1.
(
Dv (G);
(det.).Lar,
VP
80r,
Añ,
H),
kisket (
V-ger-arr-oroz-m, G),
kixketa (
H (det.)),
krisketa (
V-gip, AN-egüés-ilzarb-olza, B, BN-arb-baig; Dv; det., Ht VocGr 380, Arch VocGr , H),
krisket (
V-al, G, L, AN, R; Chaho),
krixket (
Urt III 232),
krixketa (
G-azp-goi-bet; Dv),
klixket (
BN, Sal, S; Chaho,
A,
T-L),
klisket (
Gèze),
klisketa (
B; H (det.),
VocB
),
klixketa (
AN-araq, BN-baig, S; VocBN
,
Dv,
H (det.)),
kiskinta (
R)
Ref.:
Bon-Ond 163;
A (kisket, krisket, klixket, kiskinta)
Urkia EEs 1930, 27; Giese CasaS 9; Satr VocP (klixketa); CEEN 1969, 210; Iz UrrAnz (krisketia); JMB At (krixketa); Zt (comunicación personal: krisket, krixketa); Izeta BHizt (krisketa); Gte Erd 218.
Cf. VocNav s.v. quinsquinta , quisquenta, quisquinta, clisqueta, clisquete y crisqueta.
Pestillo.
"
Krisketa, pessulus, loquet"
Dv.
"
Athea kisketaz hertsia, porte fermée au loquet"
H.
"
Klixket (Chaho ms.), tarabilla"
A.
"Clenche"
T-L.
"Cerradura"
Satr VocP.
"
Krísketia, el picaporte; krísketa bat
"
Iz UrrAnz.
"
Klixketa (S), la manecilla de la puerta"
Giese CasaS 9.
"
Krisketa, klisketa, pestillo. Ate horrek krisketa berrie du. Krisketa hau eztago ongi
"
Izeta BHizt.
"
Krisketarekin hetsi dugu borta (BN-arb)"
Gte Erd 218.
Leiho eta partadura eta krisketa eta gainerako zarratzeko behar direnak.
(1754).
SenperEus
49.
Ideki izan diot ene bihotzekoari ene atheko krisketa.
Dv Cant 5, 6 (Ur kisketa, Echn krixketa; Ur (V) in Bon OOV IV 213 txingeta).
Iru krisketa berri.
HerVal 143.
(tbn. en la misma pág. kisketa)
Borta krisk(e)ta bat berria.
Ib. 144.
Krisketa pintunak zorzi.
Ib. 198.
Lau krisketa pramuñoingo.
Ib. 223.
Ate orrentzat badaukat nik kisketa edo maratillea.
Ag AL 138.
Su ondoan gaudela, kixketan iratxoren txixtua edo marrua dabillela.
'Loquet'
.
Or Mi 18.
Ederra zeran bezain / baziñe sekreta, / pozik joko nizuke / leioko kisketa.
'El pestillo de la ventana'
.
(Canc. pop. in
Or Eus 37; tbn. en A EY IV 70 (krisketa), que traduce 'aldabilla de la ventana').
Atea zabaltzera jagi naz: [...] nire eskuai mirra darie morroilloaren kisketetik.
Ker Cant 5, 5 (BiblE ate-sarrailerano).
[Gudari batek] kisket bat artu ta buru-burura jaurti eutsan indarrik andijenaz. A ixan zan kisketekua! "Stanghetto", 'palo, barra'. Otx 59 (no es seguro que no se trate de un error o una traducción demasiado libre).
(Fig.).
Zazpi bat azal gutxinez dauzka / Lexoti orren kopetak, / Uztargilliak billatu ditu / onen indarran kisketak.
Auspoa 39, 12.
2.
((det.).Lar, VP
80r, Añ),
kisket (V-m, G),
krisketa (G-goi)
Ref.:
A;
VocZeg
285
.
Aldaba.
"Llamador de una puerta"
Lar.
"Aldaba"
Lar, Añ.
"Llamamientos divinos, [...] biotz deiak, barru kisketak
"
Izt.
Cf. VocNav: "Quisquete, aldaba, picaporte o llamador de una puerta [Cáseda]" (v. tbn. s.v. clisquete).
3.
"
Krisket (L?), gancho"
A (que cita el ej. de Dv).
Lau gaitzeru ezartzen dira bata bertzearen gainean, elkarri krisketez lothurik.
Dv Lab 299.
"
Krisketa (BN-baig), corchete. Krisketa batek arra ta emea ditu
"
A.
ATE-KISKETA.
v. ate.
KISKETAN.
Con (el) pestillo.
Ahunzak errapiaren betatzera / joaitian, [...] / bortha zerratu zien klisketian.
"Au loquet"
.
Arch Fab 149.
KISKETA-HOTS.
(kisketots V-m ap. A).
a)
"Aldabonazo" A.
Kisketots (aldabonazo) eder bi ateari emon. A Txirrist 108. Kisketots gogor batzuk yota, Bilboko eskutitz bat ekarri eutsan Laraudok. A Latsibi 146.
b)
Ruido de pestillo.
Zalaparta izugarrik [...] marru ta kisketots eta pio pio, ta itz-erdiak ziren. 'Branlements de loquet'. Or Mi 76. Barruan pauso otsak eta atea zabaltzeko krisketa otsa aitu ziran. NEtx LBB 159.
KISKETA-ZARATA.
Ruido de pestillo.
Ez ate otsik eta ez krisketa-zaratarik, emen sartu zeran ori, nor zeran jakin dezagun.
NEtx LBB 178.