OEH - Bilaketa

4772 emaitza t bilaketarentzat

Sarrera buruan (64)


Sarrera osoan (485)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 artalde.
etimologikoa
Etim. De art- (< ardi ) + -(t)alde .
sense-1
(V, G, L, BN, Sal, S; Lcc, SP, Urt I 158, Ht VocGr, VP 1v, Lar, Lecl, , Arch VocGr, Dv (-th-), H, Gèze (-th-)) Ref.: A; Lrq; AtSac 51; Iz Als, ArOñ, UrrAnz ; Elexp Berg.
Rebaño de ovejas (sentidos prop. y fig.). "Troupeau de brebis" SP, H, Lrq. "Carnerada" Lar. "Aprisco" . "Bergerie" Lecl. "Troupeau" Gèze. "Rebaño" A. "Rebaño de ovejas" Etxba Eib. v. ARDI-TALDE. Tr. Parece poco empleado en la tradición suletina. Cf. Lrq: "Très peu usité: on dit ardi-saldo ou arres-trupa ".
Hi aiz gure Artzaina, eta gu hire arthaldea. Ins A, 6r. Ardi errebelatua bezala aldaratu naiz zure arthaldetik. Mat 225. Zeure doktriñaz zinduen / bazkatzen arthaldea, / bizi onaz animatzen / berthutera jendea. EZ Noel 150. Beldurrik eztuzuela / arthaldeen galtzeko, / hekin gañean Berak du / guardia idukiko. Ib. 62. Otsoak [desiratzen du] denbora gaitza, uritsua eta igortziritsua, artaldeari oldartzeko. Ax 283s (V 189). Bertatik olhirietan, / Nekotsetan, / Artaldeak utzirik, / Iesusen adoratzera / Betlemera / Ioan zitezen larririk. O Po 59. Har nazazu eskuiñean, / Zure artalde maitean, / Eta ez utz ezkerrean. 159. Lurrak ekhar betza animaliak bere motaren arabera, arthaldeak, herrestaz ibillkiak, eta lurreko bestiak bere motaren arabera. Urt Gen 1, 24. Hunelako ardi bat arthaldean errezibitzen duenean. He Gudu 46. Artaldeak bakarrik / Txabolak zai gabe, / utzirik gatoz, baña / ardurarik gabe. GavS 24. Galdurik ibilli naiz ni: arren, Jauna, zure artaldi [sic] ta zure etxe santura biurtu ta betiko zure grazian artu nazazu. Cb Eg III 292. Artaldetako bildotsik gizenenak. Lg I 271. Eman zion Piarresi bere arthalde guziaren aitzindegia. Lg II 294. Gari, ardo, zillar, artalde andiak ta gisa onetako ondasunak iristeko ustez. Ub 57. Non da artzaina bere gorphutzaz bere arthaldea bazkatzen duena? Brtc 230. Jesu Kristoren arthaldeko eztiren jende eta bekatore señalatü batzüri. CatLan 100. Eta entzungo due nere deia, eta guziak egingo due artalde bat eta izango due Arzai bat. AA III 426. Jesu-Kristoren artaldearen marka. Ib. 426. Populuaren higuintza du bere ganatuko / Eta bere artaldetik ardiak hastanduko. Monho 48. Zeure artaldeko ardi galdu deslaitu au. EL2 162 ( EL1 146 zeure taldeko ). Ezen iskribatua da: yoko dut arzaina eta arthaldeko ardiak barraiatuak izanen dire. TB Mt 26, 31 (Ip arthaldeko, SalabBN azinda saldoko ardiak, Hual saldoko ardiak ). Nahi ditu bildu bere arthalderat mundu guzian berduratuak diren ardi guziak. Jaur 170. Ez ditu erituko / belar berrituak, / artaldean dituzun / ardi azunduak. It Fab 181. Otso edalle gaiztoak artaldera sartuta. Izt C 226. Otso bat agertu baitzen, / Arthaldea ihesi gan zen. Gy 254. Auntz-samaldak, artaldeak eta gamelu asko auturik. Lard 42. Badakit nola duen izena, bainan ezdut erran nahi. Ibiltzen du arthaldeko bulunba. Hb Egia 130. Eta arthalde bakhar bat eta artzain bakhar bat izanen da. Dv Io 10, 16 (Lç arthegi bat, LE saldo bat, TB saldo bakhar bat). Erruman, Jainkoaren arthaldean, zer sarraskiak egiten dituen, Jainkoak berak daki. Laph 177. Artalde ta ganaduak. Bv AsL 180. Berrehun buruko arthalde eder bat. Elzb PAd 77. Hire gain uzten diat ene arthaldea. Zby RIEV 1908, 603. Beren arthalden zain zagozin artzain batzu. Jnn SBi 13. Banituen idiak, banituen arthaldeak, banituen landak eta phentzeak. Arb Igand 129. Ondo gobernatu du / bere artaldia. PE 123. Mendi gaillurretan beorrak; egaletan, artaldeak eta bei batzuek. Ag AL 54. Artaldiak jaon, gorde eta zainduteko. Itz Azald 49. Arthalde handiak azten zituzten. CatJauf 25. Iluna dut hurbildua / Artaldea urrundua. LuzKant 133. Haren lagunak arthaldearen zaintzeko ziren, hura zaldien. JE Bur 20. 