1.ikasola (Lar→H). Centro de enseñanza (escuela, colegio, instituto, universidad, etc.)."Escuelas", "universidad, Academia" Lar.Cf. A Morf 139: "Colegio, escuela [...] no es, ni ha sido, ni puede ser (con arreglo a lo que nos dicta la lengua) ikastegi ni ikastola, sino ikasgu". Tr. Documentado en autores meridionales, y al Norte en Birjin y modernamente en Larre. La forma ikastola, empleada por vez primera por Arana Goiri, es casi la única usada en el s. XX (en dicho siglo sólo encontramos ikasola en Echeita y Etxegarai).
Har nazazu zure ikhaslen artean zure jainkozko ikhas-olan edo eskolan. Birjin 559.
Eregiten ikasola edo unibersidadiak. Astar II IV.
Salamankako ikasitoki edo ikasola. AranSIgn 58.
Bijar etorriko don ikastolara. (1897). AG 1055.
Pillotukuntzako ikasolara. EchtaJos 156 (164 ikastola).
Salamankako Ikastolan. J.B. AyerbeEEs 1912, 49.
Margotza-ikastolan. AyerbEEs 1915, 262.
Erri orren muga-barruban zeinbat Ikastola dagozan.ForuAB 113.
Ume-ikastolak ta beste ikastolak. BelausLEItz 110.
Bermeoko karmeldar lekaimien ikastolan antzeztua izan deiten idatzi neban jolantzerki au. OrtOroig 63.
Estadoarenak eztiran ikastoletan. LdiIL 64.
Ikastolak sortu-erazteko eta irakasleak izendatzeko. "Escuelas".EAEg 6-12-1936, 469.
Osakintza Ikastolako ikas-gaietan. "Enseñanzas de la Facultad de Medicina".Ib. 12-10-1936, 27. Ikastolan aurrak. OrPoem 530.
Dantza ikastoletara. JAIrazBizia 30.
Baserri-ikastolak. AkesIpiñ 10.
Jesusen Lagundiko Elerti-Ikastolan. GaztMusIx 143.
Ia urte bi egin nituan ikastola aretan. EtxabuKontu 14.
v. tbn. Ag RIEV 1907, 435. J.M. Tolosa EEs 1913, 162. IPrad EEs 1915, 101. Ormetxe EEs 1917, 100. JBDei 1919, 258. Alz Ram 19. GMant LEItz 68. IArt Itzald II 45. Izur JerOs 126. ArgiDL 9. Etxeg in Muj PAm 19. Altuna 57. Enb 46. Kk Ab II 129. Otx 96. Lab Y 1933, 253. ABar Goi 34. MAtx Gazt 29. Ibiñ Virgil 23. NEtx LBB 267.
azpiadiera-1.1
(V-gip ap. EtxbaEib). Escuela en lengua vasca.Cf. euskal ikastola en Enbeita (86), Lizardi (IL 121), N. Etxaniz (LBB 213); euskerazko ikastola en Uztapide (Sas 292). Eusko-langillek eta Ikastolak / beartsu direalako. Enb 89.
Gure ikastoletako aurrak. NEtxLBB 8.
Orai baditugu ikastolak, baditugu andereñoak. LarreArtzainE 116.
Bostak eskolan, ikastolan edo kolejioan. Albeniz 225.
Ikastolak non hasi eta lehenik zabaldu ziren. MIH 122.
v. tbn. Ostolaiz 125. Gerrika 147. En DFrec hay 721 ejs. de ikastola.
sense-2
2."Academia, ikasola, jakiñen, jakintsuen, letradunen ballera, bilguma, batzarra"Lar.
Hiztegi Ikasolakoan. IztCarta a JJMg 37.
Madrilleko Ikasola Erregezkoak argitaratu. IztC 132.
Ikasola errealeko etxegille-maisu. "Arquitecto de la Real Academia".AranEE 1883b, 70.
Galizitarrak beren ikasola ipiñi zuten. EEs 1908, 104.
Ikastola (Academia) bat egitia ondo litzake. P. OrmetxeEEs 1915, 65.
azpiadiera-2.1
Escuela, grupo artístico, intelectual, científico, etc. Ikasola kondairatar Madrillgoak uste du [...]. EtxegRIEV 1908, 191.
Arana-Goiri Sabinen lagun, beren ikastolakua. Enb 148.
IKASTOLA NAGUSI.
Universida; facultad universitaria. Oñateko Ikastola Nagosija idegitten da. (1897). AG 1536.
Laterriaren Ikastola Nagusietako Irakasle izateko."Facultades del Estado".EAEg 22-11-1936, 363.
azpisarrera-3
IKASTOLAPE(En casos locales de decl. sing.). Bilbaoko Gaxotegiko Gaxozañen Ikastola igaro bedi oso-osorik Bilbaoko Osakintza Ikastolapera."Pase en su integridad a la Facultad de Medicina".EAEg 19-2-1937, 1106.