Euskararen Gramatika

2.14.2. Perpaus jokatugabeetako inflexioa

2.14.2a Perpaus jokatugabeetan inflexioa ez da hain konplexua gertatzen. Izan ere, komunztadurarik ez da, ez eta denbora markarik ere. Adibidez, Zuk egitea nahi dut eta Zuk egitea nahi nuen: hauetan ageri diren mendeko perpausetan ez da denbora diferentziarik egiten; perpaus nagusietan bai, noski, (nahi dut vs nahi nuen), adizki jokatuak baititugu. Perpaus hauen baliokide diren beste hauetan (Zuk egin dezazun nahi dut vs Zuk egin zenezan nahi nuen), aldiz, bai. Subjuntiboa aditz jokatua da eta aldia markatzeko aukera ematen du. Perpaus jokatugabeak, ez.

2.14.2b Aspektuari dagokionez, zu agurtzearren eta zu agurtu arren adiera desberdinekoak dira. Kasu honetan, agurtze / agurtu kontrakotasuna aspektuzkoa dela dirudi. Beste batzuetan, ordea, aspektu hori neutralizatua gertatzen da: Eskerrik asko deitzeagatik diogunean, aspektu burutua edo burutugabea izan daiteke. Aldiz, aspektua gorabehera, Zu agurtzeagatik kritikatu naute esaten da. Zu agurtu (izan)agatik kritikatu naute perpausak aspektu marka desberdina du, baina formalki hala izanik ere, marka horrek ez du aspektu baliorik, perpaus kontzesiboak osatzeko modu bat da.

2.14.2c Horrenbestez, perpausa InflSa dela onartuta, inflexioa jarri beharko dugu buru perpaus jokatugabeetan ere. Nik kontu hori {jakitea / jakin izana} harrigarri egin zitzaion perpauseko inflexioan zer biltzen den garbi ez badago ere, -t(z)e/-tu atzizkiak izango lirateke inflexio horren adierazpenak (aspektu diferentziaren bat adierazteko edo):