Harremana

    OEH - Bilaketa

    4776 emaitza t bilaketarentzat

    Sarrera buruan (64)


    Sarrera osoan (485)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    argimutil.
    sense-1
    1. (V, G, L, B, BN-baig; Aq 73, T-L); argimitil (R); argimotil Ref.: A Urkia EEs 1930, 11; SM EiTec1 ; Iz ArOñ ; Etxba Eib ; Elexp Berg.
    Candelero, palmatoria, candelabro. "Tentemozo" Aq 73. "Portaluz de cuatro bujías. Este utensilio está hoy en completo desuso" A BeinB 96. "Portaluz, en general; llámese quinqué, candelero, candelabro, etc." A. "Argi-mutil. Tximistargia ez dan tokietan argi-ontziari eusteko zutikoa (V-gip)" Urkia EEs 1930, 11. "Candelabre, argi-muthil", "bougeoir" T-L. "Aparato que consistía en un eje de hierro que se clavaba en el banco de trabajo, con un extensor perpendicular al eje, que llevaba lugar para una vela. I, argi-mutillari kandela barrixa ipinixok, lena erre dok eta. Zorixonian etorri zuan argi elektrikua, ze, len emen ibiltzen giñuan ipurtargixak baño argi gutxiago eitxen eben argi-mutillekin" SM EiTec1. "El palo vertical con un pie de madera en la base y un clavo en el extremo alto para colocar el petroleo-ontzi" Iz ArOñ. "Brazo de hierro en la persiana, que sostenía un candelero para el trabajo de noche. Argi-mutilla jarrirak tornu aurrian, gaur berandura arte biarra eiñ biarko juat eta" Etxba Eib. "Kriseiluari (kurtzelua) eusteko hiru hankako zutikoa. [...] Artua zurittuaz jolasa. Ipuiñak kontau, argimutilla bota ipurdiaz gora ta, atzamarka ibilli tta (barrreak)" Elexp Berg.
    Madalen aurretik argi-mutillaz ebala. A BeinB 85. Lau argi-mutilletan egozan lau argi. Ag AL 100. [Segurako elizaren] torreko argimutilla (linterna). J.B. Ayerbe EEs 1912, 37. Argi ta garbi ikusten dira inguruak, estu dagoz ba argi-motillak bazter danetan eta euretan eskegi dira kurtzulloak. EgutTo 23-12-1919 (ap. DRA ). Argi-mutil on barik / postien onduan, / ator ikusitera / zer moduz naguan. Enb 161. Zuzia berebat ez dute ixio ta lakaripean ipintzen, argimutil gañean baño. Ol Mt 5, 15 (Ir argimutil; Dv ganderailu). Erritar bateri gauaz mendian emandako argimutilla jasotzera. Anab Usauri 5. Bi zuzi hartu nituen argi mutiletatik. Mde Pr 108. Gaba da, ta goi-samar argi-mutil bat piztuta dago kantoian. NEtx Antz 101. Paulmy bazterrean bide erdian baitaude argi-muthil andana bat lerro-lerro. Herr 24-12-1959 (ap. DRA , que traduce "farol"). Baziren ere hamar argimutil edo gandeler, urrezkoak. Herr 31-12-1959 (ap. DRA ). Oi suzko argi-mutil, / zuen diztiraetan / zentzu-leze sakon illunak, / ipi-apa bitxitan, / argi ta bero dauzka / arrigarri ondoan Lagunak! "Lámparas de fuego". Gazt MusIx 213 (Or ib. 216 su-argi-ontzi). Orduan etxeetan kandelera edo argi-mutillak eukiten genduzan. Etxabu Kontu 205.
    v. tbn. Azc PB 217. Or Tormes 121. Lab SuEm 200.
    azpiadiera-1.1
    Beste inor agertu ez denez gero argi mutil, neroni gogora zaidan burutapen bat azalduko dut.MEIG I 253.
    azpiadiera-1.2
    Astiro astiro etorren Argimutil nagusia, tontorrik tontor, muiñoz-muiño, ibarrez ibar, gau bildurgarria urrezko izpi beroz uixaturik, bazterrak oro pitxiztatuaz. Erkiag Arran 154.
    azpiadiera-1.3
    "Iia edo iza esateko, ziporra esaten dabe Durango-aldean, ia Gipuzkoan, zia Txorierrin da Arratian. Onen artean arrak eta emeak dagozala esan oi da: arrak una eukiten dabe, erpiñean edo garan lora-antzekoa, ta argi egiteko balio izaten dabe. Augaitik Oñati-aldean argi-mutillak esaten iake zia arrai" Ezale 1897, 150b.
    sense-2
    2. "Campanule, plante, argi-muthil" T-L.
    Xuriko lo zagon, ikusten zituela artzainak xirula joiten eta izaien eta haritzen argimuthil eta julufraien, sorhopiloen eta ur-erreka jauzikarien erdian mendiko ahuña guziak dantzan ari. Herr 12-11-1959, 3.

    argimutil

    argimutil
    << argiduri 0 / 0 argiontzi >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper