Azpisarrerak (sarrerak) (6)
zalekeria.
(Dv, A).
Vicio, concupiscencia; afición inmoderada. "(L?), concupiscencia" A (que cita los ejs. de Dv). Cf. ardozalekeria, diruzalekeria, edarizalekeria, itxurazalekeria, etc.
Jaungoikuaren bildur santuba daukan senarrak, nai emaztiak laster ezautuko ditu bere lagunaren zalekerijak. fB Ic III 375. Eta toki hura deithua izan zen Zalekeriako ehortz-lekhu. "Concupiscentiae" . Dv Num 11, 34. Haragiaz ez dezazuela izan artha, hunen zalhekerien bethetzeko. Dv Rom 13, 14 (Ker zalekeria; Lç, He, TB gut(h)izia, Ol irrits, IBk grina txar, Bibl gutizia tzar ). Zalekerien zoramenduari jarraikiz. Dv Eph 4, 22. Baña euzkel edo euskal ixenaren zalekerija bai-dago ugari. AG 2086. Zalekeri likits guziyak asetzen. Ayerb EEs 1912, 178. Agurea negar baten eguan eta ezeban entzun gura ardauaren ixenik be [...]. Zalekerijak eztakar bein be gauza onik eta. Kk Ab I 118. Gizasemeai euren irrits, zalekeri, griña ta oitura dongak darakutsez. Eguzk LEItz 26. Kondairagileak bear dutelakotz eta izaten direlako zeatz, egiatiak eta alderdikeririk gabekoak, bere gutizia edo beldurra, zalekeri edo aierkunde guziak alde bat gelditzen direla. "Afición" . (Quijote IX) AIr RIEV 1928, 604. Ta kaleetako paper autsiak izanda ere, ni irakurtzalea bai-naizen, nerezko zalekeri onen bidez [...] zorro bat artu nion. "Inclinación" . (Quijote IX) Anab RIEV 1928, 609 (AIr ib. 601 gutizia, Or RIEV 1929, 7 leia, Ldi ib. 208 eraspen ). Zalekeri ta ametsez / beterik doa. Jaukol Biozk 45. Ona ba, Otxanda ta Matxin okerrerako zalekeriak alkartu. Etxde AlosT 22. [Jokabide berri baten aldeko irakasle]auen aurrezko berriz euren lagun teologo geienak; auetan bere zalekeriaz nabarmenik Leon Castro. (Interpr?). Gazt MusIx 60. Ba, zure zalekeri oiek entzunda, eztakit zer esango luken psikiatra batek. NEtx LBB 111. Zaletasuna baino okerrago ere ba zan azkenean, zalekeria bat, izurrite kutsakor bat, ezin garaituzko griña bat! [hitz-gurutzatuena] . BU Egan 1973 (1-6), 34. Kirolzaletasunaren ostean besterik ezpallegok, ez litzakek zalekeri biurtuko. Agur 6-1-1973 (ap. DRA ). Ez zituan oindiño be osorik laga bere biotz-zalekeriak. Onaind STeresa 55. Biotza lur-zalekerietatik uxatu ta goi-indarrez beteten. Ib. 128.
Vicio, concupiscencia; afición inmoderada. "(L?), concupiscencia" A (que cita los ejs. de Dv). Cf. ardozalekeria, diruzalekeria, edarizalekeria, itxurazalekeria, etc.
Jaungoikuaren bildur santuba daukan senarrak, nai emaztiak laster ezautuko ditu bere lagunaren zalekerijak. fB Ic III 375. Eta toki hura deithua izan zen Zalekeriako ehortz-lekhu. "Concupiscentiae" . Dv Num 11, 34. Haragiaz ez dezazuela izan artha, hunen zalhekerien bethetzeko. Dv Rom 13, 14 (Ker zalekeria; Lç, He, TB gut(h)izia, Ol irrits, IBk grina txar, Bibl gutizia tzar ). Zalekerien zoramenduari jarraikiz. Dv Eph 4, 22. Baña euzkel edo euskal ixenaren zalekerija bai-dago ugari. AG 2086. Zalekeri likits guziyak asetzen. Ayerb EEs 1912, 178. Agurea negar baten eguan eta ezeban entzun gura ardauaren ixenik be [...]. Zalekerijak eztakar bein be gauza onik eta. Kk Ab I 118. Gizasemeai euren irrits, zalekeri, griña ta oitura dongak darakutsez. Eguzk LEItz 26. Kondairagileak bear dutelakotz eta izaten direlako zeatz, egiatiak eta alderdikeririk gabekoak, bere gutizia edo beldurra, zalekeri edo aierkunde guziak alde bat gelditzen direla. "Afición" . (Quijote IX) AIr RIEV 1928, 604. Ta kaleetako paper autsiak izanda ere, ni irakurtzalea bai-naizen, nerezko zalekeri onen bidez [...] zorro bat artu nion. "Inclinación" . (Quijote IX) Anab RIEV 1928, 609 (AIr ib. 601 gutizia, Or RIEV 1929, 7 leia, Ldi ib. 208 eraspen ). Zalekeri ta ametsez / beterik doa. Jaukol Biozk 45. Ona ba, Otxanda ta Matxin okerrerako zalekeriak alkartu. Etxde AlosT 22. [Jokabide berri baten aldeko irakasle]auen aurrezko berriz euren lagun teologo geienak; auetan bere zalekeriaz nabarmenik Leon Castro. (Interpr?). Gazt MusIx 60. Ba, zure zalekeri oiek entzunda, eztakit zer esango luken psikiatra batek. NEtx LBB 111. Zaletasuna baino okerrago ere ba zan azkenean, zalekeria bat, izurrite kutsakor bat, ezin garaituzko griña bat! [hitz-gurutzatuena] . BU Egan 1973 (1-6), 34. Kirolzaletasunaren ostean besterik ezpallegok, ez litzakek zalekeri biurtuko. Agur 6-1-1973 (ap. DRA ). Ez zituan oindiño be osorik laga bere biotz-zalekeriak. Onaind STeresa 55. Biotza lur-zalekerietatik uxatu ta goi-indarrez beteten. Ib. 128.
Ambición, codicia.
Zalekeri orrek kalte izugarriak erakarri bailitzake. EAEg 1-12-1936, 431. Zalekeriak zakua zarratatu oi duala-ta. "Cudicia" . Berron Kijote 217.
Zalekeri orrek kalte izugarriak erakarri bailitzake. EAEg 1-12-1936, 431. Zalekeriak zakua zarratatu oi duala-ta. "Cudicia" . Berron Kijote 217.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
