Harremana

    OEH - Bilaketa

    372 emaitza osorik bilaketarentzat

    Sarrera buruan (6)


    Sarrera osoan (366)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    erdizka.
    sense-1
    1. (V, G, B, L ap. A; SP, sin trad.). En Harriet 'par moitié' y en Larrasquet 'à moitié' podrían corresponder a cualquiera de las dos acepciones. En DFrec hay 8 ejs., meridionales.
    A medias, incompletamente. "Erdizka ta mordizka (V-ple-m, G-azp-to), decir las cosas a medias" A. Tr. Documentado desde la segunda mitad del s. XVIII en textos de todos los dialectos, excepto en suletino.
    Bere Salbatzaillea erdizka baizik maite ez dutenekin. Lg II 197. Bizitza barri bat artutea, ez erdizka, ezpada osoro. Añ LoraS 49. Ezta birjiña, erdizka baizik [...] pensamentuz edo deseoz biotza edo anima loitu edo zikindu duena. Gco II 44. Pekatuak aitortzen badira, aitortuko dira erdizka. AA III 631. Bere gaitzak eta nahigabeak ez dituzte erdizka ere sentitzen. Dh 194. Ez baita ingurutan prezatzen erdizka. Hb Esk 128. Gauzak axaletik baizen ez ditugu ikhusten, erdizka eta lanbroan. Arb Igand 93. Nik ezin neikez emen ipiñi, erdizka baizen, arein esakera zantarrak. Ag Kr 174. Erdizka bada ere, 5garren orrialdeko edergarriak darakus arroztegi onen izantza. A Ardi 114n. Grekera ere erdizka besterik ez zekiten gizon aiek. Inza Azalp 90. Nik ez ditut erdizka egiten gauzak. NEtx Antz 15. Ori ezin diteke erdizka utzi. NEtx LBB 134. Mami gozozko enziklikarik / zuzentzen digu aldizka, / azkenekoan ere etzaigu / mintzatu noski erdizka. Olea 89. Oraiñ artian oso alperra / beiñere ez naiz izana, / erdizka zertan ibilliko naiz? Uzt Noiz 94. "Kiesik" berbea erdizka ulertuta. Etxabu Kontu 17. Oso gogor eta serio artu bearra daukat; eta erdizka edo besteen atzetik ibiltzeko, ez asita obe. Albeniz 49. Ez dira egiak erdizka baizik esaten. MEIG VII 164.
    v. tbn. Mih 90. JesBih 425. Izt C 125. Sor Bar 46. Jnn SBi 168. Or SCruz 116. Zub 18. Lek SClar 119. Etxde JJ 170. Txill Let 52. Gazt MusIx 149. MAtx Gazt 53. Alzola Atalak 90. Onaind STeresa 55.
    sense-2
    2. (Lar, Añ, Dv).
    La mitad cada uno, a medias. "(A) medias, erdibana, erdizka. Lat. ex aequo" Lar. "Erdizka gare egiteko hortan" Dv (s.v. erdi).
    Ogiak eta lihoak erdizka izanen dire. (1767). SenperEus 68. Sagardiak eta gaztandiek egon behar dute erdizka, zeren asko urthez ez baitute den gutiena ematen. Dv Dial 65 (Ip erdizka; It y Ur erdira). Bi etxekojaunek elkar hartzen dute. Egiten dute gisua erdizka, lana ere bai. Dv Lab 187. Gobernamenduak nun behar ditu hautatu bere mutilak? Berak bere eskoletan artatu eta altxatu haurretan, ala Elizarekin egon direnak heiekin lerroan ezarririk, erdizka? JE Bur 51. Nausi batek nekez uzten ditu bere giderrak, nahi den bezenbat heien erdizka emaitea zuzenago izana gatik. Ib. 44. Bereak bere eta inorenak erdizka. Zait Plat 5. Arengandik datorkit alako zerbait, erdizka poz eta min, bizigarri ta bizi-ezin bat. NEtx Antz 35. Gureak gure, bertzenak erdizka. EZBB I 137. Lau apez ginenen artean laurdenkatuak zituen Hazpameko lanak [...]. Nik Zelai eta Larrarte-Sohano alderdia, Labiri erdizka, eta mutikoen patronaia eta bilkurak. Larre ArtzainE 218.
    azpisarrera-1
    ERDIXKA (Forma con palat. expresiva). Mitad y mitad.
    [Intsusaren pruitua] estutu, zumoa kendu, ura nastu erdixka bezela, ta buruko illeak tintatu edo kolore tu egiten omen zituzten. Ostolaiz 69.
    azpisarrera-2
    ERDIZKAKO (Dv) (Adnom.). De a medias, incompleto.
    Berriz ta berriz konfesatu ta ere, erdizkako beren konfesioko naspillen ondoan onzen ez diranak ere. Mb IArg I 95. Boz iraungi batek diozkan erdizkako hitz batzu. JesBih 211. Galaiaren othuruntzak / Eztire ez erdizkakoak. Gy 224. Erdizka ematen diote beren biotza Jaungoikoari, ta Jaungoikoak eztu erdizkako gauzarik nai. Ag Serm 443. Leno ziñaden erdizkakua [de falda corta], / gaur etorriya osorik. Auspoa 107, 125. Aren erdizkako esan eta itz illunekin, ez dek errez jakiten. NEtx LBB 113. Ez dugu behar erdizkako gauzarik, zatirik edo apurrik; zeharo eta erabat behar ditugu egin gure egitekoak. MIH 234n.
    azpisarrera-3
    ERDIZKAN. A medias, a partes iguales.
    Berze jakilegoarik behar düzia, arren, etxen ohoiñ bat düzüla sinhesteko edo ohoinkerian hareki zireia erdizkan? Egiat 200.
    azpisarrera-4
    ERDIZKARA. A medias, incompletamente. "(EgunO), à demi" Lh.
    [Seme prodigoaren] aitak izatu zuen bozkarioak erdizkara bezala ezagut-arazten daroku, Aita Zerukoak gu humiliatuak bere aitzinean ikhusteaz duen plazera. Brtc 246. Erdizkara baizen ez duzue egun hura santifikatzen, bezperak zuen faltaz huts egiten ditutzuenean. EgunO 74.
    azpisarrera-5
    ERDIZKAXE (Aprox. de erdizka).
    Ez badezakek esplika / Zenbat duan sofritzen / Sentitzen duan bezala / Erdizkatxe bederen. Monho 122. Larrua erdiskaxe dutela estaltzen. Hb Esk 187. Ikhusten ditut laborari batzu lan hainitz hartzen jorrateko, sarhatzeko edo galtzaratzeko. Bertze batzuek berriz erdizkaxe egiten dituzte edo bertzela baterez. Dv Lab 71.
    azpisarrera-6
    HITZ-ERDIZKA. v. hitz.

    erdizka

    erdizka
    << erdipurdi 0 / 0 eremu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper