I .
(Adv.).
1.
(V),
aztarka (V-ger-m-gip, G-azp),
astarka (V-gip),
aztraka (V-ple-arr-oroz),
astraka (V-ple-arr)
Ref.:
A (azterka, aztarka , astraka, aztraka);
Iz
ArOñ
(aztarka, astarka)
UrrAnz
(aztarka);
Elexp Berg (azterka, aztarka);
ZestErret
(
aztarka
) .
Escarbando.
"(Vc), escarbando la tierra"
A.
"Escarbando la tierra. Libre dabitzen oilluak aztarka jarduten dabe beti. Oiloek hanken bidez egiten dutenaz esaten da, batez ere"
Elexp Berg.
Larrañean aztarka zebiltzan egazti batzueri...
Apaol 77.
[Iru txoriak] gosez egozalako, ze zoli ebiltzan / Euren erpatxoakaz azterka edurtzan.
AB AmaE 317.
Ollo batzuek zitzetan azterka.
Ag G 16.
Sator gaiztuak beti aztarka / azkazkalak zorroztuta.
MendaroTx 150.
2.
Escudriñando, investigando.
Bere alde zerbait idoro naian, buru ta biotzean beti azterka, gogoratzen zituan mutikoa zanetik Zabaletan ixuritako izerdiak.
Ag G 243.
Nere ardiak goseti, belarra morrozten ari dituk eta zakurrak lur-aztarka.
Goen Y
1934, 94.
Ua azterka Eraintzeko leporaño ta bidea garbi dagonik ikusi.
Etxde JJ 44.
Bi ordu luze ibilli ziran oju ta deadar, lekaio ta zinka, goi ta be, eskubi ta ezker bazterrak zeazki azterka.
Ib. 251.
Iakin-zaleak izanik [...] iakinkizun guziak azterka iarri ziran: izarren egitamua, izarren ibilkera, lur eta eguratsaren arteko ar-emanak, eta abar.
Zait Plat 71.
Alabaina --esan nuen nik-- azterka iardunetik itza bestera egiterik eztaukat, buruan darabilzkizunak zuk esaten dituzula goganbehar dezadaino.
Ib. 142.
3.
"
Aztarka ibilli/ibili, astoari dagokionez, itzulipurdika ibili. Astua han omentzebillen aztarka, iya ittuan
"
ZestErret.
4.
"
Astarka dabitz [...] esforzarse en una gran dificultad"
Iz
ArOñ
.
II .
(Sust.).
1.
Escarbamiento, acción de escarbar.
Orain atseden apur bat artu bear dozu, ollotxu. Astraka apur bat egingo dozu, eta euliekaz-da kotxoakaz-da olgeu.
Bilbao IpuiB 257.
2.
Esfuerzo.
v. aztarrika
(II, 1).
Uste ez dala gertatua zait / emen naikua aztarka, / gaur gazte onek autsi banindu / ura izango zan marka.
Uzt LEG II 87.