1.
(
BN-arb; SP,
Hb,
H),
uherritu (
BN; SP→Dv,
H),
ubertu (
B),
ugertu (
L-ain),
urarretu (
AN-larr)
Ref.:
A (uhertu, uherritu, ubertu, ugertu);
Asp Leiz2 (urarretu);
Izeta BHizt2 (ubertu)
.
Enturbiar(se).
"Se troubler, en parlant d'une eau, ou d'un liquide mis en mouvement et qu'on rend trouble. Arnoa, botoila erabiliz, uherritzen da, eta errekak ur erauntsi handiez
"
H.
"Enturbiarse. Ezne orri zerbait eman diok, ola ubertu deneko
"
A.
"
Ur uhertua, agua enturbiada"
Ib.
"Enturbiarse al agua. Arrantzara atera ditteke. Errekak urarretuk eldu die
"
Asp Leiz2. "Errekak ubertu dire" Izeta BHizt2.
.
Ezen aingeru bat iausten zen ordu iakinez ikhuzgarrira, eta ura uherritzen zuen.
"[Il] troublait"
.
Lç Io 5, 4 (HeH uherritu; He, Dv, Leon higitu, TB zikhindu, LE mogitu, Ol irabiotu, Ker eragin).
uhartu (Dv→A).
"Donner, prendre la couleur brune-rousse"
Dv.
(BN ap. A
; Dv).
Manchar (sentidos prop. y fig.).
"
Omen ona uhertzea (He)"
Dv.
Flakatzen dute ispiritua eta uherzen fama eta omen ona.
"Affaiblissent la réputation"
.
He Phil 293.
"Devenir ou rendre d'un gris plus ou moins obscur"
H.
"
Ubertu, blanquear, o mejor quitarle parte de la blancura"
VocB.
.
2.
Corromper.
Bere lohikeriaz lurra uhertu izan duen emagaldu handi hura.
"Corrupit"
.
He Apoc 19, 2 (Lç korrunpitu, TB goastatu, Ur (G), Ol, Ker, IBk, IBe usteldu, Dv galarazi, Ur (V) gaiztotu).
"Infecter"
Hb.
3.
uherritu.
"Menear", "revolver", "(estar) agitado, [...]
uherritua egon" Lar. Su origen es sin duda una interpretación inexacta de ura uherritu de Leiçarraga.
Eta erauntsi handi batek uherritzen baigintuen askarki.
TB Act 27, 20 (Lç hertsi
).
4.
(Hb, Dv),
uherritu (Dv).
Amargar(se).
"Rendre amer"
Dv.
Eta nondik maitha bizi bat horrenbertze khiratsez uhertua?
Dv Imit III 20, 4.
5.
(Dv→A).
Irritarse.
"
Ene alderat uhertu da, il est envenimé contre moi"
Dv.
6.
"Affliger (au fig.)"
Dv.
7.
"
Uhertu, nublarse. Goizetik uhartzen hasi du gaur
"
Asp ANaf.
.