1.
(S ap. Lrq
).
Valor, precio.
"Valeur"
Lrq.
v. balio.
Sal erospenetan eztezazüla ihur tronpa, bena bethiere gaizak bere baliaren sal eta eros itzazü.
UskLiB 76.
2.
Ayuda (?).
v. balimentu.
Adiskiratzen bada / tabernariakin, / igual juango da / oiko zapiakin, / ardoa edateko / aren baliakin.
JanEd II 22.
3.
Capacidad de valerse por sí mismo.
Pasatu zituen zenbait egun ohean eta emeki emeki jin zitzakon balia puxka bat.
Etchebarne 107.
4.
(Uso adv.).Aprovechando.
Erospen batzu eginez karrikan Baigorriko itzuliaz balia.
Larre ArtzainE 43.
Paradaz balia, zertako ez konda hemen.
Ib. 105.
BALIA IZAN.
a)
(Con aux. trans.).
Valer.
v. BALIO IZAN.
Ni baitan dukezu adiskide bat; / balia dikezit senhar gaixto bat.
E 211.
Ieinkoaz landan mundu orok eztu hanbat balia.
Ib. 91.
Ieinkoak zuri eman dizi potestate handia, / haren ama ziren gero, ama ere maitia, / zeru ta lur orotan duzun hanbat balia, / zer zuk galde baitagizu, den konplitu guzia.
Ib. 75s.
Neure adiskidia, beha zite onsa lehen arrazoiñari, komunzki lehenak balia du biga.
Tt Onsa 93.
Haren frutiak eta haren itzalak guti balia dute.
Ib. 104.
Ordian haboro balia dikezie obra saintiek, eziez hitz ederki erranek.
Mst I 24, 6.
Zeren, orai drano nik egin düdanak ezpeitü deüs balia.
Ib. 19, 1.
Deüs jakitek, deüs aberastarzünek, deüs edertarzünak edo atzartarzünak, deüs ezpiritiak edo untsa mintzatziak eztizie balia zure eretzian, Jauna, zure grazia gabe.
Mst III 55, 4 (Ip ezpeitie baliorik
).
Etzitiala marxartaren flakeziaz edo nezesitatiaz prebali gaizen balia dien beno haboruagoren salzeko edo gütiagoren erosteko.
UskLiB 76.
Merecer; merecer la pena.
Muthilek gure zerbitzutan deramate urthia, / soldata aphur bategatik hartzen pena handia; / Iangoikoak behar luke guk bezanbat balia; / zerbitzatu behar dugu emaitekoz gloria.
E 11s.
Oliveros edo Roland / Edo Renaud balira / Balia likek orai / Ene jaikitzia.
'
Cela mériterait'
.
Xarlem
514.
Oro beharri nük eta hireki alageratzia baizik eztiat galthatzen, gaizak balia dialarik.
Mde Pr 47.
c)
Valerse.
Cf. (s.v. baliatu) ejs. de Orixe, en los que balia tiene valor de part.
Erleak lupetz loien balia dira euren eztiabia gozoak egiteko. O ze Maisu Egille miragarria dan gure Jesus! bada gure gatxetatik bere ateretan dituz onak.
Añ
LoraS
114.
Alan balia zirian Santuak Jesusen graziaz, ta bardin guk egin giñei.
Ib. 56.