1.
(Hb, Dv(G), A);
bezalaxen;
bezelaxe (V-gip, G, AN-gip);
bezelantxe (V-gip)
Ref.:
A(bezelaxe);
EtxbaEib(bezelantxe);
GteErd 143;
ElexpBerg(bezelaxe). (Intensivo de bezala)."Len bezelaxe gizon naiz (AN-gip)"GteErd 143.
Tr. Documentado en textos meridionales. Al Norte sólo hallamos un ej. de Inchauspe, escrito <bezalaxe > que debería interpretarse, según su sistema gráfico, como -tse (cf. <gaciche > ib. 87). Puede haber influido el texto de Iturriaga, a partir del cual tradujo preferentemente (v. Eusk 1957, 187); no es descartable, con todo, que se trate de errata por bezalatsu. En DFrec hay 80 ejs., todos ellos meridionales. v. BEZAL-BEZALA.
Donostiya / ederra bezelaxe zerade alaia. Echag 80.
Zoaz len bezalaxe / idi uztartzera. ItFab 180.
Gu bezelaxe dira animaliak. ItDial 54 (Ip bezalaxe <-xe>; Ur lakuak, Dv bezala).
Eta maite gaituzte / gure erregeak, / merezi bezelaxe / euskaldun jendeak. Afrika 32.
Ederra bularra, / frantzesak bezelaxe / luzea bizarra. Noe 55.
An daude itz guztiak jarriak gure abotik atera diran bezelaxe. SorBar 108.
Aguro nai degunik / artzen ez badegu, / Tximistak bezelaxen / Itzuli guaz gu. SorAuOst 102.
Iturri au bezelaxen / Bukatzera denok goaz. ABAmaE 395.
Egiazko bidetik balijoa bezelaxen.AgSerm 470.
Ni, Mariya, Amerikan ongi ibilli eta ongi joan zait, baña itxasoan gaizki [...]. Etorri naiz joan nintzan bezelaxe. Apaol 110.
Aurpegia, goizeko eguzkiak jota bezelaxe, ikusgarrizko argitan. AArdi 124.
Egi-egia dek, Antton Barandiaran naizen bezelaxe. Ib. 39.
Beste erritar guztiak, erriko jaietan bezelaxe apain, Tolosaldera begira zeuden. Ib. 62.
Ez, ta ez; ezer igaro ez balitz bezelaxe, berriro asten da. ArgiDL 32.
Zure borondatea aingeruetan egitten dan bezalaxe, egin bedi lurrean nigan ere, Jauna. InzaAzalp 141.
Nola maite izango ditugu gure lagun urkoak geren buruak bezelaxe?KIkG 39.
Lurra emakorra omen duk; iñarrosi bage ezer ematen ez dun urritza bezalaxe. OrMi 95.
Mendi-gaineko Maria zauku / Gu bezalaxe beztitu. Etcham 98.
Erretorea Errondokoa zan bezelaxe, oskailaria [...] Naparruko aldendu xamarreko erritarra zan. AnabUsauri 100.
Euskeraz, edozein erderaz bezelaxe, iraindu ditekela Yainkoa. LdiIL 51.
Legegin begiragarriok ikusi bezelaxe antzeztu ditudala-ta. Ib. 26.
Nik diodana nere Aitak agindu didan bezalaxe diot. IrYKBiz 429.
Ura auts biurtu, gezaletako / gatza doan bezelaxen. "Se convierte en polvo, como en sal el agua de las salinas".OrEus 347.
Iñularrean oeratu bezelaxe, jeikitzen zan urrengo goizean. TAgUzt 253.
[Batzordea] ber-sortua izan zan, gaur eraturik dagon bezelaxe.EAEg 24-11-1936, 374.
Eta esan bezalaxe gerta oi da. OrAitork 104.
Eta gorputza bezelaxe arpegia ere tinka-tinka estutu eta lotsagarri muinkatu zion. EtxdeJJ 110.
Nola gustatzen zaion, ama zana bizi zanean bezelaxe guzia ikustea. NEtxAntz 79.
Batere aizeketarik gabe natorkizu, naizen bezelaxe agertzera. Basarri XIX.
Zuzia eskuz esku elkarri ematen zioten bezalaxe. VillJaink 58.
Zozoak, ni ume nintzanean bezelaxe, ari dira kantuz. GandElorri 17.
Beste asko bezelaxen, gu ere aulki baten gañean etzan giñan. Salav 49.
Gu bezelaxen jaiotzetikan / zerade bertsolariya. (In Mattin 25).
Aurrera ere oain bezelaxen / izan gaitezen euskaldun. UztNoiz 100.
Don Kijotek bezelaxen egitea erabaki zuan. BerronKijote 106.
Ta egi-egitan, iltzeko jaioa naizen bezelaxe. Ib. 71.
Nere begien aurrean ikusiko banu bezelaxe. AtañoTxanKan 41.
Osorik Kristorena dala bizi yaku. Dan bezelaxe; gorputz eta arima emona. OnaindSTeresa 56.
Ura ere naiko zartua, ni bezelaxe, bizi bada. BBarand 149.
Aski baita horretarako garai hartako liburuak ikustea, orduan agertu ziren bezalaxe, ez argitaraldi berrietan. MEIG I 243.
v. tbn.
Bezelaxe: Otag in FrantzesB II 130. Lh Yol 25. MendaroTx 392. Bezelaxen: MendaroTx 63. Alkain 104.
sense-2
2.bezalaxen. (Precedido de frase relativa). Ya que. Euskara zintzoak, lendabiziko itzkera dan bezalaxen, gorde izan ditu osotoro ta zuzenki [...] izenak. IztC 220.
sense-3
3.bezelaxen. (Precedido de frase relativa). En cuanto, en el momento en que. Baratza onetan sartzen dan bezelaxen lausotzen zaizka begiak. AgEzale 1897, 125b.
sense-4
4.Aproximadamente. Zubitoaren erdian bezelaxe arkitu ziranan. AnabUsauri 109.
azpisarrera-1
BEZALA-BEZALAXE;
BEZAL-BEZALAXE.
Intens. de bezalaxe. Jaunak nai zuen bezal-bezalaxe egiten zizkion agindu guziak. BeraEEs 1916, 174.
Ederrik aski ba zuten, barne artan jaiotzen ziran bezel-bezelaxe. BerronKijote 125.
Esaera zaarrak --Santxok erantzun-- ni ari naizen bezel-bezelaxe kontatu oi dira nere errian. Ib. 221.
azpisarrera-2
BEZALAXEKO(Adnominal de bezalaxe). v. BEZALAKOXE. Beraz Erromako Eleizaren gaurko kristau taldea Apostoluen egunetakoa bezalaxekoa ta Apostolu ber-berak azia balitz bezela dan ezkeroz, au da egiazko Eleiza. InzaAzalp 94.
Zu bezelaxeko gaztetxo asko aitortu ditu. MAtxGazt 92.