Harremana

    OEH - Bilaketa

    343 emaitza fama bilaketarentzat

    Sarrera buruan (2)


    Sarrera osoan (341)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    2 oste.
    tradizioa
    Tr. Documentado sobre todo en textos vizcaínos desde finales del s. XVI; se encuentra tbn. en Ochoa de Arin y algunos autores guipuzcoanos de los ss. XIX y sobre todo XX. Hay ostei en Zavala (junto a oste ) y un ej. de ozte en Kirikiño, junto al general oste.
    etimologikoa
    Etim. De lat. post, con desaparición de la oclusiva inicial; v. FHV 251.
    sense-1
    1. (V; Lar, Añ (V), Dv (V, G), H (V, G)), ostei (V-oroz), ozte (H). Ref.: A (oste, ostei); Iz ArOñ; Elexp Berg.
     (Precedido de sintagma nominal sin marca de caso). Parte trasera, detrás, atrás. "Envés" Lar, Añ. "Zaga, la parte de atrás" Lar. "(Vc, AN?), parte trasera" A. Cf. A Morf 12: "Adhiriéndosele como si fuera orgánico el elemento epentético e [...], como se ha adherido también a aur delante, ost detrás, ur cerca [...]". v. atoste.
    Beste askok ez dauko / batbere modurk / jente guztijen aurrian / artzeko ardirik / gero zer egiten dau / etxera juanda / mentana oste batetan / banan, biñan bota. DurPl 85. Neure zale orotan, Jainko edo Gixon, / mundu-oste danari nagokijo aron. "Tras de este mundo". Laux BBa 126. Allandek meta oste batean ezkutatzeko astia izan zun. Etxde JJ 114. Eguzkiak alde dau mendi osteetara. Erkiag BatB 118.
    azpiadiera-1.1
    "La partie postérieure du corps et aussi la partie inférieure. Ostea noribait itzultzea, tourner le dos à quelqu'un. Ostea irakutsi dio, il lui a montré le derrière" H.
    Eta joan zan, ostietatik, Etxetorreko zaldi baltza bidean arrapauta. Alzola Atalak 44.
    sense-2
    2. "(Vc), forma parte de un dicho vulgar, lo decimos cuando se nos habla mucho de alguien o de algo, por ej. de años y nos cansa ya la repetición" A. v. 2 ondo (2).
    Ze urte ta urte oste? Mg PAb 72. Ze onra ta onra oste? Mg CO 140. --Ze naigabe ta naigabe oste. Naigabea denok daukagu. Ag G 319. Zer lan eta zer lan-oste! Altuna 61. Zer dekomiso ta zer dekomiso-oste? Kk Ab II 92.
    azpiadiera-2.1
    "Ze karu eta ze oste! Esaixok, juan deilla kakatara!, ¡qué caro ni ocho cuartos! ¡Dile que se vaya a la m...!" Etxba Eib (s.v. ze oste).
    sense-3
    3. "(Vc), parte contraria" A.
    sense-4
    4. "(V-ple), mal cuerpo al día siguiente de una francachela" A.
    sense-5
    5. "(V-gip), extraño a la familia" A, que cita a FSeg.
    sense-6
    6. "Oste ona itxi (V-ple), dejar buena fama" A Apend. .
    sense-7
    7. (V-gip ap. Etxba Eib ).
    Parte trasera de la casa, corral, terreno. "Amaika nere jolasetako gauza ostera jaurti zestazen, etxia jasotzen eban nere arrebiak" Etxba Eib (s.v. ostia).
    azpiadiera-7.1
    "Sirve este vocablo en Gatzaga (Salinas de Léniz [V-gip]) para señalar al callejón que se interpone entre las partes zagueras de las casas" BEcheg Nombr 187.
    sense-8
    8. "Orrek ostea deu (V-arr)" Gte Erd 202 (junto a ondorio, ondore, etc., de otras zonas). "Oste txarra (V-arr), ondore txarra (AN-gip)" Ib. 278. "Ostea ekarri, fig., traer cola" DRA.
    azpisarrera-1
    AGER ETA OSTE. Mostrándose y ocultándose.
    Zuriñeren barruan aspaldidanik izetu ta itzali, ager ta oste ebillen itxaropen-izpia. Erkiag Arran 196.
    azpisarrera-2
    BELARRI-OSTE, EGUERDI-OSTE, ETZIKARAMU OSTEAN, GAUERDI-OSTE, GERRA-OSTE, GERRATE-OSTE, JAN-OSTE, MEZA-OSTE, MOZKOR-OSTEAN. v. belarri, eguerdi, etzikaramu, gauerdi, gerra, gerrate, jan, meza, mozkor.
    azpisarrera-3
    ETA OSTEAN. a) Y de cualquier otro modo, y demás.
    Emendik etorten dira ainbeste loikerija, pensamentuz ta ostian. JJMg BasEsc 200. Geure siniskizunak ta egikizunak berbeeta garbijan pulpituan ta ostian kristinaubai erakustera. fB Ic I IX (v. tbn. Aran SIgn 203, que cita el ej. de fray Bartolomé). Au gaiti pulpituetati ta ostian bere entzun oidozu sarritan. fB Ic II 248s.
    b) Y además.
    Emakumiak sarri gona laburregi ta ostian dezenzija gitxigaz. JJMg BasEsc 118.
    azpisarrera-4
    OSTEAN. Tr. Documentado en la tradición vizcaína desde RS, se encuentra tbn. en el alavés Lazarraga. En textos guipuzcoanos el primer testimonio es el de Ochoa de Arín. a) Después.
    Ainbat atsegin artu eben jardinean eozenak, eze ez ostean geiago. Lazarraga 1144v. Traidoreak txu egiten / deutsae lotsabagerik, / bai geiago / ostean asko burlarik. Ib. (B)1200v. Gloria Aiteari, Gloria Semeari, Gloria Espiritu Santuari. Ostean Aita gurea. Añ EL1 110. Oneek dira, kristinaubak, zer egin atarikuen noraezeko egin biarrak. Ostian austen ditubee zazpigarren ta zortzigarren agindu santubek. fB Ic II 169. Perossi-ren jaupa abestu zuten, eta ostean "Liberame, Domine, de morte aeterna". Euzkadi 18-12-1946 (ap. Alkain 161). Ta ostean, jakiña, ardo-txurrunplanpliña klin-klan klin-klan barrura. Bilbao IpuiB 79. Goizean Aita priallearen sermoia. Ostean pelotari ta aizkolariak. Ib. 236. Topiña gelatzean, da esnea pertzean, otordua dator ostean. EZBB II 115.
    azpisarrerakoSense-4.1
    (Con gero).
    Ostean gero gure lukitxuak / matsai begira epe dollorrean. Zav Fab, RIEV 1907, 533.
    azpisarrerakoSense-4.2
    (V; Lar, Añ (V) Izt 36v; osteian V-oroz). Ref.: A (ostean, osteian); Holmer ApuntV; Elexp Berg (oste).
     (Precedido de part.). Después de. "(Tras cornudo), apaleado, adartu ostean makillatua" Lar, Añ. "Póstumo, post mortem, [...], (V) il ostean" Añ.
