1.
(G, L, BN, S; SP, HtVocGr 419, ArchVocGr, VocBN.(kh-)→A, Gèze, Dv(kh-), H(+ kh-)),
kañabera (kañ-V, G, AN, -iñ-V, G; Lar, Añ, Lcq 171),
gañabera (IztC 125),
kanabela (G-to; Lar),
kanabel (G-bet),
kanabe (S),
kañabel,
kañeberaRef.:
Alth Bot 5 y 21; A (kaiñabera, kanabe); Lrq; Etxba Eib (kañaberia); Iz ArOñ (kañabera); Elexp Berg (kaiñabera). Caña, cañavera."
Adam, gizona edo lurrezkoa edo kanaberá"Lç Decl Mm 3v."Roseau"Gèze.
"Canne de Provence, kanabea
"AlthBot 5.
"
Kaiñaberak onak die babaparratarako
"ElexpBerg.
v. kana, inge, seska. Tr. Documentado en todos los dialectos. Kaña- (sólo alguna vez -iñ- ) es la variante occidental; en los dialectos orientales hay k(h)ana- .
Kanabera zarthatua eztu xehaturen eta khea darión lihoa eztu iraungiren. LçMt 12, 20 (TB, Dv (kh-), SalabBN (kh-), Ip, BiblE kanabera, Ur kañabera; Samper kaña, Echn kana, He, Leon, Ol seska).
Kanabera bezala, malgu eta plega. Ax 456 (V 297).
Bürün gañen ezari zerien elhorrizko khoroa bat eta kanabera bat eskian. Bp II 48.
Beistegiko Gabriel, kañaberan kaskabel. Acto 333.
Jotzen zioten burua kanabera batez. HeMc 15, 19.
Kanabera aize orotarat plegatzen den batetan etzitiala ez fida, ez berma. Mst II 7, 2 (SP kanabera; Ch, Ol seska).
Beste zenbaitek ematen zizkidaten zaplada gogorrak eta beste guziak burutik bera nere eskuko kañaber berarekin zitzakeen golpeak. MbIArg I 152.
Kañebera batekin eta masallako edo belar ondoko gogorrakin eritua. Gco II 28.
Gizon aldakor, kañabera bezala edozeñ aizerekin beñ batera, gero bestera dabillenen bat. AA III 481.
Aixe guztietara jira egiten daben kañabera bat legez. fBIc I 17.
Leku batzuetan egiten dituzte zumeakin eta kanabelakin, abelgorriaren simaurrarekin igortzirik. ErleG 31.
Aizea bezala dabiltzan kañaberak. LEUrt 317 (ms. 112v kanabérak).
Azukrea da khanabera mota bati xehatu eta egosi ondoan khentzen zaioen gozoa. DvDial 40 (It, Ur kañabera, Ip kanabera).
Eskuetan ere ezarri zioten kanaberazko makhila bat. JnnSBi 29.
Burtiña altxatzerakuan azaltzen da Marian etxeko sukaldea; kañabel batzuek pareta kontran daudela. IllTestim 16.
Uraren bi aldetatik aiñ zabal ta lodituak ikusten iya ta kanaberak. LhYol 3.
Mantu zantarra soñean eta kañabera bat eskuan. Balad 238.
Kañaber au ona dek. Y 1934, 24.
Semea kañaberazko kaiola batean sartu zuten. JAIrazBizia 79.
Erruki gabe bakandu, gero kañabera antzeko piñu gerri-merik nai ez badezu. Munita 60.
Lau bost aldiz jo zuan bere xixtua, kañaberazkoa. BerronKijote 48.
v. tbn. Gç 84. AR 397. LE Kop 132. Dh 214. UskLiB 42. Arch Fab 91. JE Bur 9. Kañabera: Cb Eg III 288. Oe 156. VMg 79. Añ EL2 219. Lard 455. Altuna 10. Inza Azalp 124. Eguzk RIEV 1927, 435. Ir YKBiz 494. SMitx Aranz 203. Kainabera: Azc PB 86. Kaiñabera: Vill Jaink 120. Ibiñ Virgil 51.
sense-2
2.Vara de medir. Enekin minzo zenak zuen urrhezko kanabera bat zibitatearen eta haren borthén eta haren murraillaren neurtzeko. LçApoc 21, 15 (Dv khanabera bat neurritzat, Ur (G) kañaberazko neurri bat, Ip khanaberazko izari bat; Ol neurraga).
Eta neurt zezan zibitatea urrhezko kanaberáz. LçApoc 21, 16.
Ondoren neurtzeko kanabera eman zidaten, makila baten antzekoa. BiblEApoc 11, 1.
sense-3
3.kañabera,kañabela,kanabel.Caña de pescar. Kanabel luze-luze / batekiñ arrantzan. IraolaKontu 87.
Itxasorako gauza eztiran aguratxoak kañabereagaz atxarrañ batzuk atara naian. AgKr 140.
Kañabelakin dabiltzan oiek / badute naiko ixkira, / exkallua ta zorriya pranko. InzagRIEV 1923, 502.
Berrogei baño geiago atera nituan kanabel motx batekin. AnabUsauri 107.
Batean karabineroak kañabela ederregia oartu Poliren eskuetan. AnabPoli 119.
Hamua uretan sartuta eta kañaberea goruntz apuntetan. OskKurl 152.
Antxoba txikia edo olako zer edo zer kañaberako apaxo puntan amua ipiñi ta arrantzan egin. EtxabuKontu 122s.
sense-4
4."
Kanabera (Sc), maíz infructuoso"A.
"
Arto kañabera, maíz infructuoso"AspLeiz.
sense-5
5."
Kañabera bat, caña (de mango de escoba)"IzArOñ.
azpisarrera-1
ESKU-KANABERA.
v. esku.
azpisarrera-2
KAÑABERA BELTZ.
Canela. Kañabera-baltz apur bat jan biar dok orain. "Casia"
.Otx 165.
Kañabera-baltza dok, txotxo; gozua bera baño gozuagua. Ib. 165.
azpisarrera-3
KAÑABERADUN(El) que pesca con caña. Arrantzale kañaberadun batek eroapena eta patzientzia behar du gauza guztien gainetik. OskKurl 152.
azpisarrera-4
KAÑABERA-HESI.
"Cañal, cerco de cañas para pescar, kañaberesia" Lar.
azpisarrera-5
KAÑABERAKIKO,
KANABELKIKO.
Embarcación provista de cañas (?). Arraien izenak: [...] kanabelkikoan artzen dira: abixoia, albanua [...]. ElizdoEEs 1926, 34.
azpisarrera-6
KANABERAKO.
Que pesca a caña. Gero kaiñaberako gizonak datoz. [...] Kaiñaberakoak laguntzaille bana dauke. [...] Kaiñaberakoen erdian beste mariñeru bat egoten da. Ib. 390s.
azpisarrera-7
KAÑABERA-MAMI.
"Cañafístola, fruta a modo de cañutos con tuétano, kañabermamia" Lar. "Caña fístula, kañaber-mamia" Lcq.
azpisarrera-8
KAÑABERA-MEHE.
"Kañabera-mee (msLond), carrizo (bot.)" A.
azpisarrera-9
KANABERAN.
A caña (pescar). Beste au barruko zarrena da. Kaiñaberan lan egiten dau. BerriatBermeo 388.
azpisarrera-10
KAÑABERA-SAIL.
"Cañaveral. Ibai inguruan badie kaiñabera-saillak" Elexp Berg.
azpisarrera-11
KAÑABERA-XOTX.
Caña. Baiña edan-erazten asi ziranean, eziñ iñolaz ere, eta ezingo zuten, noski, baldin-ta bentariak kañabera-xotx bat zulatu ez balu. "Caña"
.BerronKijote 48.