1.
(HtVocGr 372, Dv);
jelosi (SP, Gèze→A);
delos (Dv);
jeloz. Celoso."Jaloux"Gèze.
Voltoire (86) da la forma iolosa, pero es posible que se trate de una errata. Amoros jelosia. E 159.
Jelosiak eztitzaket nik gaitz erran sekulan. Ib. 139.
Iainko borthitza, ielosia. LçIns D, 3v.
--Ielosiazko hitzaz zer erran nahi du? --Bere kiderik edo lagunik ezin sufri dezakeela. Ib. D, 3v. Emaztia xalanteki, harez nintzan jelosi. Etch 142.
Ez zirea jeloz?LarzIru 46.
sense-2
2.+jelosi (Lh), delos.Envidioso; deseoso de emular, de competir. Ezen ielosi naiz zuezaz Iainkoaren ielosgoaz. Lç2 Cor 11, 2 (He jeloskor, TB bekhaizti, IBe jelostuta).
Aingeruak berak zure zorionaren yelos dire. Mih 120.
Gure jelos den guzia. Monho 66.
Eni eman abantaillaz / jelosi beitziren. Xarlem 1355.
Zer da hau holakorik, nitaz delos dira. IthNapoleon 14 (ap. DRA).
Batek soldadu gan guziz nahi liro; / aldiz soldadua haren yelos dago. Gy 267.
Haur yelosek. ArchGram 18.
Jelos baitziren Izraeldarrez. CatJauf 26.
Ez dugu zeren izan / batzu besten jelos. Etcham 208.
Hantxe egoiten ziren zabal zabal etzanik. Haietaz egoiten nintzan zenbait aldiz jelos.Etchebarne 99.
sense-3
3.Celoso, preocupado. Zuezaz ielosi dirade, ez onetakotz baina aitzitik idoki nahi zaituztéz berak desira ditzazuenzát. LçGal 4, 17 (He borthizki datxeizkitzue, TB arthatsu, Ol txeratsu, IBk, IBe agertzen dizueten ardura, Bibl zuen aldera duten lehia).
Bihotzaren jelos da [Jainkoa]. Brtc 199.
azpiadiera-3.1
Celoso (de), puntilloso. Fama on funts-gabeko horri (zeiñaren gaiñean yelos agertzen baitdire) norbeitek daiñu den xumeena egiten badio. HeGudu 34.
Kondenatzen du bere graduen yelos diren hanbat presunen minberatasun falsoa. Mih 61.
sense-4
4.
(Lh);
jelosi (Lh). Suspicaz."Jelos nintzen ba hor zela zelatan"Lh.
azpisarrera-1
JELOSEZ.
Por envidia. Arima-gauan argi zen ezkoa / hil du jelosez ene jakintzak. MdePo 74.