OEH - Bilaketa
589 emaitza dei bilaketarentzat
Sarrera buruan (33)
- dei
- DEI ETA DEI (dei)
- ADAR-DEI (adar)
- AGNUS DEI (agnus)
- alda-dei
- ARRATS-DEI (arrats)
- BARREN-DEI (dei)
- BATZAR-DEI (batzar)
- BEZPERA-DEI (bezpera)
- BIHOTZ-DEI (bihotz)
- BIHOTZ-DEI (dei)
- BILERA-DEI (1 bilera)
- DANTZA-DEI (dantza)
- DEI-ADAR (dei)
- DEIAK DEI EGIN (dei)
- DEI-EGILE (dei)
- DEI EGIN (dei)
- DEI EGITEKO (dei)
- DEI EGON (dei)
- DEI EMAN (dei)
- DEI ERAGIN (dei)
- DEI ETA LEHIA IZAN (lehia)
- EZTEI-DEI (eztei)
- GORA-DEI (gora)
- HEL-DEI (hel)
- HIL-DEI (1 hil)
- IZORRA-DEI (izorra)
- KANPAI-DEI (kanpai)
- MEZA-DEI (meza)
- SAGARA-DEI (sagara)
- SOKORRU-DEI (sokorru)
- SU-DEI (1 su)
- USO-DEI (1 uso)
Sarrera osoan (498)
- 1 -a
- abatei
- aberetasun
- abisu
- adar
- adei
- adia
- 1 adindu
- adornu
- ager-ezin
- agindupe
- agirakazio
- agnus
- agorxali
- ahakar
- ahal
- aho
- ahoskera
- ahotu
- 1 ahutz
- aingeru
- 1 aire
- aitajaun
- akademia
- akiakula
- akoi
- akordatu
- akuilatze
- alantxe
- alarde
- aldikal
- aloger
- alokairu
- altxarazi
- altxatu
- 1 altzo
- amandre
- amets
- amildu
- amodiotsu
- amultsu
- anbizio
- andere
- andre
- aneika
- anpoila
- antxintxiketa
- antz
- antzerkizale
- anziano
- apainduria
- apaizlagun
- apeu
- apostata
- apur
- 1 ardatz
- ardo
- arduratsu
- argialdi
- argimin
- argitasun
- 1 aria
- arkaingeru
- arnasa
- 2 aro
- 1 arran
- 2 arrantza
- arrats
- arrazoi
- 2 arre
- arren
- 2 artazi
- 1 arte
- 1 askazi
- asmatu
- asmo
- aspergarri
- astakirten
- astegun
- 1 astun
- atabal
- 1 ate
- 1 atxiki
- 1 atze
- atzerapen
- atzipekoi
- auhen
- aurkitu
- aurpegi
- aurre
- auzetxe
- auzo
- auzotar
- axulartar
- azken
- azkentze
- aztarren
- azti
- bagil
- baizen
- bakan
- bakarka
- bakartu
- bakarzale
- bakoitz
- balio
- 1 baltsatu
- bana
- banaketa
- banket
- 1 baratze
- barkatiartasun
- barkatu
- barkatxo
- barna
- barne
- 1 barren
- barru
- 1 baso
- batzar
- bazkari
- beeka
- begira
- begitazio
- behar
- behar izan
- behartu
- 1 behatz
- behin
- bejon
- belarri
- belaunikatu
- beltxagi
- 1 belutu
- 1 benta
- beraganatu
- berde
- 1 bere
- berehala
- berpizte
- bertz
- beste
- bete
- bezala
- bezpera
- biatiko
- bidaztiar
- bidegabetu
- bidegurutze
- 2 bidezko
- bigarren
- biharamun
- bihotz
- bihozketa
- 2 bilarazi
- bildots
- bildu
- 1 bilera
- biltoki
- bina
- 2 bira
- birao
- birjosle
- bitarteko
- bizi
- biziera
- bizimodu
- 1 bizio
- bizkor
- blai
- bordalgu
- 1 borroka
- bosna
- botere
- brillatu
- bukagabetasun
- bultu
- burutu
- burutzako
- dai
- damu
- dantza
- dea
- deiadar
- deiarazi
- deidun
- deiera
- deiezka
- deikun
- deion
- deipen
- deitoratu
- 1 deitu
- deitxo
- deitza
- deitzaile
- deitze
- deiune
- demazale
- deus
- dialektiko
- dilin-dalan
- dirdai
- dir-dir
- durduzatu
- egin
- egosi
- 1 egun
- 1 ehunburu
- ekaitz
- eleberrikari
- elizdei
- elorri
- engainagarri
- enkantu
- entzun
- entzungor
- era
- eragin
- 1 eraman
- erantzun
- ereserti
- 2 erkin
- erlastu
- ernegu
- 1 errai
- errebolbitu
- errebullo
- errebullokatu
- errezibidore
- esangarri
- eskabide
- eskailburu
- eskainka
- 1 esku
- eskulturagintza
- esne
- esprimitu
- estu
- ezer
- ezeztatu
- ezkilatxo
- ezkondu
- ezpateta
- ezpel
- eztei
- ferratzaile
- fortaleza
- fresko
- gabe
- 1 gabiko
- gaineratu
- gaitz
- 1 galbide
- garbai
- 1 gari
- 1 garratz
- gei
- gero
- gerruntze
- 1 gidail
- 1 giro
- gisa
- gizagabetasun
- gogoko
- goitar
- 1 golko
- gomit
- gonbidatu
- gonbidatze
- 1 gor
- gora
- goraltzigarri
- goratu
- gorku
- guardian
- hainbat
- hainbeste
- haizpe
- 1 hala
- hamaiketako
- han
- handi
- haragi
- harri
- haserretu
- hasi
- hasiera
- hasle
- hatsanka
- haur
- haurxko
- hautatu
- hegazkin
- hel
- hela
- herri
- herstu
- 1 hil
- hilezkor
- hirukada
- hizkira
- hobeto
- hoin
- homedarmes
- honako
- hondaketa
- honetan
- honezkero
- horni
- hots
- hurran
- ibaizaldi
- idazti
- igun
- ikara
- ikaslegai
- ikusgai
- ildi
- inbokatu
- indar
- inon
- intziri
- ipiztu
- iragarri
- irakatsi
- irakurle
- isildu
- iskilu
- itzalarazi
- izan
- izeko
- izorra
- jadanik
- jainkozko
- jantzi
- jaramon
- jarduntzaile
- jatei
- jaun
- jaungoiko
- jausi
- 1 jauspen
- jauzi
- joan
- joka
- junto
- kahaka
- kalte
- kame
- kanpai
- kantoi
- kaxal
- keinu
- kisketada
- klaro
- koaju
- konpli
- kontratista
- kontsentitu
- 1 kontu
- kontzientzia
- korneta
- 1 korrika
- korrosatsu
- kostu
- 1 kota
- kotor
- kristautu
- kuajatu
- kutxare
- labainkeria
- laborri
- labur
- lagun
- 1 lander
- langile
- lapur
- larri
- laterri
- latz
- launa
- laztankiro
- lehen
- lehenago
- lehia
- lehiakide
- lekore
- lekutu
- 1 lelo
- leusindu
- libera
- libre
- lili
- lipar
- lisonja
- lodi
- losko
- 1 lotu
- maistra
- maitagarri
- maitekor
- maitetsu
- mami
- mandazain
- mantso
- mantsotasun
- 1 marraka
- marraztatu
- marruma
- martinklaska
- marxista
- material
- matoi
- mehe
- mespreza
- meza
- mezu
- mintzagu
- mormor
- motz
- mukulu
- 1 nabar
- nabari izan
- 1 nahi
- nahi izan
- negar
- noiz
- nola
- nonbait
- nornahi
- nortxobait
- obispotasun
- odolgabe
- ohoratu
- oidura
- oihan
- oihu
- 1 on
- ondonahi
- 1 onetsi
- ontzako
- opaetsi
- opalordu
- ordiara
- orduko
- 1 ore
- orrits
- osabide
- osterantzean
- otso
- otzan
- pagatu
- paper
- pil-pil
- pistolatxo
- pizkunde
- plaza
- 1 potxolo
- poz
- pregoi
- premiadun
- pur
- sagara
- 1 sail
- samin
- samindu
- sartu
- sasikume
- sasoitu
- sein
- sekretuki
- sentitu
- sokorru
- sordun
- sorgin
- sorgor
- sorgortasun
- sorotsi
- sorta
- 1 su
- 1 suhar
- taberna
- tailuzki
- tarte
- telefono
- tentari
- tinkatu
- tinte
- 2 toka
- 1 tole
- tolesgabe
- trabailatzaile
- trafiko
- trako
- triska
- tu-ju(it)
- turuta
goiburua
1 lander.
Onom.:
Garcia de Oleta, Landerra, filius Dominicu Artaxona. (1156) Arzam 312.
Cum uxore sua Andere Landerra. (1164) Ib. 312.
Pero Landerra de Chavarri. (1286) Ib. 312.
Lander erreca beerecoa. (1284) Ib. 312.
sense-1
1.
(V arc. ap. A; SP, Ht VocGr 398, Lar Sup , H)
Pobre. "Pauvre, nécessiteux" SP. "Vieja landerra" (Pamplona, 1601). ReinEusk 112. Para sus posibles sentidos antiguos, v. ApV 119.
Tr. Documentado en refranes antiguos, en Duvoisin e Hiribarren y en autores meridionales del s. XX que lo toman del diccionario de Azkue.
Ondo egiok landerrari, Iainkoak dikek donari. "Al pobre". RS 265. Erranak eder, eginak lander. Saug 173. Gaztaro alferrak dakarke zahartze landerra. "Nécessiteuse". O Pr 185. Zu zare aberats eta guziak eskuan dituzuna, ni, berriz, has, buluz eta lander. Dv LEd 142 (Cb Eg II 77 pobrea). Soldaduak zaudezen sabela zimurrik, / Etzuten garraiatzen soineko landerrik. Hb in BOEl 81. Bera bezelako umezurtz lander batek etxejauntzako neskatx aberatsa nai izatea. Ag G 142. Gustijai, ba, txiki ta andi, lander ta aberats, oroi, diñogu, lagun eske ots eta dei egiten yake. ForuAB 159. Lander, txiro gaxuoi, ogia irabazteko / nekatzen zaranean; zer ames dagizu?. GMant Goi Berez landerra ta pobrea da. JBDei 1919, 235. Gogo-landerren zori ona. Ol Mt 5, 3 (ed. 1958, gogo-landerrekoen). Erranak eder, egiñak lander. Laux AB 14. Aen artean lander edo beartsurik ez egoan iñor be. Eguzk GizAuz 13. Nire yaiotza landerrak lotsaratzen du. Zait Sof 87. Sal etzak ditukanak, emaizkiek landerreri. Or Aitork 208. Epel-aroa eltzen danean, txiroak eta landerrak zeru txiki baten pozkaria izaten dabe. Erkiag BatB 35. Landerraren izerdiak gizentzen ditu aen gerrontzeak. Ib. 145.
v. tbn. Otx 93. Altuna 91. Etxde JJ 145. Gand Elorri 152. Gazt MusIx 135.
Pobre. "Pauvre, nécessiteux" SP. "Vieja landerra" (Pamplona, 1601). ReinEusk 112. Para sus posibles sentidos antiguos, v. ApV 119.
Tr. Documentado en refranes antiguos, en Duvoisin e Hiribarren y en autores meridionales del s. XX que lo toman del diccionario de Azkue.
Ondo egiok landerrari, Iainkoak dikek donari. "Al pobre". RS 265. Erranak eder, eginak lander. Saug 173. Gaztaro alferrak dakarke zahartze landerra. "Nécessiteuse". O Pr 185. Zu zare aberats eta guziak eskuan dituzuna, ni, berriz, has, buluz eta lander. Dv LEd 142 (Cb Eg II 77 pobrea). Soldaduak zaudezen sabela zimurrik, / Etzuten garraiatzen soineko landerrik. Hb in BOEl 81. Bera bezelako umezurtz lander batek etxejauntzako neskatx aberatsa nai izatea. Ag G 142. Gustijai, ba, txiki ta andi, lander ta aberats, oroi, diñogu, lagun eske ots eta dei egiten yake. ForuAB 159. Lander, txiro gaxuoi, ogia irabazteko / nekatzen zaranean; zer ames dagizu?. GMant Goi Berez landerra ta pobrea da. JBDei 1919, 235. Gogo-landerren zori ona. Ol Mt 5, 3 (ed. 1958, gogo-landerrekoen). Erranak eder, egiñak lander. Laux AB 14. Aen artean lander edo beartsurik ez egoan iñor be. Eguzk GizAuz 13. Nire yaiotza landerrak lotsaratzen du. Zait Sof 87. Sal etzak ditukanak, emaizkiek landerreri. Or Aitork 208. Epel-aroa eltzen danean, txiroak eta landerrak zeru txiki baten pozkaria izaten dabe. Erkiag BatB 35. Landerraren izerdiak gizentzen ditu aen gerrontzeak. Ib. 145.
v. tbn. Otx 93. Altuna 91. Etxde JJ 145. Gand Elorri 152. Gazt MusIx 135.
sense-2
2.
(Lar, H).
"Ruin, vil, bajo, despreciable" Lar.
"Ruin, vil, bajo, despreciable" Lar.
sense-3
3.
(Lar, A Apend).
"Villano" Lar.
Burkoia da landerra. "Villano" . Iza EE 1881a, 133. Igesak gorde gagizala lander oneen irriskutik. Ib. 182.
"Villano" Lar.
Burkoia da landerra. "Villano" . Iza EE 1881a, 133. Igesak gorde gagizala lander oneen irriskutik. Ib. 182.
sense-4
4.
(Dv→A).
"Misérable, au sens propre et figuré" Dv.
Hatsa galdurik lander zagoen lurrean etzana. "Miserabilis" . Dv Iud 5, 27. Naigabetsu, lander (miserable) geran ezkero. Ayerb EEs 1912, 180. Arrats-beerako laru aurrean, / lander eta bakar. (Interpr?). Gand Elorri 40.
"Misérable, au sens propre et figuré" Dv.
Hatsa galdurik lander zagoen lurrean etzana. "Miserabilis" . Dv Iud 5, 27. Naigabetsu, lander (miserable) geran ezkero. Ayerb EEs 1912, 180. Arrats-beerako laru aurrean, / lander eta bakar. (Interpr?). Gand Elorri 40.
lander
-
1 lander....
-
Onom.: Garcia de Oleta, Landerra, filius...
-
1. (V arc. ap. A; SP, Ht VocGr 398, Lar ...
-
2. (Lar, H). "Ruin, vil, bajo, desprecia...
-
3. (Lar, A Apend ). "Villano" Lar. Burko...
-
4. (Dv→A). "Misérable, au sens propre...
<< lagun 0 / 0 langile >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