    Juan zan salaruntz jan ostian. Ur MarIl 89. Iauna --iarraitu eban negarrez aspertu-aldi bat egin-ostean. Ag AL 66. Erantzun dio musu bero bat / luzaro eman ostean. Jaukol Biozk 92. Gurkerea bakaldunari egin ostian, idazki bat emon eutsan. Otx 45. Besteen kantak entzun ostean. "Después de". Or Eus 201. Erbestetik itzuli ostean, bere aberri ta bere asaben Yainkoak surtan erre. Zait Sof 166. Gudaritza amaitu ostean izango zun aski denbora. Etxde JJ 215. Egun ona opa ostean, itaun au luzatu eutson. Bilbao IpuiB 96. Il ostean. Zait Plat 70. Gerotxuago, belaun zikinduak zerbait garbitu ostean. Erkiag BatB 30. Euskaraz hiru edo lau hitz esan ostean, erderaz hasten zan bethi azkenean. Osk Kurl 218. An nai beste sagardau edan ostean. Etxabu Kontu 32. Il ostean be laster barreiatu zan Teresaren entzutea>. Onaind STeresa 111.
    azpiadiera-2.1
    (Tras frase relativa).
    Ez ziran ezeukiak, zergaitik, Jesukristok zerura igon eban ostean, euken asko. Itz Azald 207.
    azpisarrerakoSense-4.3
    (Precedido de gen.). "(A) vueltas de eso, [...], orren ostean" Añ.
    Nekearen ostean poza. "Después del trabajo regocijo". RS 41. Zerren eriotzeen ostean dator, kontu ona emon dagiana ioango dala zerura. Cap 123. Zer izango da nigaz, atzerengo orduan, Sakramentu Santuen ostean, emoten badeutsat lekua pensamentu, gogo edo atseden gaisto bati? Añ EL1 53. Ez dakusku, zelan misino baten ostian esan oi dan, zorijonian ekarri ziriala. Mg CO 295. Onen osteian gogora ekarriko deutsuet zelan pekatariai itxaroten deutsen. Zav Serm I 36. Moskor andi baten ostean, sormiñak ia ta izan, berbarik egin baga. Ag AL 169. Jesukristo, bere biztuerearen ostean, geratu zan lurrean berrogei egunean. Itz Azald 36. Ibiltaldien ostean, elizondoko zelaian etzunik [...] itxasoari begira egoten zan. Echta Jos 226. Mendatan jokatu zan / mezien ostian. EusJok II 48. Orduan, noski, gaitza gaitzen gain letorkio [...], negar negarren ostean. Anab Usauri 56. Karlisten lenengo gerratiaren ostian. Kk Ab II 167. Gero betiko / Zeure semetzat / Artu gaizuzan / Bixitza onen ostian. Enb 105. Txutxuputxu ta marmaxo askoren ostian, kutxatillea idegittia erabagi eben. Otx 48s. Bizitza onen ostean betikoa jadesten laguntzeko. Eguzk GizAuz 112. Ekaitz gogor izurkorraren ostean, ortzea aratz eta garbi agiri zan. Erkiag Arran 169. Egunean egunean ixeten zan Adrian deunaren irudiegaz eleix-ingurue, ta onen ostean mezea. Akes Ipiñ 21. Eginkizun onen ostean, izertzan egozan gure gizonok. Bilbao IpuiB 167. Ixilune labur baten ostean. Osk Kurl 118. Jazopenon ostean, Joseri auxe esan eutsoen. Ker Gen 48, 1 (Urt ondoan, Ol ondoren). Jazokun bi onein ostean otoiz-zaleago agertzen zan. Onaind STeresa 55. Bere ostean agertzen ziran / beste egazkiñak ugari. FEtxeb 28. Bazkari on baten ostean. Zendoia 107.
    azpiadiera-3.1
    Jaiak elkarren ostean (ondoan, atzetik). Or Eus 157. Lenengo alkarren ostean etorri zirean ekatxak. Echta Jos 95.
    azpisarrerakoSense-4.4
    (Precedido de tema nominal nudo). "(De) sobre mesa, janondoan, bazkal, afalondoan, (V) ostean" Añ. "Meza ostian da bazkaixa" Elexp Berg. .
    Zelan begiratu eutsan begi errukitsuaz San Pedrori ukaerazko bekatu ostean. Añ EL1 98. Komulgau zan gero. Komunino ostian sartu jakon Satanas bere barruban. Mg CO 174. Enterru ostian. Lutuba daukagun ezkero nai neuke jakiñ zetarako dan. JJMg BasEsc 269. Soldadu igesi juazanak batu gura zituzanian Trasimeneko errijeta galgarri ostian. Astar II IV. Aurten yausi yatana / abustu ostean / pagauko deutsadala. Zav Fab, RIEV 1909, 37. Errezaurik uts baga / Apari ostean / Etzatzera goaz gu / Biotz zabalagaz. AB AmaE 355s. Bateo ostean pekatu ilgarria egin izan dabenarentzat ez dago beste osagarririk. Itz Azald 142. Negar ostean, etorri ziran, / barre ta zantzo gozoak. Echta Jos 89. Agurtza-ostean (errosario-ondorean). A Ardi 113. Meza nagusi ostian, gixon taldetxo bat eguan euren eztarri egarritubak ardao zuriz bustitzen. Kk Ab I 34. Zein inpernutara jatsi zan Jesukristo bere eriotz-ostean? KIkV 30. Iñoiz ez dezu, Garbiñe, ikusi / kaiean / itsas-ontzia sartzen ekaitza- / ostean? Jaukol Biozk 29. Neurtizlari bik, aurresku ostian, / Ekin eutsen alkarraz al eben bestian. Enb 207. Bertoldaren erijotza ostian ezin eban etsi Alboin bakaldunak gixon ain zurra galdu ixatiaz. Otx 103. Isilgune-ostean zuzen du bekera. "Después del". Or Eus 134. Erauntsi-ostean, baserritarrak soroetara irten ziranean. TAg Uzt 132. Otoitz ostean, aztertu bear bideaz izketan ziardutela. Etxde JJ 260. Dantzaketa ostean, gozotegira joan zan. Erkiag Arran 45. Domeka-bazkaloste baten, errosario-ostean zizetan yoan bear oala. Akes Ipiñ 32. Bere senar zanari zion maitasuna, aren eriotz-ostean, nigan uztu du alargun minduak. NEtx Antz 33. Ebanjelio-ostean, Don Martin, igo pulpitora, ta asi zan esaten abots sendoz: [...]. Bilbao IpuiB 217. Eriotza ostean, berriz, birriaioten omen da [gogoa] . Zait Plat 70. Gau ondoren eguna dator, ekaitz ostean eztialdia. Onaind (in Gazt MusIx 149). Banakijen nik, trumoi-ostien euri-zaparradie etorriko zala. Alzola Atalak 58. 1936ko auteskunde ostean egin eben lendakari. Etxabu Kontu 60. Batzar ostian an bazkaldu. Gerrika 167. (Pl.).
    Burua ez gordeteak / inos iolasetan / eukiten nendun makal / iolas-osteetan. Azc PB 340 (in Ur PoBasc 218 gero geijenetan).
    b) (Vc ap. A; Lar, Añ (V), Izt 5v, H; osteian Añ). (Precedido de instr.). Además (de), aparte (de). "Además, [...], orrez ostean" Lar. "Independiente de eso, [...] orrez ostean" Ib. "Allende, fuera de, orrez ostean" Ib. "Independiente de eso, (c.) orrez ganera, [...] osteian, (V) orrez ostean" Añ. "Además de eso" Izt 5v. "Orretzaz ostera, ostean, ostian, outre cela" H.
    Oneez ostean dago beste ilteko modurik. Cap 49. Jaungoikoaz ostean, iñork ere bestek kriatu edo sortu ote daike gauzarik? OA 24. Onez ostean, emen entzutera ematen dan gauza da. Ib. pról. (v. tbn. 76). Zortzi egunetik zortzi egunera komulgatzeko bear da bekatu mortal gabe egoteaz ostean, ez iduki amorio edo eraspenik bekatu benialak diraden gauzai. Mg CC 233. Dagozalako beste bide batzuk, konfesinuaz ostian, onelango pekatubak parkeetako. Mg CO 146. Orrez ostean, sakramentu santu au ez bakarrik da bekatuen parkagarria, baita sendagarria bere. Añ LoraS 37. Deabruari burua ausitzeko eta aren mendetik gu libratzeko, bere Seme Jesu-Kristoz ostean, geien serbitu zuena. Gco I 462. Nori zor deutsa bada ezkaldunak, zerubaz ostian? fB Ic I IV. Ugazabaak [...], errenta justubaz ostian, obligeetia errenterubak, dugaik egitera. JJMg BasEsc 198. Onezaz ostian dagoz egunen batzuk, zeinzubetan [...] ezin aragirik jan leitekian. Astar II 243. Bagoz onez ostian beste graziya modu batzuk? CatLlo 55. Eman zion landare bat Erregerentzakoaz ostean bere adiskide mamientzat zeramazkienetatik. Izt C 162 (129 oez ostean). Jaungoikuaz ostian / Altsuena zara. Ur MarIl 124. Orrez ostean baziekien, Kanaan-tarra zalako, Jainkoak aginduta zeukanez, iltzea merezi zuena zala. Lard 125. Eman zitzaien eskubidia jantzi santua emateko. Franziskoz ostian arteraño iñork etzuana. Bv AsL 164. Errosarioaz ostean, zeruko done guztiai Aita gurea ta Agur Maria ta milla biotzeko eskari luze ta labur egin geuntsezan. Ag Kr 90. Onezaz ostean aurkituten da zuen eta gure artian sakontasun eta bitarte guztiz andi bat. Itz Azald 40.
    azpiadiera-4.1
    Excepto.
    Adanen seme, alabak guztiyak (Maria Santisimaz ostian) gelditu zirian galdurik. Zuzaeta 76.
    azpisarrerakoSense-4.5
    (Precedido de gen.).
    Oi ez da jaio semerik / ene ostean nor izan dan / au baño gizon firmerik. Lazarraga 1179r. Jesusen izenen ostian eztago Marija baño izen santubagorik. Astar II 272.
    azpisarrerakoSense-4.6
    (Precedido de -tik).
    Andia da lurbira --gogoratzen zitzaion Juan Andresi-- Euskalerritik ostean zer ikusi asko dira ta irabazpide onak ere bai naikoa. Ag G 33.
    (V-gip). Ref.: Iz UrrAnz (ostían); Etxba Eib (ostian); Elexp Berg (ostientzian). Por lo demás. "Alde batera laga ezkero nagia zana, jokolarixa eta gona-zalia, ostian ona eta maittia zan bere senarra" Etxba Eib. "--Gaixoik, diru barik eta erdi-desesperatua najabik. --Eta ostian ze moduz?" Elexp Berg (s.v. ostientzian).
    Alperrik emazte segurua ostian ondo maitte, onenak beste maitte ebalako, sarri juaten zan baserrira aiskidian ondora. Etxba Ibilt 466.
    c) (V-gip ap. Elexp Berg; Lar, Añ, Dv, H). (Precedido de tema nominal nudo). Detrás (de), tras. "Atrás, en, atzean, ostean" Lar. "Detrás, estar, poner, atzean, ostean" Ib. "Detrás de la iglesia, a espaldas, [...], eliz ostean" Ib. (s.v. espaldas). "Tras, prepos., detrás de, atzean, gibelean, ostean" Ib. "(Tras cornudo), apaleado, [...], ondo eginen pagua, ate ostean palua" Añ. "Ate ostean, derrière la porte" Dv. "Mendiostean dan arana, le vallé qui est de l'autre côté de la montagne" H. "Orma-atzean dana agerian izan liteke; orma-ostean dagoena, ezkutuan dago" A Ardi 158. "Armaixo ostian zeuan ixil-poltsia!" Elexp Berg.