410 ardi, bost artaldetan. Echta Jos 308. Urbiako artzai danak artalde ta beortegiak aurretik zituztela. Ag G 159. Artalde ta beitaldeak, mendian beera jetxita. A Ardi 23. Ardizain ebillan mendijan, artaldia ugazabak eta berak erdirantza edo erdibana eukela. Kk Ab I 52. Artzain soinekoetan da. Arthalde bat badu: ardi eta bildots jostagailuzkoak. Ox 38. Haren artalde gizena / baino aberatsagorik. Etcham 164. Bil ezazue goiz artaldea; sar zaitezte goiz artegietan. Or Mi 77. Zazpi senide aita batenak / danak euskaldun garbiyak, / Tubal zarraren artaldetikan / banatutako ardiyak. Tx B I 131. Goizaldean irtenak ziran aren arkume, bildots, arkazte, ardi, ardizar eta artaldeari beti aurrelari dabilkion ari adar-biurria. TAg Uzt 86. Bazuen arthalde bat zazpi mila bururekin. Zerb IxtS 31. Erensuge onek galera ikaragarriak egiten zitun artalde ta aberetan. Etxde JJ 93. Arthaldeak othoitz eginen du galdatzeko Jainko Maiteari, gutienetik, urhezko ezteietarat hel dain (gure Jaun erretora). Herr 28-7-1960 (ap. DRA ). Nola moldatua zuen bere ehun burutako artalde hori? JEtchep 52. Orain goazen ondorengo saillera, artalde illetsu eta auntz zakarretara. Ibiñ Virgil 100. Artalde mehe zonbaiten marrakak. Ardoy SFran 33. Zu artzain guzietan parerik gabea, / gomendatzen dautzugu gure artaldea. Xa Odol 237. Alabaiña, artalde bi ziran, ardi ta aari, bide berean aruntz zetozenak alde bietatik. Berron Kijote 195. Zortzi-bederatzi bei ta artaldeari sabelak betetzen naiko ixtilluak izaten ziran. AZink 37. Ara bidian egon giñan aren artalde birekin. Gerrika 221. Gidaritza dagokie, ez artaldearen atzetik ibiltzea. MIH 322. Nik ere, beraz, Salaburu izan dut gehinbat artzain hizkuntzalaritza arazoetan; ez da bera, itxurak itxura, nere artaldekoetarik. MEIG VI 108.
v. tbn. Hm 207. Mih 57 (-th-). MarIl 7 (-th-). AB AmaE 354. Lap 187 (V 83). HU Aurp 116. Echta Jos 309. JE Bur 119 (-th-). StPierre 23. Lh Yol 33. ArgiDL 36. Inza Azalp 92. Altuna 56. Jaukol Biozk 96. Enb 134. Zub 65. Anab Usauri 5. Laux BBa 104. D. Béhéty GH 1931, 449 (-th-). Barb Leg 149 (-th-). Otx 120. Ir YKBiz 335. Goen Y 1934, 181. Eguzk GizAuz 28. EA OlBe 63. Zait Sof 86. SMitx Aranz 29. Munita 112. NEtx Antz 20. Bilbao IpuiB 52. Akes Ipiñ 19. Gand Elorri 64. Arti Tobera 280. Vill Jaink 99. Erkiag BatB 94. Larz Senper 22. Gazt MusIx 89. BEnb NereA 132. Mattin 140. Ataño TxanKan 26. Onaind STeresa 95.
azpiadiera-1.1
Ardi artaldeak bezala tropelaka eta parzelaka ifernuan egonen dira.Ax 592 (V 381).
azpiadiera-1.2
"Manada de ganado" , "rebaño de ganado" Lcc. "Yeguada, artaldea, beorrak " Ib. "On le dit aussi quelquefois pour les chèvres et même pour les bœufs et les vaches" Dv. "Rebaño de carneros; por extensión, de cabras y vacas" A.
[Elefantak] nahi eztuela bat ere artaldera bihurtu non ezten lehenik osoki garbitu izan. SP Phil 411. Gaztedanik manatzen abiatu omen zen, / Zikiro artalde baten mendian gobernatzen. Prot 69. Zure ileak dira Galaadetik agertu den ahuntz-artaldea iduri. Dv Cant 6, 4. Ez baitut bada nik idi arthalderik bazterretan, ez nehon. Prop 1897, 255. Ahari artalde bat bezala. Zub 58s. Hango lurraren aberatsa! Hango behi arthaldeak! Zerb Metsiko 189. Berriro ere artzai jatorra bada kristau artaldean. Basarri 1. Hastapen hetan, ez zian behi arthalderik hemengo mendietan, bainan bakarrik ardi arthaldeak. Larz Iru 58 (Lek beitalderik... artaldeak).
azpiadiera-1.3
Au esan-ta, artalde-gudalostearen erdian barrena sartu zan.Berron Kijote 200.
azpisarrera-1
ARTALDE-JABE. Dueño de rebaño (de ovejas).
Artaldejabeak artzainbila euskal ostatuetan ots egiten dute. A Ardi 4.
artalde
<< 2 arta 0 / 0 artaldetxo >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper