Azpisarrerak (sarrerak) (55)
- abrera(t)
- agra(t)z
- ahalguz(t)idun
- ahalguz(t)itako
- ai(t)-
- albai(t)-
- alberten(t)zia
- alfor(t)xa
- algustidun, alguz(t)idun
- allo(t)z
- almai(t)z
- ARRAIE BI T'ERDIREKIN (arraie)
- artar(t)xoxo
- ar(t)zipizpiku
- begirauk, -(t)zu...
- begitan(t)zino
- behauk, behau(t)zu,
- berauk, -(t)zu...
- ei(t)-.
- fran(t)zizkano
- gain(t)zutu
- goi(t)xago
- hanpilo(t)
- harahuna(t)katu
- hara(t)-hona(t)
- hau(t)sikor
- ide(t)zarri
- ikus(t)zaile
- intzen(t)su
- inxen(t)su
- itai(t)zur
- jaia(t)etxe
- jope(t) egin
- kalpi(t)zar
- kapa(t)s
- kon(t)sekentzia
- korse(t)
- larraut(t)e
- lua(t)z
- lur u(t)spe
- mait(t)agure
- mañi(t)xal
- murti(t)xa
- oiñe(t)situ
- pal(t)sakeria
- szien(t)zia
- tankar(t)
- tanke(t)z
- t(h)iña
- tirrit(t)a
- tran(t)xada
- txipre(t)ar
- ume-un(t)zi
- uu(u)t
- ZAZPI T'ERDI (zazpi)
adaxka.
1.
(G-to, L),
adaska (AN; Lcq 41),
adarxka,
araska,
aska (G)
Ref.:
A (
adaxka, adaska
);
Lh (
adaxka
);
EAEL
409
.
(Dim. de adar). "Vástago o renuevo que sale de la yema [...] cuando ya adquiere consistencia y equivale a ramo menudo o pequeño" Lcq 41. "Más consistente que muskil " A. " Aska, rama de árbol. Según Felipe Mujika, popular en G" DRA . Cf. SARDE-ADASKA. v. adarxko, LILI-ADAXKA, OLIONDO-ADAXKA, ZUHAITZ-ADAXKA.
Erramü adaxka <adaisca> bat eskian baitadüka. Bp II 44. Beren itzalaz estaltzen gitüzten adarxkek. "Ces rameaux" . Arch Gram 93. Orra or zuraitzaren zain, gerri, adar, adaxka ta orriak. EEs 1920, 165. Adaska soill orien artetik. "Escasas ramitas" . Mok 22. Ostoa kintalka biltzeko izketatu ba'intza ere, guzia adaskatan egonda ere. 'En brindilles' . Or Mi 20. Adaxkaz adaxka. 'De branche en branche' . Ib. 21. Nexka negarrez dagon adaskara ega egin du mutillak. 'La branche' . Ib. 23. Adaska gorrijak / zabal daruaz bere odolezko orrijak. "El rojo brote" . Laux BBa 94. Ara alako adaxkean. "Rama" . Or Eus 310. [Xoritoak] arbolarik hurbilena du bere pausa-lekhua. / Adaxka goren-gorenean hara non den lokhartua. Guilbeau EE 1883b, 442. Eriotza. Yausitako araska. (Tít.). TGarbiz EEs 1929, 84. Adaxka loretsua erne. 'Un nuevo tallo florecido' . Zait Sof 23 (v. tbn. 57). Aitak, bere esku garratzekin, okertzen zituan are-esirako adaskak bezela. 'Las cepas que servirían de almohadilla al rastro' . Gand Elorri 30. Zure adaska estutu neban, / maitatu nitun zure arantzak. 'Abracé tu tallo' . Ib. 178. Platondarraioen adar berrian ernetako adaxka baita. Zait Plat 7. Ondorean, adaxkak eta loreak ugari zabaldu zituzten sepultura-gaiñean. "Muchas flores y ramos" . Berron Kijote 162. Pago adaxken krasketa otsa. AZink 84. Ezinasezko gosez ekin baitzien arbola erdi-debekatuaren fruituei ez ezik, baita hosto eta adaxkei ere. MEIG VII 33.
