fama.
(S ap. Lrq; Lcc, SP, Urt III 13, Ht VocGr, Lar, VP, Añ, Arch VocGr, VocBN, Gèze, Dv, H), pama.
Fama, renombre. "Fama kendu, deslucir a uno" VP 29r. "Renommée" Lrq.
Tr. Documentado en todas las épocas y dialectos. Al Sur es algo menos frecuente en el siglo XX; aparece sobre todo, aunque no exclusivamente, en textos de caracter popular. La forma pama se encuentra, desde Ubillos, en unos pocos ejemplos de los dialectos occidentales. E
Fama gaitzik eztemala lagunari falsuki. E> 47. Eta io zezan haren famák bertan Galilea inguruko komarka guzia. Mc 1, 28. Eztakión gure gaitz erraiteaz bere onetan ez bere famán kalterik ethor. Ins D, 7v. Enzutera fama duen predikatzalle bat. Ber Trat 45v. Fama gaizto emallea, ezin emaiko ari fama gaiztorik besteai bezala. (Goizueta, 1622). ReinEusk 134. Enzun zuenean errege hark Semiramis haren edertasunaren fama, kilikatu zen. Ax 344 (V 229). Ez fama gaixtoan iartzeak, ez loaren galtzeak, finean deusek ere eztu gibelatzen. Ib. 314s (V 227). Bere famagana dadukan deretxoaren kontrako pekatua. OA 137. Nola haren fama barraiatu baitzen Siria guzian. He Mt 4, 24 (Lç, Echn, Samper, Hual, Leon fama ). Nola naizan zapatari / fama andia dudana. BorrB 15. Obligazinoerik bago proximoari famea biortuteko? Oe 114. Zeinak saindutasunezko fama handian baitziren bazter guzietan. Lg II 243. Zein da, denbor-aetan omenik edo pamarik andiena zuen Profeta? Ub 48. Bere pazienzia humillagatik aiñ fama andia irabazi zuenak. Gco I 452. Gero galduko die beren izen on edo fama gizonari eta arekin itz egiten duen guziai. AA I 583. Kantaz banatuko det / milagruen fama. Bil 137. Aren ezpaiñ gorriyak / faman daude fintzat. Ib. 60. Nork ez du ezagutzen Piarres Adame, Saran eta bertzetan, famaz bedere? Elzb PAd 7. Jesukristo Jaungoikoaren semeak bear zuan fama ta onraren gordelaria. Ag Serm 123. Emengo modun Amerikan e / onek artu duan fama! EusJok II 153. "Beti berandu"-ren fama izango degu. Lab EEguna 94. Egia erran, [asto] haren fama aspaldi hedatua zen hiri guzian. Zerb Gerlan 52. Fama txarrak ditu zure hotelak. Larz Iru 98. Gizona, dena pozoin eta dena ausiki. Hala zuen bederen fama. Ardoy SFran 190. Fama txarrik ez diot / iñori ezarri. Olea 30. Euskaldunak Amerikan gaur pama ona badegu. TxGarm BordaB 159s. Pauso txarrak dautsoe / fama dana kendu. Ayesta 24. Lafittek fama berezi bat bazuen ordukotz. Larre ArtzainE 121. Onek izugarrizko fama artu zuan. Albeniz 234. Hiribarrenek, ordea, fama txarreko hiztegiari egotzi beharko dio Larramendiren zordun agertzea. MEIG V 97.
v. tbn. Pama: Mg PAb 46. fB Ic II 205. Aran SIgn 55. PE 91. Urruz Zer 61. EusJok 140. EusJok II 156. Tx B I 181. Uzt Sas 133.
(Fama, sólo para textos del s. XX): CatUlz 33. Iraola 90. JE Bur 125. Goñi 89. Urruz Zer 85. Ox 18. Tx B 73. Zub 103. Etcham 106. Yanzi 159. MendaroTx 374. Lf Murtuts 1. Vill in Bilbao IpuiB 7. And AUzta 151. BEnb NereA 205. Xa Odol 315. Mattin 59. Casve SGrazi 72. Berron Kijote 29. En DFrec hay 19 ejs. de fama.
(Como segundo miembro de compuestos).
Sorgin fama bazuten biek. Barb Leg 141. Eibarko jentiak ezker famia izan dau. SM Zirik 123. Asteasuk adar-jotzaille fama badu lenago ere. Insausti 236. Orduan neri gaizto-fama jarri zidaten. Albeniz 91.
Rumor, lo que se dice; noticia (más o menos cierta).
Baina danzuzkizuenean gerlák eta gerla famák, etzaiteztela trubla. Mc 13, 7 (He gerla hots ). Bada ohoñen famarik hemen? Volt 145. Beldurra badugu; gerlaren fama badu(gu) haundia. (1841). LuzKant 128. Krima aundiak ditu / Famen arabera. Bordel 142.
(H). (En diversas exprs. con oración completiva).
Zegaiti inor ederra dala / gurean ez da famarik. Lazarraga A23, 1195v. Fama da ezen oihanak beteak direla milla gastaginez. Volt 145. Famea igaro da / mundu guztian / Prospero iaio dala / Madrilko urian. Prosp 1ss. Egin dirala da fama, / bat aita, bestia ama. Bil 89. Fama athera zuen Aita Iñazio eta haren lagunak heretiko gorde batzu zirela. Laph 240. Anhitz maite baduzula fama hedatu zauzu. ChantP 326. Eskualdunak pilota / utz baleza, gero, / Kaskoindu dela fama / laster jarraik lero. Arb Igand 142. Fama entzuna dut, gure muthikoa, Ameriketarat joaiteko, zurekin solasetan abiatua dela! Larz Iru 24. Ezen fama zuten etzutela emazte beharrik bekatuan bizitzeko. Ardoy SFran 226.
v. tbn. Egiat 261. Etcham 46. Zerb Azk 9. Mde Pr 49.
Iauna biztu dela batre / eztute nahi sinhetsi, / haren biztu fama ere / nahi dute ehortzi. EZ Noel 109.
Litxarrero xamarra zaneko pama zuan. Zab Gabon 75.
Fama dan ainbesteko / beiarik badute, / timoi gabe isatsetik / ibilliko dute. Ud 155.
Diosa Fama.
Fama andia, zatoz nigana; / arren, zaakit lagundu. Lazarraga A6, 1196r.
FAMA GALDUTAKO.
"Infamada" VP 29v.
FAMAKO (Adnom.).
Famako predikaria zen. Zerb Azk 56.
FAMETAN. En rumores.
Ezkontzeko fametan / ziren aspaldian; / neskaren ama azpiz / ari zen lanian / erreusitu ere / baitu azkenian. Mattin 84.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper