Euskararen Gramatika

30.6.3.1.2. Ezin izan + -tzea (ezin egin izatea)

Hori da -tzea perpausekin ezintasuna adierazteko tradizioko moldea: ezin + dagokion aditzaren partizipio burutua + izatea. Baina gainera beste gauza hura ere bazegoen —hari egia ezin esan izatea (An. Garikano); Zer daki zer den […] sei hilabetez senidea ezin ikusi izatea (Urain). Azken urteetan ordea, beste molde bat nagusitu da: Ezin + -tzea. Lasaigarri bakarra dauka: aitak ezin ikustea egoera honetan (Urrutikoetxea); Hark kanpotik ezin ikustea neure baitan zer nolako aldaketak gertatzen ari diren (Zubizarreta); Orduan heriotza zen zu protagonista bihurtzea eta jendeak zutaz gauza txarrik ezin esatea (Urrutikoetxea); Zorigaitz osoa eta perfektua, ordea, ez da besterik, Jainkoa ezin ikustea, ezin maitatzea eta ezin gozatzea baizik, sentsuen betiko gaztigua pairatuz beste gaitz mota guztiekin (Azpilkueta eta Xarriton); Askotan gertatzen zitzaion zerbait kontatu beharra zuenean nondik hasi ezin asmatzea (Saizarbitoria).