OEH - Bilaketa

518 emaitza apaiz bilaketarentzat

Sarrera buruan (27)


Sarrera osoan (491)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
ezetsi.
sense-1
I. (Vb.).
azpiadiera-1.1
1. (Bera), ezetzi, ezestu.
Despreciar, menospreciar. (Neol. creado por Arana-Goiri en 1897, de ez 'no' y etsi 'apreciar' (v. NeolAG)). "Ezertzat etsi edo euki eza" AG 2403. Cf. tbn. Eleiz RIEV 1907, 211. Tr. Poco empleado por el mismo Arana Goiri (que parece haberlo suprimido en las versiones revisadas de la Clasificación del Verbo Bizkaino ) y la prensa nacionalista de la primera época (cf. NeolAG ). Frecuente en autores cultistas del s. XX. Hay ezetzi, junto a ezetsi y ezeste-, en Oskillaso (Kurl 136), y ezezte- en Lauaxeta (BBa 110) y en Orixe (Aitork 292), si bien éste emplea siempre ezetsi (y hay ezesten al menos ib. 41). Encontramos ezestu en Onaindia. En DFrec hay 6 ejs.
Len zeure seme / eta alabeak / ezesten eben / arrotza. (1897). AG 2403. Zure maitasunagatik ezetsi ta azturik egoteko gura indazu. Ol Imit III 15, 4 (Pi ezetsi; Ip gütietsi). Krexentxioren iritzia ez zan bat-batean onartu edo ezetsi zitekeana. Anab Usauri 68. Nereak ditun goxoak, eiki, bañan nik ematen dizkitzuet. Ez ezetsi, otoi, nereak ditunelako... TP Kattalin 188. Zein polita zegoan! Ura kenduko balioteke, arek ezetsiko balio [...], zer gaitz gorria! Ib. 41. Dirua ez da ezetsitzekoa, gizona. Lab EEguna 68. Gure Euskera, ez yakiñez ezetsia. GMant Y 1933, 189. Zuek ezesten zaituztenak ni ezesten nau. (Lc 10, 16). Ir YKBiz 263 (Dv arbuiatu, Ker, IBk baztar-/baztertu, IBe onartu ez ). Ur-ari meeak, are ur-tantoak berak ere ezetsi ta albora uzteko ez gaude. Ldi IL 144. Onelako gizaseme baten onginaia nola ezetsiko dugu? Zait Sof 124. Lurreko zorionak ezetsirik. "Contempta" . Or Aitork 198. Besteen iritziak ezesten dituzten jende agintariak. Osk Kurl 97. Gizonak baduela eskubide oraingo gizartea ezetsi ta arbuiatzeko, eta lehenagoko egoerara biurtzeko. Vill Jaink 187. Begirazunez maite-mindu ditudanak, itzez ez-etsi ditut. Berron Kijote 160. Nire oparia, Jainko, / biotz damutua: ez dozu ezestuko, Jainko, / biotz damutu / eta umildua. Onaind STeresa 109s.
v. tbn. Albizuri Euzkadi 1908, 42 (ap. NeolAG). Zink Crit 5. Goen Y 1934, 181. Eguzk GizAuz 190. Txill Let 138. Erkiag Arran 178. Onaind in Gazt MusIx 209 (Gazt gaitzets). Ibiñ Virgil 109.
azpiadiera-1.2
2. Atacar. Tr. Arana-Goiri piensa que esetsi (q.v.) 'atacar' pudiera ser una mala interpretación de Moguel por ezetsi 'despreciar' (AG 1903 (1901), en nota; para más detalles, v. NeolAG s.v. esetsi ); aunque admite con reparos el uso de ambos (que él mismo emplea), algunos autores posteriores emplean ezetsi con este valor.
Areio deungak ezetsi arren / sarritan lau aldetati, / ondiñokarren bixirik dago [euzkera] . Enb 40. Neskatillearen attak ezetsi egingo zattuzala uste al dozu, ta ezkonduta gero, atan be? "Ti faccia dispiacere" . Otx 78. Neke gogorrez ezetsirikan / bakalloa ta balea, / bizibidea ateratzeko / debeku zuten pakea. "Acosando" . Or Eus 203.
azpiadiera-1.2.1
Tentar.
--(Ezetsiaz) Ola, apaiz... apaizkume! Lab EEguna 76.
sense-2
II. (Sust.).
azpiadiera-2.1
1. Ataque.
Baketsuenak ezetsi bizian, ixillenak oiuaka, ollo irudikoak azeri eginda, arkume antzekoak otso biurturik. Ag Kr 173. Baldin bazagoz lau aldetatik / ezetsiz inguratua, / semiok zeure aldez jarteko / ez al da zijoik naikua? Enb 46.
azpiadiera-2.1.1
"Tentación (?)" Bera, que cita el pasaje de AG ya comentado (v. supra (2)), en el que éste duda de su existencia. v. esetsi (II).
azpiadiera-2.2
2. ezetzi. Desprecio. v. ezespen.
Gurasoak batuten ikasi ezkero, gaur ikastetxe askotan agertzen yakozan ezetzi ta gorroto bizia ez litzakez ikusiko. Belaus LEItz 114.
ezetsi
<< ezesle 0 / 0 ezkondu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper