Hizkuntza-zuzenbidea. Testu-bilduma euskaraz

4.5. Irakaskuntzaren Esparruan diren Diskriminazioen aurkako Borrokari buruzko Konbentzioa, 1960ko abenduaren 14koa[67]

1. artikulua

1. Konbentzio honen ondorioetarako, “diskriminazio” esamoldea honetara ulertzen da: bereizketa, bazterketa, mugaketa edo lehentasun oro, zeinen oinarri baitira arraza, kolorea, sexua, hizkuntza, erlijioa, iritzi politikoak edo beste izaera batekoak, nazio- edo gizarte-jatorria, ekonomia-maila edo jaiotza, horien ondorio edo xedea delarik irakaskuntzaren esparruan tratu-berdintasuna deuseztatzea edo aldaraztea eta, bereziki:

a. Pertsona bat edo talde bat irakaskuntza-maila eta -mota ezberdinetatik kanpo uztea;

b. Pertsona bat edo talde bat behe-mailako heziketara mugatzea;

c. Konbentzio honen 2. artikuluan ezarritakoari kalterik egin gabe, pertsona edo taldeentzat irakaskuntza-sistema edo -establezimendu bereiziak eratu edo mantentzea; edo

d. Pertsona bat edo talde bat giza duintasunarekin bateraezina den egoeran jartzea;

2. Konbentzio honen ondorioetarako, “irakaskuntza” hitza irakaskuntza beraren mota eta mailei dagokie, eta barneratzen ditu hala irakaskuntzarako irispidea, nola irakaskuntzaren maila eta kalitatea, bai eta berori zein baldintzatan ematen den ere.

2. artikulua

Ondorengo egoerak ez dira diskriminazio gisa hartuko konbentzio honen 1. artikuluaren arabera, baldin eta estatuak egoera horiek onartzen baditu:

b. Erlijio- edo hizkuntza-arrazoiak direla bide, sistema edo establezimendu bereiziak sortu edo mantentzea, baldin eta horiek ikasleen guraso edo lege-tutoreen nahien araberako irakaskuntza eskaintzen badute, sistema horietan parte hartzea edo establezimendu horietara joatea aukerakoa bada, eta establezimenduotan eskaintzen den irakaskuntza agintaritza eskudunek gradu bereko irakaskuntzarako ezarri edo onetsi izan dituzten arauen araberakoa bada;

5. artikulua

1. Konbentzio honetako estatu aldeek ondorengoa hitzartzen dute:

c. Gutxiengo nazionalen kideei aitortu behar zaie berezkoak dituzten irakaskuntza-jardueretan aritzeko eskubidea, horien artean direla eskolak eratu eta mantentzea, eta, estatu bakoitzak hezkuntzaren arloan duen politikaren arabera, euren berezko hizkuntza erabili eta irakastea, betiere:

(i) Eskubide hori egikaritzeak gutxiengoen kideei galarazten ez dienean kolektibitatearen kultura eta hizkuntza ulertzea eta horien ekintzetan parte hartzea, eta eskubide horren egikaritzeak arriskuan jartzen ez duenean nazioaren subiranotasuna;

(ii) Eskola horietako irakaskuntza-maila beheragokoa ez denean agintaritza eskudunek agindu edo onetsitako maila orokorra baino;

(iii) Eskola horietara joatea aukerakoa denean.

2. Konbentzio honetako estatu aldeek konpromisoa hartzen dute beharrezko diren xedapen guztiak hartzeko artikulu honetako 1. paragrafoan izendatutako printzipioen aplikazioa bermatze aldera.