Azpisarrerak (sarrerak) (63)
- t
- t
- t
- t
- abrera(t)
- agra(t)z
- agusta(t)
- ahalguz(t)idun
- ahalguz(t)itako
- ai(t)-
- albai(t)-
- alberten(t)zia
- alfor(t)xa
- algustidun, alguz(t)idun
- allo(t)z
- almai(t)z
- ARRAIE BI T'ERDIREKIN (arraie)
- artar(t)xoxo
- ar(t)zipizpiku
- baga(t)xa
- begirauk, -(t)zu...
- begitan(t)zino
- behauk, behau(t)zu,
- berauk, -(t)zu...
- ei(t)-.
- fran(t)s
- fran(t)zizkano
- gain(t)zutu
- goi(t)xago
- hanpilo(t)
- harahuna(t)katu
- hara(t)-hona(t)
- hau(t)sikor
- ide(t)zarri
- ikus(t)zaile
- intzen(t)su
- inxen(t)su
- itai(t)zur
- jaia(t)etxe
- jope(t) egin
- kalpi(t)zar
- kapa(t)s
- kon(t)sekentzia
- korse(t)
- larraut(t)e
- lua(t)z
- lur u(t)spe
- mait(t)agure
- mañi(t)xal
- murti(t)xa
- oiñe(t)situ
- pal(t)sakeria
- prut(t)u
- szien(t)zia
- tankar(t)
- tanke(t)z
- t(h)iña
- tirrit(t)a
- tran(t)xada
- txipre(t)ar
- ume-un(t)zi
- uu(u)t
- ZAZPI T'ERDI (zazpi)
aitzurlari.
(G; Lar, H),
atxurlari (V, G, R; Lar, Añ, Dv, H),
haintzurlari (Urt I 463; a- T-L),
atxulari (V),
aitzurrari (Lar)
Ref.:
A (aitzurlari, atxulari, atxulari);
Iz
ArOñ
(atxurlaarixak)
.
Labrador, campesino. "Agricola, laborária, nekhazálea, jorralária, haintzurlária " Urt I 463. "Cavador" Lar, Añ. "Gastador en el ejército, aitzurraria " Lar. "Labrador" Añ. "Piocheur" T-L. " Atxurlaarixak, cavadores; larra-atxurlaarixak " Iz ArOñ. . v. nekazari. Tr. Documentado en autores meridionales, principalmente vizcaínos, desde mediados del s. XVIII. Al Norte hay un ej. de Herr (haintzurlari). Todos los ejs. meridionales corresponden a la forma atxurlari.
Beti atxurlari, ta bear egiñaz garbiro bere arto puska irabazi. Cb Eg III 348. S. Isidro atxurlariaren bizitza ta birtuteak. Cb Senar 14. Atxurlari alperrak legez, zeñen soloa dagoan laarrez [...] beterik. Mg PAb 195. Baña len ta gero izan zala Adan atxurlarija ta baserrikua. Ib. 149. Nekez irabazten dau atxurlarijak bere ogija. Ib. 149. Aberats batek [obligaziño] geijago nekezaliak baño, tratulari batek atxurlarijak baño. Mg CO 19. Nekatzalle atxurlari baten eskua gogortuten dan legez. Añ MisE 176. Atxurlari oek alde egiten dutenean, jango degu ezarri duten azia. VMg 25. Letra bat bakarra ere ezagutzen ez duten artzain, atxurlari, ikazgin eta oen gisako asko. Izt C 215. O! Erri jaungoikozko eta atxurlaria, / Atxai burruka kentzen dautsazu ogia. AB AmaE 26. Txit lan asko egin zuan luzaro, tellagintzan, atxurlari, ardizai, gurigille, esnesaltzalle. Ag G 254. Euskal alorretan dabiltzan atxurlariyak. RIEV 1931, 641. Hor dira berrogoi bat haintzurlari [...] gerriko gorri, galtza lur kolore batzuekin. Herr 25-12-1958 (ap. DRA ).
v. tbn. Atxurlari: Astar II 156. Zav Fab RIEV 1907, 530. Arr CDoc 165 (ap. Zait EG 1958, 413).
Labrador, campesino. "Agricola, laborária, nekhazálea, jorralária, haintzurlária " Urt I 463. "Cavador" Lar, Añ. "Gastador en el ejército, aitzurraria " Lar. "Labrador" Añ. "Piocheur" T-L. " Atxurlaarixak, cavadores; larra-atxurlaarixak " Iz ArOñ. . v. nekazari. Tr. Documentado en autores meridionales, principalmente vizcaínos, desde mediados del s. XVIII. Al Norte hay un ej. de Herr (haintzurlari). Todos los ejs. meridionales corresponden a la forma atxurlari.
Beti atxurlari, ta bear egiñaz garbiro bere arto puska irabazi. Cb Eg III 348. S. Isidro atxurlariaren bizitza ta birtuteak. Cb Senar 14. Atxurlari alperrak legez, zeñen soloa dagoan laarrez [...] beterik. Mg PAb 195. Baña len ta gero izan zala Adan atxurlarija ta baserrikua. Ib. 149. Nekez irabazten dau atxurlarijak bere ogija. Ib. 149. Aberats batek [obligaziño] geijago nekezaliak baño, tratulari batek atxurlarijak baño. Mg CO 19. Nekatzalle atxurlari baten eskua gogortuten dan legez. Añ MisE 176. Atxurlari oek alde egiten dutenean, jango degu ezarri duten azia. VMg 25. Letra bat bakarra ere ezagutzen ez duten artzain, atxurlari, ikazgin eta oen gisako asko. Izt C 215. O! Erri jaungoikozko eta atxurlaria, / Atxai burruka kentzen dautsazu ogia. AB AmaE 26. Txit lan asko egin zuan luzaro, tellagintzan, atxurlari, ardizai, gurigille, esnesaltzalle. Ag G 254. Euskal alorretan dabiltzan atxurlariyak. RIEV 1931, 641. Hor dira berrogoi bat haintzurlari [...] gerriko gorri, galtza lur kolore batzuekin. Herr 25-12-1958 (ap. DRA ).
v. tbn. Atxurlari: Astar II 156. Zav Fab RIEV 1907, 530. Arr CDoc 165 (ap. Zait EG 1958, 413).
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
