OEH - Bilaketa

344 emaitza fama bilaketarentzat

Sarrera buruan (3)


Sarrera osoan (341)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
biltzar.
tradizioa
Tr. Propio de la tradición septentrional, se encuentra desde Leiçarraga; al Sur, sólo se documenta en Uriarte y en algunos autores modernos. La forma biltzar aparece desde principios del s. XVIII, durante el XIX su uso aumenta y en el XX se hace más frecuente que biltzarre . En DFrec hay 118 ejs. (48 septentrionales) de biltzar, 126 (3 septentrionales) de biltzarre y 30 ambiguos.
sense-1
1. (G, BN-lab-arb; Lar, Hb, T-L; -lz- H), biltzarre (BN, Sal; SP, Lar, Hb, H, Foix; -lz- VocBN Dv y A). Ref.: A (biltzar, bilzarre); Gte Erd 247.
Reunión, junta. "Assemblée" SP y Foix. "Cónclave" Lar. "Junta, congreso de personas, batzarrea, biltzarra" Lar. "Assemblée pour délibérer sur les affaires publiques" VocBN. "Réunion" T-L. v. biltzarren, batzar, 1 bilera, bilkura.
Vilsarre (Ustaritz 24-1-1595). GH 1955, 206.
Zakusanean ezen hiriko hirur-ehun majistratuetarik bat izatera etzela hura elejitu izan biltzarretik alegeraki bere etxerat itzuli izan zen. Lç Dedic * 6r. Zathi zedin biltzarrea. Lç Act 23, 7 (He biltzarra, TB bilzarrea; Ol, IBk, IBe batzarrea, Ker gizataldea; Dv guziak). Allegrianza doatsua, biltzarre arraia, konpainia amolsua. SP Imit III 47, 2. Lagunaren ohoratzeko egiten diren biltzarre batzu. SP Phil 327. Erromako Aitonen semeen biltzarre jeneral batetan, non Theodorico Gothen Erregea minzo baitzitzaien bere tronutik. Ib. 130. Ene Arima ez bedi sar hekien kontseillu sekretuan: ene Loria ez bedi iunta hekien biltzarrarekiñ. 'In coetu illorum'. Urt Gen 49, 6 (Bibl biltzar; Dv bilkhu, Ur, Ker batzar, Ol batzaldi). Azkaindarren gezur tzarrek / Ez hango andren biltzarrek. Monho 52. Lehoi yaunak beraz billtzarra du deitzen. Gy 158. Axeri guziek billtzar egun batez / Zedukatelarik asko bertze gauzez. Ib. 69. Han arte Arriagan zituen biltzarrak. Hb Esk 84. Biltzarrean alkhatek, herrunka lehena. Ib. 193. Gero hitzartu zuten, eskolak akhabatu eta Venizerat bilduko zirela [...]. Xede khartsu horiek hotz ez ziten, Andredena Maria Agorrilakoa behexi zuten biltzarre berri batentzat. Laph 138. Zeruan, gure bilzarrea izanen da adiorik gabekoa! Ib. 197. Eskualdun besta eta biltzarretako kanta. Zby RIEV 1909, 396. Ahuspez emanik orduko biltzarrean ziren gizon guziak. Elsb Fram 128. Jesüs, Dotorren, legeko jakintsien biltzarre handi baten erdian jarririk. Ip Hil 134.
(s. XX). Eskolako lagunek beren biltzarretan. JE Bur 92. Gernikan, Uztaritzen biltzarrak egin ziren. Barb Sup 163. Koplarientzat egin biltzar ederretan. Ox 154. Hor agertu zen Minini. / Krik, krak biltzarrea fini. Ib. 122. Norbaitek auta nai ba leza, manestarren biltzarrera ioan ala ikustegira. Or Aitork 203. Arantzazuko Euskaltzaleen Biltzarrean abestutako bertsoak. BEnb NereA 90. Lurpeko eremuetan, / sorginen biltzarrea. Arti MaldanB 199. [Soldadoak] ez dira haizuko [...] jaietan eta biltzarretan aurkitzerat, nun ez duten hor zerbait eginbide bethetzeko. Lf in Zait Plat XVII. 1593an lagundiak Erroman izan baitzuen bere bortzgarren biltzar nagusia. Lf ELit 156. Gauaz ixilka biltzarre ttipi batzuen egiterat heldu zen jauntto bat. Ardoy SFran 95. Euskaltzaindiaren VIII. Biltzarra. Eusk 1978-2, tít. Biltzarre eta ferietan. Larre ArtzainE 186. Ohiko biltzarra. Ib. 204. Asteartean dugu Euskaltzaindiaren biltzarra Donostian. MIH 119. [Durango aldekoek] beren biltzarreak Gerediagan egiten baitzituzten. MEIG IV 63.
