1.
(V-gip, G),
atarramendu
(V-gip, G-azp). Ref.: A; Elexp Berg; ZestErret
Buen o mal estado o resultado de un asunto; desenlace, paradero, resultado, provecho. "(Gc), fin, resultado. Eztu atarramentu onik aterako" A. "Atarramendu (V-gip), provecho que se saca de una cosa" Ib. "Destino, paradero [...]. Atarramentu txarra edo dudazkua" Elexp Berg. "Azkenian gixajuak atarramentu txarra euki juan" Ib. "Azkenian eztakitt ze atarramentu izango daben" Ib. "Auzoko guztiyak belarriyak tente-tente ta begiyak zabal-zabalik, eundoko kuriositateakin aber zer atarramendu ateatzen zuen haiek" ZestErret.
Tr. Documentado desde finales del s. XIX en textos meridionales, en su mayoría guipuzcoanos y con mucha frecuencia en bersolaris. En DFrec hay 2 ejs. de atarramentu y 2 de atarramendu.
Iru alaba ditut / oraindik gaztiak: / zarrenak zortzi urte, / sei ta lau bestiak; / seme bat bear dala, / diyo emaztiak, / atarramentu txarra / jarri dit tristiak.
Ud 31s.
Atarramendu onikan ez du / sekulan gizon mozkorrak.
JanEd II 87.
Zurrutak tiratzen nau, / pixka bat jokuak, / atarramentu onik / ez dauka kojuak.
Auspoa 114, 115.
Zer atarramentu atera bear dezu zuk, gizona, iñork ezagutzen ere etzaitun sasi-zulo artan?
Mok 9.
Erropa zarrak dauzka / zikindutakoak, / atarramentu onik ez / persona pardoak.
(In Tx B 116
).
Atarramentu onik / eztiu aterako; / bi alper txarrak dituk / etxe baterako.
PE ( in
Tx B 111
).
Atarramentu onik / mutill zarrak eztik!
Tx B II 28.
Atarramentu onik sekulan / ez dute ostentaziyuak.
MendaroTx 34.
Neska gaztia oien / atarramentuak.
Yanzi 164.
Aiek aztertzen badituzu, lerra zantarraren atarramendua zein zantarra danentz dazagukezu.
Zait Sof 140.
Yunak yun: illak il: / galduak galdu. / Atarramentu onik / geroz ez dugu.
SMitx EG
1955 (5-12), 70.
Aita oartu zen semearekin atarramentu onik etzula.
Etxde JJ 97.
Gaiñera, astekotan ere, ez ezkonduarekin asi, olakuak ezpaiditek sekula atarramentu onik ekartzen.
Ib. 125.
Igarririk baitzegon, artu-emanok sobera luze zirala atarramentu onik izateko.
Ib. 200.
Egia esan, ez diot, agian, dagokion atarramendua atera "Marty" delakoari, ta esan zidaten baiño gauza motxagoa izan zait [filma]
.
Txill Let 52.
Asi da asto biekin lanean, baiña bat ara ta bestea onera, bat gora ta bestea bera, ura zan atarramentua.
EgutAr 6-4-1959 (ap. DRA
).
Ikasgu onek atarramentu aundiak ekarri zituen, urteak ioan eta urteak etorri.
Zait Plat 23.
Maitasun edo adiskidetasun-deiek atarramentu onik izan dezaten.
Ib. 152.
Lan eiteko gorputzen / palta talentua; / ori da gaztiantzat / atarramentua.
Lizaso ( in
JanEd II 119
).
Ainbesteko setarik / geuk ere bagendu / eskura geinke [Gastela] arek / aña atarramendu.
Atuxa
Mugarra
64.
Zer atarramentu izan dezu, bada, aldapa beera ala etortzeko?
Ataño
MLanak
211.
Ona azeriaren / atarramenduak, / Luziferrek emon da / lurrez ordainduak.
Ayesta 114.
Sorterrian nahiz atzerrian, batasun bila abiatzen denak ez du sekula atarramentu onik aterako.
MEIG VII 165.
Dena genekiela uste genuen [...], zaharrak [...] ez zuten sekula atarramentu onik atera.
Ib. 37.
Bide horiek, gainera, linguista guztien edo gehienen ustez, ez dutela denbora alferrik galtzea beste atarramenturik.
MEIG I 238.
2.
Pompa, solemnidad.
Ikusirik Santuak ainbeste atarramentuko jendia, galdetu zion anai bati: "Zer da jende ori guzia? Eta zer dire zaldun oriek?".
Bv AsL 110.
3.
"(AN-gip), bulla, ruido, barullo"
A.
ATARRAMENTUZ
(Tras gen.). Como consecuencia de.
Demokrazian atarramentuz / bikote asko bereiztu, / andrak bardintza eskatutzean / gizonak alan nai eztu.
Ayesta 123.