(Dim. de adar). "Vástago o renuevo que sale de la yema [...] cuando ya adquiere consistencia y equivale a ramo menudo o pequeño" Lcq 41. "Más consistente que muskil " A. " Aska, rama de árbol. Según Felipe Mujika, popular en G" DRA . Cf. SARDE-ADASKA. v. adarxko, LILI-ADAXKA, OLIONDO-ADAXKA, ZUHAITZ-ADAXKA.
Erramü adaxka <adaisca> bat eskian baitadüka. Bp II 44. Beren itzalaz estaltzen gitüzten adarxkek. "Ces rameaux" . Arch Gram 93. Orra or zuraitzaren zain, gerri, adar, adaxka ta orriak. EEs 1920, 165. Adaska soill orien artetik. "Escasas ramitas" . Mok 22. Ostoa kintalka biltzeko izketatu ba'intza ere, guzia adaskatan egonda ere. 'En brindilles' . Or Mi 20. Adaxkaz adaxka. 'De branche en branche' . Ib. 21. Nexka negarrez dagon adaskara ega egin du mutillak. 'La branche' . Ib. 23. Adaska gorrijak / zabal daruaz bere odolezko orrijak. "El rojo brote" . Laux BBa 94. Ara alako adaxkean. "Rama" . Or Eus 310. [Xoritoak] arbolarik hurbilena du bere pausa-lekhua. / Adaxka goren-gorenean hara non den lokhartua. Guilbeau EE 1883b, 442. Eriotza. Yausitako araska. (Tít.). TGarbiz EEs 1929, 84. Adaxka loretsua erne. 'Un nuevo tallo florecido' . Zait Sof 23 (v. tbn. 57). Aitak, bere esku garratzekin, okertzen zituan are-esirako adaskak bezela. 'Las cepas que servirían de almohadilla al rastro' . Gand Elorri 30. Zure adaska estutu neban, / maitatu nitun zure arantzak. 'Abracé tu tallo' . Ib. 178. Platondarraioen adar berrian ernetako adaxka baita. Zait Plat 7. Ondorean, adaxkak eta loreak ugari zabaldu zituzten sepultura-gaiñean. "Muchas flores y ramos" . Berron Kijote 162. Pago adaxken krasketa otsa. AZink 84. Ezinasezko gosez ekin baitzien arbola erdi-debekatuaren fruituei ez ezik, baita hosto eta adaxkei ere. MEIG VII 33.
2.
(Lh),
adarxka (T-L).
"Petite corne" Lh. "Corne naissante" T-L.
Adaxken (adartxoen) aztarnak beren bekoki leunetan. Ibiñ Virgil 49.
"Petite corne" Lh. "Corne naissante" T-L.
Adaxken (adartxoen) aztarnak beren bekoki leunetan. Ibiñ Virgil 49.
3.
Trenza.
Cf. adats
(2).
Badabil emakumea [...], ile zuri beltz adaska lodi batzu buru-gibelean antze handirekin kurubilkatuak. JE Ber 70.
Badabil emakumea [...], ile zuri beltz adaska lodi batzu buru-gibelean antze handirekin kurubilkatuak. JE Ber 70.
4.
Comilla (signo ortográfico).
Lenengo zatian adaxka tartean dauden itzak, Mistralenak berarenak dire. Or Mi I.
Lenengo zatian adaxka tartean dauden itzak, Mistralenak berarenak dire. Or Mi I.
5.
Barra de madera.
Eta leioaren aurretik egazka / yoatean dakus barruan seaska / baita neskatilla ondoan ixilla / oiñagaz ukitzen azpiko adaska. Atutxa Mugarra (ap. DRA ).
Eta leioaren aurretik egazka / yoatean dakus barruan seaska / baita neskatilla ondoan ixilla / oiñagaz ukitzen azpiko adaska. Atutxa Mugarra (ap. DRA ).
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