    Josetxok ikusi ebazan edoi txiki batzuk Bermeo-aldetik, mendi ostean gora etozala. Echta Jos 250s. Txosna ostean, opill gozodun mendarotarra. Ag G 179. Ermita-ostian, pago baten azpian zaragia mardo-mardorik ikusten zan. Kk Ab II 40. Arresi-ostian eguan basaz beteriko oxiñera jausi zan. Altuna 79. Mendi-ostean urrun, ai, urrun dakusdan amets xamurra. Jaukol Biozk 60. Eskuak zabal belarri oztian ipiñita adi-adi eguan. Kk Ab II 109. Leio-ostean itzalia / bizitz-bizitza uan garra! Ldi BB 34. Emazteari aurrea artuta, San Joseren aldare ostean ezkutau zan bein baten. Bilbao IpuiB 84. Aurtzaroan ikusiak bide zeuzkan txotxongiloak, ormatik gora parre eragiten, orma-ostean eragilea ezkutaturik. Zait Plat 49. Belarri ostean, patata-solo ondo ongarritua eukala. Erkiag BatB 34. Diru-zorro ta guzti lurperatu ebazan, ermiñta-ostean. Alzola Atalak 45. Ebanjelio aldetik, burdinsare ostean, lau neska gazte belauniko. Onaind STeresa 69.
    azpisarrerakoSense-4.7
    (Precedido de gen.). "Gure ostean dago, il est derrière nous" H.
    Galduten jako projimuari pamia, juezaren aurrian ez, eze ostian bere. fB Ic II 160s. Jaungoikua dago zure aurrian, zure ostian, zure goijan [...]. Ur MarIl 70. Euren aurrian legez ostian biaregiten dozula. Zuzaeta 130. Mai aren ostean egon oi zan Patxi. Apaol 93. Aforrua egiten du atearen ostean. JanEd 69. Umetxo bardin bi egozan bakarrik burditxo baten, etxe onen ostean. Echta Jos 357. Alaba kutuna, zartzaroko itxaropen gozoa, orma itzalen ostean sartu bear zitzaiola! Ag G 291. Maindire batzuen ostean zeukaten beren lantegia (sukaldea). A Ardi 61. Antxe eguan ezkutauta zugatz-enbor baten ostian. Kk Ab II 101. Ikusi neban zugaitz bakotxaren ostean gorriren bat. Bilbao IpuiB 106. Iduritu uts orren ostean dago zer-dana; ibilian ibili dabilena. Zait Plat 121. Hasarre horren ostean, zer ezkutatzen da? Arti Tobera 282. Mendiska batzuen ostean, etxeak banaka lez agertzen yakaz. Erkiag BatB 119. Bideko gauzen / ostean erdi- / ezkutau ziñan, / maitale. Gand Elorri 75. Itz onen ostean misterioren bat gordetzen zela susmatzen genduan. Vill Jaink 17. Jarri eban intxaur-arbola baten ostian. Etxba Ibilt 484. Etxetxu batzuk egozan uri aundi baten inguruko mendi baten ostean. Alzola Atalak 48. Etxe aren ostian, azkora bat egoan. Gerrika 36. [Errainuek] itxuren ostean, norbaiten daiteken agerpen estalia ohar arazten digute. "Tras las apariencias". MEIG IX 129. (en colab. con NEtx)
    (No precedido de sintagma nominal). "Rezagarse, quedarse atrás, atzean gelditu, ostean geratu" Lar. "Eskuak ostean lotuak, les mains liées derrière le dos" H.
    Noizik beñean deitzen zuan an ostean zegoan ate txiki batetikan. Apaol 93s.
    d) (V-m ap. A; G-azp). Si no, de lo contrario. v. 1 ostera (5).
    Iges egin biar da okasinoetik, albada, ostian diadar egiñ, Jangoikuari eskatu ta ill leenago leku emon baño pekaturi. JJMg BasEsc 234s. Esaten da bada, neure entzula onak: luurreko gauzak gaiti ezkondutia, ostian egingo ez litzatekian lagunagaz, arriskuko ezkontzia dala. fB Ic III 348. Komulgadu baño leenago, konfesiño ondo egiñaz, ostean zelan ondo prestaduko gara irabazi andiak aterateko? CatBus 52. Ezekian ordu atantxe edo belutxuago Talara ioan bear izaten ebanik: ostean ezeutsan iarraituko. A BeinB 86. Diruak egiteko / da modu ziurra, / ostean ezin leikez / ezpada lapurra. Azc PB 319 (in Ur PoBasc 261 bestelan). Ezadi batu geiago iñun ez iñoiz Karlosegaz, ostean zoritxarrean aurkittuko az goiz edo belu. Echta Jos 54. Eskutau zaitez emendik ainbatik ariñen, ostien an atzetik datorren mantxu baltzak ikusten bazaituz estu artuko zaituz-de. Alzola Atalak 42. Ez eixu atzeruntze beittu, ostien benetan damutuko yatzu orainguen-da. Ib. 40.
    e) Por el contrario. v. 1 ostera (2).
    Gurasuak, alegiñez gusto emon biar deutsee seme alabei, borondatia daukeenagaz ezkontzaak egiten [...]. Ostian, konseju ta errazoiakaz balija deitekez gogotik kenduteko, obareen bat espera badabee. JJMg BasEsc 247.
    azpisarrera-5
    OSTE EGON. "(Estar, ser) demás, gaindi izan, oste egon" Lar.
    azpisarrera-6
    OSTEKO (Vc ap. A; Lar, Añ). a) (Precedido de tema nominal nudo). Posterior a, siguiente a.
    Peko gaxoa deukot, etorri joatan gatxa jatordala: ase osteko loa. "El sueño de después de la hartura". RS 425. Dira iru gisakoak, komunio aurrekoak, komunio ordukoak ta komunio osteko edo ondorengoak. Mg CC 229. Gogarte osteko frutua, ezta bat egun guztietan. Añ EL1 18. Erlojuak eguerdi-osteko ordu bata yo eban. Or Tormes 65. Pasio-osteko berbizte-billa / orain jaunartzera gatoz. SMitx Aranz 175. Urrengo, egun batzuk leenago auzo-errian izan zan erromeriako kontuak eta erromeria ostekoak. Erkiag Arran 140. Meza osteko txistu ta danboliñaren akordurik be barik. Bilbao IpuiB 238. Heriotze osteko eremu beltzetik / pausu geldiarekin honera etorririk. Arti MaldanB 221. Eguerdi-osteko loa edo deskantsua egiten. And AUzta 53n. Argialdi osteko berotasuna ta nekea ibitu ta gozatuko yakazalakoan. Erkiag BatB 202. Barkhatzeko eskatzen dugu aratuste osteko othoitzetan. Osk Kurl 183.
    azpisarrerakoSense-6.1
    (Precedido de gen.).
    Orrek auziok eta auzien osteko kantak eta zeresanak, gogoangarriak izan zirean. Echta Jos 181. Kristoren osteko 43-garren urtean. Mde Pr 248.
    (oste handiko).
    Dana jake barri, / euri-oste aundiko / mirari baledi. Gand Elorri 81.
    b) "Trasero, lo que está o viene detrás, atzekoa, ostekoa" Lar, Añ (V).
    c) De detrás de.
    Zure alabea, eliz-osteko artzan ibilli da mutiko bategaz. Echta Jos 60. Errota-osteko gaztañadijan belarri andidun asto zar-zar bat. Kk Ab I 57. Denda-osteko atea zabalik ikusi ta araxe joan zan. Erkiag BatB 91. Bedar-ebaten urten ei eban etxe-osteko solora. Alzola Atalak 55. Eleiza osteko soloan. FEtxeb 121.
    azpisarrera-7
    OSTEKO ALDE (V-m ap. A; Añ (V)). a) "Respaldo de banco, silla" Añ. b) Espalda.
    Kristinauak, gitxitan eukirik Jesusen mesede eta ondoegiñak, biurtuten deutse euren ostekoaldea eta joaten dira demoninuaren olgantza nasaietara! Itz Berb II 102.
    azpisarrera-8
    OSTEKO ATE. Puerta trasera.
    Itxi zuan osteko ate txikia ere. Apaol 95. Sartu uan osteko atetikan indiano baten etxean. Ib. 98.
    azpisarrera-9
    OSTEKO GELA. "Osteko gela, la chambre qui est sur le derrière de la maison" H.
    azpisarrera-10
    OSTERA (Vc ap. A; Lar, H). "Atrás, a, atzera, ostera" Lar. "Iges doa ostera begiratu bage, il fuit sans regarder derrière soi" H. "La idea de oste añade a la de atze "atrás" la nota de "ocultación". "Vaya V. atrás" no se dice zoaz ostera, sino zoaz atzera" A. Cf. 1-2 ostera.
    azpisarrerakoSense-10.1
    (Tras gen.).
    Illuntzi aldera, Mugarrako atxaren ostera jausteko egoala eguzkia. Alzola Atalak 46.
    azpisarrerakoSense-10.2
    (Tras tema nominal nudo). "Ormostera joan da, ha ido detrás de la pared" A.
    Etxe-ostera zetan-edo-atan urtenda atzera etxera sartzen juan danian. Kk Ab II 86.
    azpisarrera-11
    OSTERAGO. Después, más tarde.
    Olaetxea baiño osterago egon zan Gangoiti Laukarizen parroku. A EY III 34 (ap. DRA ; la ref. es incorrecta).
    azpisarrera-12
    OSTERAKO. Para después de.
    Emotera noatzuezan adibideak komuniño osterako. Añ LoraS 60. Jai osterako. BEnb NereA 29.
    azpisarrera-13
    OSTERANTZ (H; osterontz H; osteruntz H). a) "Osterontz, osteruntz, osterantz biurtzea, begiratzea, retourner, regarder en arrière" H. (Tras tema nominal nudo).
    Kontseju osterutz juan zan eta asi zan nasai, txistua atarata ormara zarra-zarra txixa-eiñan. SM Zirik 80.
    b) (osterontz G, AN ap. A; Dv (G)). "Después" A.
    azpisarrera-14
    OSTERANTZEAN. v. osterantzean.
    azpisarrera-15
    OSTETIK (Lar, Añ (V), Dv). "Atrás, de, atzetik, ostetik" Lar y Añ. "(De) detrás" Añ. "Ostetik etortzea, venir par derrière" Dv. "Ostetik dator, il vient par derrière" H.
    azpisarrerakoSense-15.1
    (Tras gen.).
    Darakutso argiak / sasiaren osteitik / otso tzar salobrea. Zav Fab, RIEV 1909, 33. Mendi baten ostetik zelan dan jasoten. AB AmaE 392. Arri-mutillaren ostetik yarri nintzan zezen-talkaren begira bainegon. Or Tormes 33.
    azpisarrerakoSense-15.2
    (Tras tema nominal nudo).
    Illargi motela zelan mendi ostetik agertu. AB AmaE 365. Eliz ostetik kapitaina eta bi hordiak agertzen dira. Arti Tobera 268. Ariñak arin biurtu zan denda-ostetik, dendara. Erkiag BatB 91. Ikusi eban guztia Vergierko Gazteluko lorateixan intxaur-arbola ostetik. Etxba Ibilt 486.
    v. tbn. Echta Jos 250. NEtx LBB 289
    azpisarrera-16
    OSTEZ. Después de.
    Edurraren ostez, leia eldu zan. Altuna 24. Aren azpian amabi lagun / lasai eseri ditezke, / eguerdi-ostez alde batera / itzala irauli ta are. "Después de mediodía". Or Eus 311.

    oste

    oste
    << ospetsu 0 / 0 ostikarri >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper