Harremana

    OEH - Bilaketa

    372 emaitza osorik bilaketarentzat

    Sarrera buruan (6)


    Sarrera osoan (366)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    bidegabekeria.
    sense-1
    (Hb, Dv, VocB ; -eri B ap. Izeta BHizt2 ; BeraLzM); bidebagekeria; bidebagakeria ( -keri G, B, L sg. A); bidegaberia; bidegekeria (-eri BeraLzM).
    Acción indebida, ofensa; agravio, injusticia. "Injustice" Dv. "Situación injusta. Au bidegabekeri bet da" Izeta BHizt2. . Tr. Aparece en Pouvreau (en la forma bidegaberia ), y más adelante no se documenta hasta la mediados del s. XVIII, siendo usado a partir de esta época, además de por Duvoisin, por autores meridionales. En DFrec hay 10 ejs., meridionales.
    Zeren gure burua ganako amudioak [...] eramaiten baigaitu milla iniustutasun eta bidegaberia xipietara. SP Phil 382 (He 386 gaxtakeria). Itxura añ onetako testigu edo lekukoari ez sinistea bidegabekeri eta irañ andi bat egitea zala uste zuen. Cb Josefa 160. Nik ezagutzen det bidegabekeriya egiten duena. Echve Imit III 46. Nafarroako Erregeak eta beren Erriburutarrak egiten ziozkaten bidebagekeriak ezin eramanaz. Izt C 284. Arrebari egindako bidegabekeria eta lotsakizuna. Lard 194. Bidegabekeria au Zesareako Erromarrak aditu zutenean, asaldatu ziran. Ib. 539. Bidegabekeriaren azpian baitadukate Jainkoaren egia. "In iniustitia". Dv Rom 1, 18. Zorionekoa neke, trabaju eta bidegabekeriak onez daramazkiena. Arr GB 134. Onena izango zala errira jatxitzea, iñork bidegabekeriren bat egin baño lenago. Zab EE 1884b, 205. Bidegekeriyak eragiten dituztenak, iñor baño minberago izan oi dira. Ayerb EEs 1913, 175. Ta galtzori ta giza-bidegaberiak asagotzeko, otoi-laguntzara iges egiten zuan. Ol Imit III 38, 2 (SP gizonen gaixtakerien, Leon gizonen maltzurkeriaren). Barkatu nere bidegabekeri guztiak. ArgiDL 96. Bidegabekeri aundia esan edo egitten ba-digu. Inza Azalp 146. Pekatua edo obena Jaungoikoari egitten zaion irain edo bidegabekeria dalako. Ib. 106. Egia bidegabean baituta daukatenen biurkeri ta bidegabekeri guziei buruz. Ol Rom 1, 18. Ori ez egitea bidegabekeri ta eskar-txarreko izatea izango litzake. GMant Y 1933, 190. Bidegabekeri andia izango litzatekela edonok dakus, sozialistak izan ezik. Eguzk GizAuz 148. Etzion sekula iñori bidegabekeririk egingo. TAg Uzt 115. Bidegabekeri oietatik bat auxe degu: Ikatz bildegi-jabeen [...] Elkarteak oraindik badirautela, beroiek bete oi zituzten eginkizun guziaz Euzkadiko Guda Batzordea asieran eta Euzko Jaurlaritza ondoren jabetu ziran arren. "Irregularidades". EAEg 17-12-1936, 567. Begirapen onen babesean ain bidegabekeri gordiñak gertatzea. Ib. 19-2-1937, 1107. Gizonaren izanak eskatzen ditu nere ustez bidegabekeria ta larri-miña. Txill Let 121. "Bidegabekeriaren ama da agintarien ahala" berberak idatzi zuenez. Zait Plat 18. Zuenkiko artu-emanak galtzea bidegabekeria bat litzake ta. Basarri XIX. Zer eginen zenuke zuk, zeuk baño indar handiago duan batek hunelako bidegabekeriak jasanaraziko balizkitzu? Osk Kurl 174. Gizarteko bidegabekeria oiek geiago samintzen gaituzte. Vill Jaink 178. Bidebagakeriak dirala-ta, agintari nagosiak neurri estu gogorrak ezarri ditue politika bizitzan. Erkiag BatB 149. Adiskide, ez dautsut zuri bidebagekeririk egiten. Ker Mt 20, 13. Inguruan ikusten dituen bidegabekeriek ikatz bizien antzera erretzen dutena. MEIG III 117.
    azpiadiera-1.1
    Bere erri-alderuntz abiatu zan bere baitan kezkatua Don Kijotek esaten zituan bidegabekeri aietaz. "Disparates." Berron Kijote 68. Ez daukat [ikasbidea] osorik eta beldur naiz ez ote dudan horrexegatik bidegabekeriaren bat esango. MEIG III 62.
    azpisarrera-1
    BIDEGABEKERIAZ. Injustamente; ilícitamente.
    Urte batzuez leenago bidebagekeriz karzelaratu ta multatu zuten pruta puskaren bat ostu zuelakoan. Aran SIgn 80. Arginusako gudatetan garaile atera ziran gudalburuak, biltzarreko ixkanbilean bidebagekeriz eriotzarako epaituak ikusi bide zituen. Zait Plat 8. Auxe da tirania, gutxika ez, baina, erabat inorenak ixilean eta indarrez arrapatzea, iauretxekoak eta gurenak, norberenak eta erriarenak, alegia. Orretariko zerbait, norbait bidegabekeriz egiten ezkuta ezpaledi, zigortua da ta irain aundiena du. Ib. 136.
    azpisarrera-2
    BIDEGABEKERIAZKO. Ilícito.
    Mundutarren bidebagekeriazko txarkeri, ixeka lotsagarri, eta gañerontzeko egikari kaltarkitsu guztiak. Jauregui 236.

    bidegabekeria

    bidegabekeria
    << bezalaxe 0 / 0 bigun >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper