1.
(Urt II 222, H(L));
apareilu (-ph- SP);
apailu (-illuL-côte ap. A). Aparejo (de pesca)."Appareil"SP, H.
"Aptus ex sese et apta illi ex se ipso omnia, bere aparaillu vel ontasun guziak berekin ditu"Urt II 222.
"Aparejo para pescar"A.
v. apareju, 2 aparatu; tresna. Gero hereneko egunean geurok gure eskuz unziko aparaillua egotz genezan. 'Armamenta navis'.LçAct 27, 19 (He aparailluak; Dv, TB e IBk tresnak, Ol ontziko abasak, IBe tresneria).
Lohiko xalupa aterako zaie eta xalupak bere aparailluekin libratu.
CartUrruñ
135.
azpiadiera-1.1
Aparejo para caballería. Zeruak niri zertako / daut eman garraiatzeko / Ondikozko edergaillua / Kopetako aparaillua?Gy 64.
Aparaillua urraturik, / Abrea ezartzen du xutik. Ib. 199.
azpiadiera-1.2
Aparato, instrumento. Suak arthiki etzuena aparailluz atzo goizean desegin dute. Prop 1891, 286 (ap. DRA). En DFrec hay 4 ejs., meridionales, de aparailu 'aparato'.
sense-2
2.
(T-L);
apareilu, apailu (-illuL-côte ap. A). Disposición, preparativo; preparación."Improviser, aphailurik gabe egin"T-L.
Cf. apailatu. Baiña ba-dakizu, Iainko ona, ezen Sagaramendu hunetako behar diren kondizinoak eta aparailluak ezin dituzkedala neure indar xoillez. Mat 233.
Baiña emaiten zuten garazia, emaiten zuten, errezibitzen zituenak zuen disposizionearen, debozinoaren eta aparailluaren arauaz. Ax 527s (V 339, que traduce 'aparejo').
Eta utzi zuten eskuen artean izan zuten denbora, okhasinoa eta aparaillua probetxatu gabe iragaitera eta galtzera. Ib. 594 (V 382).
Badira bertze bortz othoitz suerte laburragoak eta zeinak baitira, hala mintzatzera, bertze orazione handi haren aldakak, xertoak eta apareillua. SPPhil 116.
Jesusen frogu handietan, / halako aparailluan, / Egik nigar: estali uben / Zerua haren doluan. Gç 90.
Aitzitik baitu asko hitz diferentki mintzatzeko, eta pintatzeko, hitzezko aparaillu eder batekin. ES 191.
Baiñan Saulen ezagutzerat ziren hekien aparaillu gaixtoak, eta nola goardiak emanak baitzagozkaten bortaletan gau eta egun hura hill nahiz. "Insidiae".HeAct 9, 24.
Engoitik apailuak eginxeak zituzten. LfMurtuts 20.
Orai ez jakin nola eginen diren bakearen antolatzeko apailuak. Herr 26-11-1959 (ap. DRA).
azpiadiera-2.1
(H). Arreglo, adorno, compostura. Aparaillu eder hortan, / bestea eta igandetan, / bide berritan laurazka dire / [andreak] ikusiko pasaietan. BertsZB 129.
azpiadiera-2.2
apagailu. Ceremonia. Egin ginuen beila bat dena euskaraz, otoitz, kantu eta prediku [...]. Ezin ahantzizkoa guretzat eta Irisarrin beteko nuen apez karguarentzat apagailu paregabea. LarreArtzainE 292.
azpisarrera-1
APARAILU-TOKI.
"Armamentarium, untzi aparaillutokia" Urt II 324.