1.
(Lar, Añ(G), Dv(G), H; -rh- SP→Dv, A, H),
orroitza,
orhitza (S ap. Lh). Memoria."Souvenance"SP.
"Memoria", "acuerdo, memoria" Lar y Añ."Memorión, oroitz andia"Lar.
"Barrerse algo de la memoria, oroitzatik zerbait joatea"Ib."Souvenir, mémoire"Dv.
Zertako Jainkoak eman zigun oroitza?CatBurg 42.
Nik eman darozkitzut orhoitza, gogoa, nahia, adimendua eta bertze dohain asko. DvLEd 194.
Erritikan juan arren, / oroitzatik ezin. Bil 140.
Jesusi oroitza edo memorian gogoratzen zaizka ainbeste mesede sorterriari egiñak. AgSerm 178.
Oiharzun gabe hire orhoitzan / auhenak dituk ixildu. MdePo 101 (cf. infra NIRE OROITZAN).
Ahoz-aho zabiltzan bai eta beharriz-beharri, batzu laster ahantzirik zaudela, bertzeak aldiz orroitzari errotik lotuak. LfELit 33.
sense-2
2.
(Lar, Añ(G)). "Mención"Lar.
Oroitz txiki au zor nioken nere anai maiteari.AtañoTxanKan 81.
sense-3
3.(Añ), oroitz."Recuerdo"Añ.
v. oroitzapen. Ez dezu gogoan artu nai gogotik utzi behar etzenuen zere Jangoikoaren oroitza. Mb OtGai I 38. Donostiako iñoiteriaren oroitza. RArt EE 1885a, 156 (tít.). Zure guzizko ongi-egin hunen orhoitza, nere bihotzean josirik idukiren dut. Dv LEd 244. Oroitzaz beterikako gaba da. Ag G 226. Antziñako pekatu baten oroitza. Ill Pill 28. Burhasoen orhoitza pizten bihotzetan. Ox 151. Karlosen gudateko oroitzez [...] betea. Ldi IL 40. Etxekoi oroitza dakarkigu "Amona"-k. Aitzol in Ldi UO 9. Ta Aren oroitzak biotz-erdian / auznar egiñez balirau. Or Eus 86. Atozte, oroitz zarrak, / kantazar bakunak. SMitx Aranz 122. Maider-en oroitzaz naigabetuta. Etxde JJ 264. Biotzean aspaldiko itzen oroitza zeraman. NEtx Antz 157. Zure orhoitzak daut populkatzen / gaur Pariseko mortua. Mde Po 81. Garzilasogandiko ta lengo irakurpenetiko oroitza gero ta urrunago du. Gazt MusIx 164. Gaur, berriz, oroitz zarretatik bizi nauk. Ataño TxanKan 121. Zartu geranok or daramagu / sorlekuaren oroitza. AZink 14. En DFrec hay 3 ejs. v. tbn. Iraola 13. EA OlBe 105. Oroitz: Otag in FrantzesB II 130.
azpiadiera-3.1
Recuerdo que deja una persona, fama. Mendiburu Oiarzuar illezkorraren oroitza. Arzac EE 1882c, 90.
Umant aundien oroitza / galdutzea da txit gaitza. Otag(inFrantzesB II 127).
Maitagarria dala esan det Agirreren oroitza. EtxegItzald II 84.
Berorik dago Kirikiño zanaren oroitza. LdiIL 69s.
Oraindik ongi bizi zioken gure artean bere [Xenpelarren] oroitza. AtañoTxanKan 79.
Zure lagunak ez dogu itxiko / zure oroitza galtzera. FEtxeb 87.
azpiadiera-3.2
Conmemoración. Kalderoni jari / Euskaldun-oroitza. ABAmaE 115.
sense-4
4.Memoria, memorial (documento). Sariztatuak izan diran izkribu-antolamenduen Oroitza (Donostia, 1879). JFlor. Oroitz edo Oroikarri au (Donostia, 1879). Ib.
azpisarrera-1
NIRE OROITZAN.
En mi memoria, que yo me acuerde. v. ENE OROITEAN. Nere oroitzan, beti ezagutu ditut bertsolari onak Oiartzun-en.MMant 36s.
azpisarrera-2
OROITZA-HAUSNARKA.
Rumiando recuerdos. Ardi batzuek abaroan lo, / ni berriz oroitz-ausnarka. EAOlBe 60.
azpisarrera-3
OROITZAN.
En memoria. On Joaquin Santesteban dostirudizale jakintsunari eskeñia oroitzan. SorGabon 17.
azpisarrerakoSense-3.1
(Tras gen.).En memoria de. Mari zeritzon gizon onoretsuaren oroitzan kantatxoa. RArtEE 1882a, 87.
Irakurburutxo au Pedro Migelen oroitzan egiñ det. AgG 261.
Nai ta kale bat bere oroitzan gaur erri onetan euki. Gerrika 86.
azpisarrera-4
OROITZAZ (Lar).
De memoria. "(Tomar, saber de) coro, oroitzaz artu" Lar. "Decorar, tomar de memoria, oroitzaz artu" Ib.