1.
(BN ap. A; SP, Ht VocGr 429 Lar DVC 205 <ch->, Dv, H)
Superar, sobrepasar. "Xitzea, surmonter, gaigner" SP. "Surmonter, xitzea" Ht VocGr 429. "Précéder" Ib. 407. "Sobrepujar" Lar DVC 205. "Surpasser. Zuhaitz horrek xitzen ditu oihaneko guziak" Dv. "Xitu duzu ene joa, vous avez surpassé mon coup" Ib. "1. dépasser, être plus haut. Pilotak xitu nau, ezin ardietsi dut, [...]; 2. dépasser, aller, atteindre au delà. [...]; 3. surpasser, l'emporter sur" H. "Vencer, sobrepujar" A. v. ixitu. [Purgatoriako] penek xitzen tuzte mundu hunetakoak. EZMan I 120.
Ezen ene gaixtakeriek ene burua xitu dute: eta karga pisu bat bezala zapatzera gainera zaizkit. Harb 326s.
Komarka guztietara / laster ziren hedatu; / berze ordenak guztiak / nonbre handiaz xitu. EZNoel 173.
Ezen hanbat badut zure / kontra egin bekhatu, / asko aldez non baitute / ene burua xitu. EZEliç 324.
Spiritu sainduaren / hauk fruitu hamabiak, / zeñek xitzen baitituzte / gañerako guztiak. Ib. 122.
Sentenzia guztien gaiñeko sentenzia, guztiak xitzen eta iragaiten dituena. Ax 435 (V 283).
Ezen zure handitasun, / parerik eztuenak: / xitzen ditu bere handiz, / zerurik gorenenak. Hm 41 (tbn., con alguna variante, en EZ Eliç 370).
Zeren handiek, bere handi izanaz xeheak xitzen dituzten bezala [...].SPPhil 452.
Erran baitezaket xitu eta iragan duela kapitain guztien kapitaina Alexandro handia bera. ES 144.
Huna hemen Salomon xitzen duena non den. HeHLc 11, 31 (He Salomon baiño gehiagokoa).
Zuen berthuteak ez badu xitzen heiena, etzarete behinere sarthuren ene aitaren erresuman. Lg II 146.
Bertze guziak hainitzez xitzen ditu, iguzkiak bertze izarrak xitzen dituen bezala. Dh 261 (266 xithu).
Filomela egiaz ezta aprendiz baizik / zure aldean ezarririk / Lambert bera xitzen duzu. Gy 294s.
Zathirik handiena erori zitzaioen Benjamini, hala non bortzaldiz xitzen baitzuen. DvGen 43, 34.
sense-2
2.Culminar. Hartu dudan lana xitzeko falta zaidana lasterka bizian esango dut, xehetasunak bestetarako utziaz ezinbestean. MEIG VII 106.
azpisarrera-1
EZIN XITUZKO.
"Qu'on ne peut surpasser" Dv.
azpisarrera-2
XITURIK. Sobrepasando, más de.
Laur milla xiturik [presundegitik] ungi libratzeaz. OracinoD 23.