Azpisarrerak (sarrerak) (55)
- abrera(t)
- agra(t)z
- ahalguz(t)idun
- ahalguz(t)itako
- ai(t)-
- albai(t)-
- alberten(t)zia
- alfor(t)xa
- algustidun, alguz(t)idun
- allo(t)z
- almai(t)z
- ARRAIE BI T'ERDIREKIN (arraie)
- artar(t)xoxo
- ar(t)zipizpiku
- begirauk, -(t)zu...
- begitan(t)zino
- behauk, behau(t)zu,
- berauk, -(t)zu...
- ei(t)-.
- fran(t)zizkano
- gain(t)zutu
- goi(t)xago
- hanpilo(t)
- harahuna(t)katu
- hara(t)-hona(t)
- hau(t)sikor
- ide(t)zarri
- ikus(t)zaile
- intzen(t)su
- inxen(t)su
- itai(t)zur
- jaia(t)etxe
- jope(t) egin
- kalpi(t)zar
- kapa(t)s
- kon(t)sekentzia
- korse(t)
- larraut(t)e
- lua(t)z
- lur u(t)spe
- mait(t)agure
- mañi(t)xal
- murti(t)xa
- oiñe(t)situ
- pal(t)sakeria
- szien(t)zia
- tankar(t)
- tanke(t)z
- t(h)iña
- tirrit(t)a
- tran(t)xada
- txipre(t)ar
- ume-un(t)zi
- uu(u)t
- ZAZPI T'ERDI (zazpi)
ahazkor.
1.
(V-gip
aas-
, L, BN, S + ãhã-
; Mg PAbVoc 221, Izt 84r, Gèze, H),
ahanzkor (L, S; SP (<-nts->), Lar, Añ (
aa- AN), Lecl, Dv, H),
aiztukor,
aiztuor (Zam Voc),
atzekor (Sal),
azkor (V, G, AN-arce, R-uzt; Lar, Izt 84r),
(Lar, H),
aztukor (G-goi; Lar, VP
4v, Añ (V, G), H),
(V-ger)
Ref.:
A (
aazkor, ahanzkor, atzekor, azkor, aztukor
);
Lh (
ahantzkor, ahatzkor
);
EI
328;
Lrq (
ahatzkor
);
Iz ArOñ (
aaskorra
)
.
Olvidadizo. "Dios consiente y no para siempre, Jainkoa ezta azkor, bai berankor " Lar. "Flaco de memoria", "olvidadizo" Lar, Añ. "Oublieux" Lecl, Gèze. v. atzenkor. Tr. Aparece con complemento en genitivo en el msOñ y en Lardizabal, y con instrumental en Duvoisin, Harispe y Larre.
Zeren ezpaitate enzule ahanzkor izan, baina obraren egile. Lç Iac 1, 25 (Dv ahanzkor, He ahantzkor, TB ahazkor ). Halakotz Iauna delarik gaztigura berantkor, / eztuk zeren enganatu alegia <alle-> ahantzkor. EZ Man I 91. Iainkoa, ahalkor bad'ere, ezta ahanzkor. O Pr 254. Zeiñ esangillak dirian, eta bestek egiten deusten gaitzaren zeiñ aazkorrak. msOñ 84v. Erregeen Erregia ezta, ez, ahantzkor. Iraultza 80. Baña israeltarren eskergaiztokoak eta artutako mesedeen azkorrak! Lard 79. Israeltar azkorrak. Ib. 89. [Kastigu izugari onek] asko balio izan ezbazuen ere, gaitz-ikuste guzien azkor aientzat. Ib. 89 (interpretado erróneamente por Azkue como azkoraien "escarmiento"). Eta ni, Jauna, zutaz ahanzkor eta zure dohainez. Dv LEd 109. Barkha diezadazu, aita maitea: gazte eta ahanzkor naiz oraino. Dv Lab 147. Ainbertze sakrifizio eta sofrikarien ondotik aanzkor izanen gare Jainkoaren amodioaz? Harispe EE 1884a, 509. Bainan Yainkoa ez da ahantzkor. Elsb Fram 185. Erran zaharra: Jainkoa luzakor, ez ahanzkor. Arb Igand 80. Nola frantsesa holakoetan ahanzkor baita. HU Zez 47. Eskualdun ahantzkorra da lurra bezala. Duhaldebehere ( in Onaind MEOE 1093 ). Bañan egiak astu egiten dira, eta astukorrak diran jentientzat ondo etorri oi da gogorazio berri bat. Ag Serm 263s. Bainan badakizu, zoin naizen ahula, eta ahantzkorra. CatJauf 18. Nolaz, ba, mundu aztukor ori ezin aztu da / Asisko Eskaletxoaz? Jaukol Biozk 33. Ongi eginen saristatzeko / Jinkoa ez da ahazkor. Etcham 153. Ta azken-alaru estutik seme / aiztukorrentzako birau / itzal gorrotoz beteikoren bat / amurruz bota ete dau. Enb 39. Buru aztukor-altzoan. Markiegi ( in Ldi IL X ). Banaitteke berankor bañan ez aazkor (olvidadizo, aztutzeko errexa), seme. Etxde AlosT 63. Jaungoikoa ba-daiteke berankor, baiñan sekula ez ahazkor. Etxde JJ 230. Aztukor onek olakuak eitxea ezta arritzekua. SM Zirik 131. Bazala auts bat [...] artu eraiñ ezkero senar aztukorrari, sekulako ongarri izango jakola gaitz aren aurka. Etxba Ibilt 472. Ez zen halere ahanzkor gelditu bere sort-herriaz. Larre ArtzainE 317. Ahazkorren artean bizi garenez, eta maizegi de propos déliberé ahazkor direnen artean. MEIG IV 110.