(Urt, Hb, T-L; -lz- Dv). Asamblea, junta, etc. (institución). "Cæsar ad authoritatem senatus adjungeretur, Sesar ere zahar biltzarrarékiñ adiskidetzen zen orduan" Urt I 185. "Conseil" Hb. "Sénat [...]. Ez naiz egun bilzarrerako, aujourd'hui je n'irai pas au sénat" Dv. "Consistoire" T-L.
Laphurdiko Eskaldun-Franzesen Bilzar-jenerala. "L'Assemblée-générale". Revol 107. Biltzar handiaren zimendu eta xede lehenbizikoetarik bat. Ib. 119. Parisko Biltzarrean / Ez Luisen gortean, / Ez da arrastatu / Deus ere halakorik. Monho 52. Eta esaten diona bere anaiari, raka: izango da biltzarrearen obendun. "Concilio". Ur Mt 5, 22. Apaiz nagusiak berriz, eta biltzarre guziak billatzen zuten lekukotasun gezurrezkoa Jesusen kontra. Ib. 26, 59. Erreboluzioneko bigarren biltzarrea, Lege egilen biltzarrea deitzen zena (Assemblée Législative). Elsb Fram 96. Sohütan, Bordaleko Biltzarrari nolako laidoa ez dio egin? Biltzar horrek manu bat igorri baitzuen, jazarleak preso altxatu behar zirela. Lf Murtuts 49. Lapurdiko biltzarrean bere kargua atxikitzeko. Zerb Azk 16. Aren lege ta biltzarrak galerazi, aren izkera debekatu. Mde Pr 34. Agure-biltzarrak mandatari, honera / bidaldu grauzkitzu. Arti MaldanB 209. Erriko biltzarrean onartua izan zan, erritar bezala. Zait Plat 8. Biltzarreko buruzagien zain omen zeuden. Ib. 76. Lehen berdin baitziren herritarrak Eklesia deitu biltzarrean segurik, orai lauetarik hiruek ez dute burua apaltzea baizik. Lf ib. XVIII.
Agrupación, asociación, sociedad.
Elizá, hitzez hitz erran nahi da kongregazionea edo biltzarrea. Lç Decl ã 2v. Munduan dela egiazko Eliza bat, erran nahi da, Giristino fidelen biltzarre bat, konpainia bat eta batasun bat. Mat 65. Angeruen biltzarrean sartzeko gai gertha dadintzat gatik. SP Imit III 48, 6 (Ch baltsan, Mst senbladan, Leon lerroetan). Berezikotu prestuak gaixtoetarik [...]; sekulako berezitzea, zeinaren ondoan bi konpainia eta biltzarre hek ezpaitira sekulan elkharrekin geiago kausituko. SP Phil 52. Haren [Elizaren] bilzarreak ezpaitu finkatzen bere fermutasuna batasunean baizen. FPrBN pról. Fidelen bilzarre edo sozietate bat. CatLan 14. Eta ethorri zenean bere herrirat, hari zen biltzarretan erakhasten. HeH Mt 13, 54 (He sinagogetan). Danzak, Egin zuen beraz animen zozietate edo biltzarre bat. Lap 321 (V 146). Katolikoen biltzarre handi batek. Arb Igand 127. Aiphatzen derautazun biltzarreaz den bezenbatean, huna zer lanari dagoen orai: Molditza edo ortografa bethikotz asentatu eta finkatu behar du. "Comité". Ib. 35. Eskualtzale biltzarretan barne direnei. HU Aurp 214. Jean-Pierre Elissague, [...] Bilzarraren moldatzaile deithu nahi izatu zena. Lander RIEV 1910, 595. "Connradh na Gaedhilge" edo "Irlandararen biltzarra" [...] (engeleraz: Gaelic League). Mde Pr 241. Ber biltzarra horrek egin du Teatroko [xapelketa] bat. Gazte n.º 19 (1958), 5. Biltzar ederragorik eta baliosagorik nekez egin ditake. Herr 14-9-1961, 1. Turismo-Biltzarrak Euskal-Asterako sortu duan sariketarako. NEtx LBB 113. Halaz guztiz, mundu osoa zurturik eta harriturik geure ezpain-lumetarik zer jaulkiko badago ere, ez dut uste oraindik ikasi eta ikertzaileen biltzar ttipia guri begira dagoenik. MEIG IV 100 (probable alusión al Biltzar Ttipia, comité ejecutivo de cierta organización política).
sense-2
2. Unión, acción de unirse.
Iesus Krist gure Iaunaren adbenimenduaz eta gure harenganako biltzarreaz. 2 Thess 2, 1 (He bilguraz, TB gure harekin biltzeaz, IBk, IBe elkartzeari buruz ).
sense-3
3. Unión, conjunto (de cosas).
Eta legorrari deitu zion Jaungoikoak, Lurra, eta uren biltzarreari deitu zien, Itsasoak. Ur Gen 1, 10 (Urt ur bilduma, Dv ur bilduei, Ker batutako urai, BiblE ur-multzoari).
azpisarrera-1
BILTZAR-BURU. Presidente.
Biltzar-buru-yaunak, guziek nekez ixillarazi-ta, mintzaldi labur bat egin digu. Ldi IL 46.
azpisarrera-2
BILTZAR EGIN ( -lz- H), BILTZARRA EGIN (BN-arb; biltzarrea egin BN-arb). Reunirse. "Bilzar egitea, faire, tenir assemblée, conseil" H. "Biltzarrea egin dugu (BN-arb)" Gte Erd 23. "Biltzarra eginen du ministrarekin (BN-arb)" Ib. 218.
Iuduetarik batzuk eginik biltzarre eta bot maledikzionerekin. Act 23, 12. Beraz hill zenean, haren peko ziren / Animalek orok billtzar egiñ zuten. Gy 95. Eta elkharrekin biltzar egin zuten Iesusen amarruz hatzemaiteko. HeH Mt 26, 4 (Lç konseillu eduki, He batzarra atxiki, Dv batzarre egin, SalabBN konseillu atxiki). Orduan joaten zirala Fariseoak, biltzarrea egin zuten arrapatzeko bera izketan. Ur Mt 22, 15. Buruzagia, berek behar zuten beren artean hautatu. Biltzarre egiten dute. Laph 183.
azpisarrera-3
BILTZAR-ETXE. Casa de reunión. "Capitulum, domus convocat, [...] herriko etxéa, biltzaretxea, biltzartégia" Urt IV 202.
Etxe berezi bat, girixtinoen biltzarretxea. Larre ArtzainE 320.
azpisarrera-4
BILTZAR-HIRI. Ciudad donde se celebran las Juntas.
Uztaritzeko auzapez maitea, / barkhaturen dauztatzu bi hitz: / Biltzar-hiriak fama hitsa luke / Santa Barbara galtzen balitz. Ox 18.
azpisarrera-5
BILTZAR-LAGUN. Miembro de una asociación. v. biltzarkide.
Bilzar-Lagunak elkarganatu dire Hiriko-Etxean. Lander RIEV 1910, 595. Jos.-Alex. Lacoste bilzar-lagunari. Lander RIEV 1911, 593.
azpisarrera-6
BILTZAR-LAN. Trabajo de una asociación.
Eta bilzar-lanak hortan bururatzen direlarik. Lander RIEV 1911, 593.
azpisarrera-7
BILTZAR-LEKU. Lugar de reuniones. v. biltzartoki.
Sinagogak ziren biltzar-lekhu batzu, zoinetan Juduek egiten baitzituzten bere erlisioneko zeremonia batzu. Dv Mt 4, 23n.
biltzar
<< bildu 0 / 0 1 biziki >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper