Hizkuntza-zuzenbidea. Testu-bilduma euskaraz

4.26. Kultura-aniztasunari buruzko Adierazpen Unibertsala, 2001eko azaroaren 2koa[88]

5. artikulua.— Kultura-eskubideak, kultura-aniztasunarentzako eremu egoki

Kultura-eskubideak, izatez, giza eskubideen osagai dira, giza eskubideok unibertsalak, banaezinak eta interdependenteak izanik. Aniztasun sortzailea garatzeko, nahitaezkoa da kultura-eskubideak oso-osorik gauzatzea, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren 27. artikuluak, eta Eskubide Ekonomikoen, Sozialen eta Kulturalen Nazioarteko Itunaren 13. eta 15. artikuluek definitu bezala. Gizaki orok aukera izan behar du adierazpenak egiteko, eta bere obrak sortu eta zabaltzeko, berak nahi duen hizkuntza horretan, eta, bereziki, ama-hizkuntzan; gizaki ororen eskubidea da kalitatezko hezkuntza eta heziketa izatea, eta hezkuntza eta heziketa horiek haien kultura-identitatea bete-betean errespetatzea; gizaki orok aukera izan behar du berak hautatu duen kultura-bizitza horretan parte hartzeko eta bere kulturarekin bat datozen praktikak burutzeko, betiere giza eskubideei eta oinarrizko askatasunei zor zaien errespetuak zein muga izan eta muga horien barruan.

6. artikulua.— Guztiok eskuratzeko moduko kultura-aniztasunaren bila

Ideien zirkulazio askea bermatuta dago, zirkulazio hori hitzaren nahiz irudiaren bitartez gerta daitekeela. Hori bermatzearekin batera, zaindu behar da kultura guztiek adierazpenak egin eta euren burua ezagutarazi ahal izatea. Kultura-aniztasunaren bermatzaile dira, besteak beste, adierazpen-askatasuna, komunikabideen aniztasuna, eleaniztasuna, adierazpen artistikoak eta jakite zientifiko nahiz teknologikoak eskuratzeko berdintasuna —horien aurkezpen elektronikoa barnean dela—, eta, orobat, kultura guztiek aukera izatea, adierazpide eta hedabideetan lekua izateko.

Estatu kideek konpromisoa hartzen dute neurri egokiak hartzeko, Kultura-aniztasunari buruzko UNESCOren Adierazpen Unibertsala zabal hedatze aldera, eta haren aplikazio eraginkorra sustatze aldera, bereziki helburu hauek lortzeko asmoz:

5. Gizadiaren hizkuntza-ondarea babestea, eta laguntza ematea adierazpena, sorkuntza eta zabalkundea ahalik eta hizkuntza gehienetan gerta daitezen.

6. Hizkuntza-aniztasuna sustatzea —ama-hizkuntza errespetatuz— irakaskuntza-maila guztietan, ahal diren leku guztietan, eta zenbait hizkuntza txiki-txikitatik ikas daitezen bultzatzea.

10. Ziberespazioan hizkuntza-aniztasuna sustatzea, eta domeinu publikoari dagokion informazio guztia doan eta modu unibertsalean eskura dadin sustatzea munduko sareen bitartez.