Olvidadizo. "Dios consiente y no para siempre, Jainkoa ezta azkor, bai berankor " Lar. "Flaco de memoria", "olvidadizo" Lar, Añ. "Oublieux" Lecl, Gèze. v. atzenkor. Tr. Aparece con complemento en genitivo en el msOñ y en Lardizabal, y con instrumental en Duvoisin, Harispe y Larre.
Zeren ezpaitate enzule ahanzkor izan, baina obraren egile. Lç Iac 1, 25 (Dv ahanzkor, He ahantzkor, TB ahazkor ). Halakotz Iauna delarik gaztigura berantkor, / eztuk zeren enganatu alegia <alle-> ahantzkor. EZ Man I 91. Iainkoa, ahalkor bad'ere, ezta ahanzkor. O Pr 254. Zeiñ esangillak dirian, eta bestek egiten deusten gaitzaren zeiñ aazkorrak. msOñ 84v. Erregeen Erregia ezta, ez, ahantzkor. Iraultza 80. Baña israeltarren eskergaiztokoak eta artutako mesedeen azkorrak! Lard 79. Israeltar azkorrak. Ib. 89. [Kastigu izugari onek] asko balio izan ezbazuen ere, gaitz-ikuste guzien azkor aientzat. Ib. 89 (interpretado erróneamente por Azkue como azkoraien "escarmiento"). Eta ni, Jauna, zutaz ahanzkor eta zure dohainez. Dv LEd 109. Barkha diezadazu, aita maitea: gazte eta ahanzkor naiz oraino. Dv Lab 147. Ainbertze sakrifizio eta sofrikarien ondotik aanzkor izanen gare Jainkoaren amodioaz? Harispe EE 1884a, 509. Bainan Yainkoa ez da ahantzkor. Elsb Fram 185. Erran zaharra: Jainkoa luzakor, ez ahanzkor. Arb Igand 80. Nola frantsesa holakoetan ahanzkor baita. HU Zez 47. Eskualdun ahantzkorra da lurra bezala. Duhaldebehere ( in Onaind MEOE 1093 ). Bañan egiak astu egiten dira, eta astukorrak diran jentientzat ondo etorri oi da gogorazio berri bat. Ag Serm 263s. Bainan badakizu, zoin naizen ahula, eta ahantzkorra. CatJauf 18. Nolaz, ba, mundu aztukor ori ezin aztu da / Asisko Eskaletxoaz? Jaukol Biozk 33. Ongi eginen saristatzeko / Jinkoa ez da ahazkor. Etcham 153. Ta azken-alaru estutik seme / aiztukorrentzako birau / itzal gorrotoz beteikoren bat / amurruz bota ete dau. Enb 39. Buru aztukor-altzoan. Markiegi ( in Ldi IL X ). Banaitteke berankor bañan ez aazkor (olvidadizo, aztutzeko errexa), seme. Etxde AlosT 63. Jaungoikoa ba-daiteke berankor, baiñan sekula ez ahazkor. Etxde JJ 230. Aztukor onek olakuak eitxea ezta arritzekua. SM Zirik 131. Bazala auts bat [...] artu eraiñ ezkero senar aztukorrari, sekulako ongarri izango jakola gaitz aren aurka. Etxba Ibilt 472. Ez zen halere ahanzkor gelditu bere sort-herriaz. Larre ArtzainE 317. Ahazkorren artean bizi garenez, eta maizegi de propos déliberé ahazkor direnen artean. MEIG IV 110.
2.
(Lo)que hace olvidar.
Gizakume ilkorraren alak ez zitun sortu [legeak], ezta lo aztukorrak ere eztitu ezabatuko. Zait Sof 81.
Gizakume ilkorraren alak ez zitun sortu [legeak], ezta lo aztukorrak ere eztitu ezabatuko. Zait Sof 81.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
