OEH - Bilaketa

4772 emaitza t bilaketarentzat

Sarrera buruan (64)


Sarrera osoan (485)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 ara.
sense-1
1. (L, BNc, Sc ap. A; SP).
Como, a la manera (de). " Haren ara (O), [...] comme lui" SP. "Voluntad, gusto, intención. Ara egin, satisfacer, complacer. Se usa en la frase siguiente: Mutil horrek bere nagusiaren ara egiten du, ese muchacho hace la voluntad de su amo. A pesar de lo que se me ha dicho, creo que la palabra ara, en esta acepción, quiere decir 'conforme a'" A. Cf. ahalara, gogara, hitzara, astara, ildoara... v. arabera, 1 kara.
Begi gureak-ara / zirudien bertara, / bana kanbiatu da / geroz izarretara. 'Ils avaient, comme les nôtres, leur aspect propre' . O Po 36s. Haur maite haz-aite, ezten-ara hig'aite. "Un enfant élevé tendrement, vient souvent à périr misérablement" . O Pr 219 (tbn. en Saug 193).
sense-2
2. (BN ap. A; Ht VocGr 360, VocBN, Gèze, Dv, H) (Sust.). Modo, manera, estilo, carácter; uso, costumbre. "Façon, era, ara, gisa" Ht VocGr 360. "Sa façon d'agir, bere egiñ ara" Ib. 360. "Terme qui signifie la connaissance qu'un être intelligent possède des habitudes d'un ou de plusieurs individus ou bien de certaines localités. Cette connaissance est partagée entre les humains et les animaux" VocBN. "Manière" Gèze. "Ara. Les Basques d'Espagne disent era, forma, forme, règle, rapport d'une chose à l'autre, ex more, modo, à la manière de. [...] Xakhurrak eta gathuak elkharren ararik ez dute, il n'y a pas de rapport entre le chien et le chat" Dv. "Tresna hunen ara ezkerrerat da, la manière de se servir de cet instrument-ci est de le diriger à gauche. Lan huntako ara guzia galdu dut, j'ai perdu tout la manière, l'habitude de ce travail-ci. Ur horren ara ezkerrera doha, la direction (manière de couler) de cette eau là, va à gauche" H. "Manera. So-ara, manera de mirar, mirada" A. "Etxeko ara hartzen dute behiek" Darric (ap. DRA). v. era. Tr. Documentado en textos de autores bajo-navarros (desde Lopez) y de algunos labortanos como Duvoisin.
Hitzez hitz Franzesaren Heuskarala itzultzen hasi ninduzun; bena orhiturik hala eginez gure Heuskararen ara edo ethorza anitz pundutan bortxatzen zela [...]. AR 7. Heskual-herriko ara edo kostuma onak eta zuhurrak, emeki emeki galtzen ari dira. EskLAlm 1864, 3 (ap. DRA ). Han aski ongi begiratuak dira oraino zaharren arak. Prop 1885, 154. Gogoetatzen ez badire, hango ara ikusiz... Jinkoak daki zeri gauden! Han [Bretanian] bortz departamenduri bezen errexki oldarturen ahal baitire hemen bati. HU Zez 124. Ezta gizona guretarik; gure arak, eta gutiago gure sinistea, eztire harenak; gogoko baino begietanago ditu hemengo zerak. HU Aurp 197. Hunat etorri zenean, egia den bezala erran dezadan, ez zuen berehala hartu hemengo ara; bainan azkenean jarria zen osoki gurekilakoaren ahalik hobekiena egiteari. Ib. 69. Behar izan dire beraz khanbiatu, jenden arak khanbiatzen direlakotz. CatJauf IV. Ez nakien oraino halakoa zutela beren artean mintzatzeko ara, urdeak bezalako kurrinka samin bat. StPierre 13. Bada ara bat baino gehiago, mota guzientzat ez bailoake bera. JE Bur 86. Hain maite zuten elgar eta hain da bakhan ara hartako amodioa, non [...]. Ib. 96. [Hazpandar pilotariak] orai ikasiak dituzte, haztatuz, plaza hartako xoko moko eta zimardika guziak. Badakite haren ara; jarri zaizko. Ib. 28. Guneka, eta gainetik behereraino, [...] zango bakotxak bere azala alde orotarat pikaturik, arrailkaturik izana du, [...]. Ara hortaz urratua izan zen ildoxka mehar bakotxari [...]. JE Ber 63. Ordutik haste, ara hortara zituzten egin elizak, aitzineko mendetan baino hanitzez luzeago eta zabalago egin beharrez, doi argirekin orozbat. Ib. 21. Hiriart-Urrutik badu borondate eta ahal, bainan ez dio orainakoan har frontoneko ara. Herr 23-5-1957 (ap. DRA ). Haur hoik Eskual-herrirat bilduz, beharbada hemengo aizearekin hartuko zituztela hemengo arak. Herr 17-12-1959 (ap. DRA ). Ehun mendez berdintsuak egonki dira arropak, etxeak, bideak, lurraren ontzeko, itzultzeko, ereiteko arak. SoEg Herr 22-11-1962 (ap. DRA ). Orduko apez suhar zintzoek halako arak zituzten, / etzen maitasun gozo haundirik heien ahotik ixurtzen. Xa Odol 214. Ara berriak orotan. Larre ArtzainE 319.
sense-3
3. (H).
Proporción, relación. "Mésure, proportion, portée" H (que cita el ej. de EZ).
Ontzat errezebi zazu aithor bekhatuena / indar eta denboraren aran egiña dena. EZ Man II 84 (no sería imposible que estuviera por arau). Arabak ez dira oraino han agertzen hasiak baizik, bainan hurbiltzen ari dira alde orotarik; eta oraiko araz, beldur izaiteko da, Afrika barne guziaz jabe diten. Prop 1881, 63. (Dv traduce "suivant ce qui se passe aujourd'hui")
sense-4
4. Causa, motivo. " Zer araz preso altxatu dute? en conséquence de quoi, pour quel motif l'a-t-on arrêté? Ohointzatik bizi zen eta ara hortara ezin utz zezaketen libro, il vivait de vol et conséquemment on ne pouvait le laisser en liberté" Dv. v. 1 aria.
sense-5
5. Casta, raza. v. 1 aria (6) .
Urde ara tzarra (L). Darric (ap. DRA). Leheneko ara da (L). Ib.
azpisarrera-1
ARARA (Dv). A la manera de, al modo de, como. "Arara, [...] à la façon de" Dv.
Harek [oihanak] ere, bertze gauza guzien arara, artha zerbait behar du, bainan ez laborantzak bezenbat hurranik ere. Dv Lab 304.
ara
<< ar 0 / 0 arabera >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper