OEH - Bilaketa

518 emaitza apaiz bilaketarentzat

Sarrera buruan (27)


Sarrera osoan (491)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
zertarako.
tradizioa
Tr. Documentado desde mediados del s. XVIII en autores meridionales. Al Norte lo hallamos en Haraneder (sg. Duvoisin), Goyhetche, Duvoisin y Mattin. Los escritores vizcaínos emplean mayoritariamente zetarako; hay ejs. de zertarako en Añibarro e Iturzaeta (en ambos junto a zetarako ) y en autores del s. XX.
sense-1
1. (gral.; Lar, Añ (G, AN), Dv), zetarako (V-gip; (V)). Ref.: A; Etxba Eib ; Elexp Berg (zetarako); Gte Erd 39.
Para qué (en interrogativas directas e indirectas). "¿(De qué) sirve eso? [...] zertarako da hori? " Lar. "¿Para qué?" Lar, . "À quelle destination, à quel but" Dv. " Zertarako, siñuan, izugarrizko gerra au? " Etxba Eib. "Zetarako da traste au?" Elexp Berg. . v. zertako.
Zertarako zaio hori? He (ap. Dv). --[Salbea] Eleiz Ama Santak beretzatua dauka. --Zertarako?--Ama Birjinari fabore eskatzeko. CatBurg 25. Iraun gura ezpazan onian, zetarako asi? Mg CO 275 (CC 236 zertarako; PAb 83 zetarako). Dakuskun zertarako dan Jesu-Kristoren etorrera andi au. AA III 468. Gure gaurko billera gozo au zeren bidez eta zertarako dan, nai dizutet adierazo. Izt C 237. Zetarako nago ni munduan? Salbetako. Ur MarIl 11. Zetarako alperrik galdu au? Ur Mt (V) 26, 8 (Ur, Or, IBk zertarako; Lç, He, TB, Dv, Ip, SalabBN, Echn, Ol, Leon zertako). Jainkoak zertarako egin izan zuen gizona. Dv LEd 39. Zertarako zabiltza aitzakiyen billa? Xe 187. Zetarako galdu onenbeste asti barriketa utsian? Otx 50. Ta berriro ortaratu bear badet... zertarako bizi? ABar Goi 52. Ez dut jan nai izan. Zertarako jan? Etzan jatekoa bear nuena. Txill Let 52. Zetarako dituzu astiñaldi ta garbitasunok? Zerbaiterako izango dira. Erkiag BatB 69 (84 zertarako). Baldin ez bada aprobetxatzen, zertarako da dirua? Mattin 121. Diru ori nora eta zertarako doian. Gerrika 269. Eta karea zertarako? Soroko lurrak indartzeko. Albeniz 15. Baliteke hizkera oso garbia ez izatea. Bizia eta adierazkorra baldin bada, zertarako behar du garbia izan? MIH 303. Zertarako arte-museoak? MEIG I 112.
v. tbn. VMg 15. Añ EL1 68 (LoraS 5 zetarako). It Fab 23. Echag 167. Gy 59. Legaz 23. Arr May 121. Apaol 66. Itz Azald 19 (tbn. 19 zetarako). Inza Azalp 29. Ag G 29 (AL 64 zetarako). Urruz Zer 121. Ill Pill 32. A Ardi 109. KIkV 19 (93 zetarako). Lh Yol 5. KIkG 13. Muj PAm 71. Lab EEguna 89. Alz Bern 51. Tx B II 150. Kk Ab II 147 (146 zetarako). Ir YKBiz 280. Lek EunD 35. JMB ELG 49. EA OlBe 80. Bilbao IpuiB 129 (32 zetarako). Mde Pr 178. JAIraz Bizia 81. Etxde JJ 13. Gand Elorri 142. And AUzta 134. Munita 31. SM Zirik 80. Anab Poli 22. Basarri 161. BEnb NereA 68. Vill Jaink 111. Zait Plat 3. Matx Gazt 29. Ibiñ Virgil 60. NEtx LBB 67. Alzola Atalak 57. Etxabu Kontu 74. Ataño TxanKan 43. Zetarako: Cb CatV 35. JJMg BasEsc 130. Astar II 169. fB Ic III 262. Zav Fab RIEV 1907, 538. CatLlo 70. CatBus 32. Altuna 82. Enb 206. Eguzk GizAuz 100.
azpiadiera-1.1
--Zertarako aiz, ba, i, txepel ori? [...] --Zertarako naizan? Noznai eta edozertan izan nauk i adiñeko, ta geiago ere bai. TAg Uzt 45.
azpiadiera-1.2
(En la construcción zertarako da + sintagma con suf. -t(z)ea? '¿para qué sirve, de qué sirve? ¿qué sentido tiene?').
Zetarako da ni bardin imintia zuk ezagutu dituzun Barberu txaar ta baldresakaz? Mg PAb 52. Zertarako da nere aurretik kandelakin joatea? Zertarako izango da? erantzun zien. Mg CC 240. Ofendietan baldin bazaituedaz, zetarako dot zu alabetea? LoraS 159. Ezpadezu konturik, eta arretarik biotza beragana jasotzeko: [...] zertarako da Jaunaren aurrean zaudela sinistea? AA III 327. Zetarako da, deionak edo eleiz-deiak irakurtea? Itz Azald 172. Zetarako da edadeak bere atzetik dakarzan eritasun, gaixo ta eriotzeagaz gogoratuten egotea? Ag Kr 121. Lenbiziko osasuna / ta gero pakia [...], zertarako da / beste gauz asko esatia? Uzt Auspoa 22, 86.
azpiadiera-1.2.1
Gaur dabilz Bizkaitarrak mando burdietan, zetarako da indarra euki belaunetan? Azc PB 202.
azpiadiera-1.3
(En correlación con hartarako(xe) ).
Bada Jaungoikoak zertarako bat eskojitzen, aututzen edo esleitzen duen, artarako egokiak diran grazia, eta doai guziak ematen diozka. Gco I 460. Bakotxak jasa zetarako daukan eta atarakoxe ikasiko ei dau. Eguzk GizAuz 79. Eta balio oneik zer dira? Gauzea berenez zetarako egiña dan eta aretarakoxe daukan egokitasuna. Ib. 50.
azpiadiera-1.4
(Concordando con el sust.).
Tubo hauiek lokarri zathi ttipi bana zeukaten puntan. Patxik etzekian zertarakoak ziran. Osk Kurl 49.
sense-2
2. Por qué. Cf. tbn. los ejs. algo ambiguos de Mg CO 69: "Nik gatxik egin ez neutsan; zetarako egin biar eustan niri?", Ud 30: "Geiagua aizela / zertarako diyok? / gauza ori nola dan / bazekiu geiok", Uzt Sas 230: "Ala ibilli litakiena zertarako egon triste?" y Uzt Auspoa 67, 106: "Pentsamentuak aitortutzeko zertarako egon lotsez?". v. zergatik.
Euskaldunak bagara, zetarako berba egin ez geure asaben berbakuntzan? Mg PAb 47. Zetarako bada egiten ez ebeen beste gustijak egiten ebeena? JJMg BasEsc 145. Osatu gura bada zetarako naiko ez dogu, Arimako medikubak [...] emotia osatuteko erremedijo egokijak? Ib. 80. Zetarako zarratu ez atiak ondo alako gabetan? Zetarako errejistrau ez oiak, iñor falta ete dan, jakiñik askok urten oi dabela isillik? Ib. 125. Zertarako duzu pleiñta? Zerorrena duzu falta. Gy 225. --Nekatu naiz lanetan, min dut ene buruan, ene haragian. --Zertarako, gizakumea? [...]. Etzan hadi belar-gainean, atseden harzak. Mde Pr 128. Zertarako etziñan apaiz sartu? TxGarm BordaB 24.
v. tbn. FEtxeb 119. BBarand 142.
sense-3
3. (Sust.).Finalidad.
Finalidad. Era-berean bere Erlijio sagraduko zertarako ta bizilegearen arrazoi txit garbi zearoa eman zuen. Aran SIgn 15. Zer-diranen sorburu nagusia da, izan, eta guzion zertarakoa, norabearra. Zait Plat 32. Azkenik, laburzki, liburuaren zergatikoa eta zertarakoa azaltzen ditu. MEIG III 72. Gure lanaren zer-nolakoa, luze-laburra eta zertarakoa hitz bitan azaltzea. MEIG VIII 94. Bera da bere helburu, ez du beste zertarakorik. MEIG IX 101.
sense-4
4. " Zertarako, hábil, mañoso" A Apend. . v. ZERNAHITARAKO, ezertako.
azpisarrera-1
ZERTARAKO EDO HARTARAKO. "Para algo, zetarako edo atarako" A EY III 242.
[Gorputzak] ditu bere zati bakotx ta zenzun banaak; ta dirianak dira zetarako edo atarako. LoraS 151. Egur me au be zetarako edo atarako bai-da. Kk Ab I 3. Zertarako edo artarako balio ez duenik ez omen da izaten. Ostolaiz 117.
azpisarrera-2
ZERTARAKO ESAN BEHAR ZE. "Zetarako esan bear ze, según para qué. --Eguraldi ederra. --Bai, ederra, zetarako esan bear ze. --Hermoso tiempo. Sí, hermoso, según para qué. (Como se ve, el tema de este modismo es irónico)" Zam Man 76.
zertarako
<< zentzatu 0 / 0 zigorkatu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper