, 478. Denborarekin ura izanen da / ermita kuriosoa, / ermita kuriosoarekin / komentu poderosoa. Balad 187. Biurtu zaitez Jaungoiko poderosoagana. SMitx Aranz 216n. Kontzientzia trankil ete da / poderosoen buruan? FEtxeb 166.
v. tbn. PredBru 167. VJ 4. OA 6. SermAN 1r. Arz 17. El 6. Iraz 15. Oe 8. msOñ 10r. CatUt 1. Ub 94s. Zuzaeta 90. Mg PAb 160 (en boca del guipuzcoano). Añ CatAN 19. CatB 11. CatLlo 5. CatBus 13. CatSal 7. CatR 7. CatAe 6. CatUlz 9.