Euskararen Gramatika

20.3.3.2. [_PS … -RAINO] adlatiboaren adiera

[_PS … -RAINO] sintagmak, funtsean, mugimendu baten ‘azken muga’ adierazten duela esango genuke: Edozein zokotaraino iristen da Internet; Etxeraino ekartzen dizute ogia; Kokoteraino (egina) naukazue.

Eta ohar bat, [_PS … -RAINO]-ren adieraz ari garenez gero, noraino / noiz arte bikoteari erreparatu behar diogu: esan dezagun, denboraz ari garenean, arte postposizioaz baliatzen garela ‘azken muga’ adierazteko. Euskalkien artean badira diferentziak honetan ere: Ez zuen zure haserreak azkenera arte iraun (Elizen arteko Biblia), baina Azkeneraino sendo irauten duena, horixe izango da salbatua (Asisko Frantzisko, Asisko Klara).

Azkenerarte-k denborari egiten dio erreferentzia, noiz arte? alegia. Hil arte esatea bezala izan liteke kasu honetan. Aldiz, azkeneraino-k espazioa edo adierazten du, ‘azken muturreraino’ esango bagenu bezala.

Bestalde, nora/noraino bikotea dugun bezala, arte/arteraino/arteino ere hor dugu. Eta denborazko perpausetan, Ni hemen naizeino bezalakoak ere eite berekoak dira, -ino edo honen kideko postposizio bat dute denek ere: Ezin sinets dezakegu, adinak berak akaba arteiño, akabatuko garela (Axular).

Norabide soila adierazi beharrean bide horren azken muga markatzen du adlatibo honek.