1.
(
gral.; H (+ o-)),
ordau
Ref.:
A;
Etxba Eib;
Elexp Berg
.
Órdago, fórmula de envite del resto.
"En el cuarto [lance] dice el perdidoso or dago, que hace temblar al ganancioso y si responde iduki se acaba la partida"
Lar Cor 232.
"
Ordago, ahí está (fórmula de 'ultimatum', por decirlo así, que se emplea en el juego del 'mus')"
A.
Cf. Echaide Orio 129: "Órdago, voz que se emplea en el juego del mus cuando se hace el envite por la partida completa".
Jarririk mahainaren inguruan, zenbait lagun elgarrekin, jan eta edan eta mus, inbido, iduki, hordago, paso.
HU Zez 117.
Beti dagoz enbido / errebido, ordago
.
Azc PB 88.
Txistik egin badaizu, laster dozu, ordau!
Enb 93.
Karteri begiratu ta batera-batera soltau eban Txoriak: --Ordago!
SM Zirik 76.
v. tbn. Ox 131. Osk Kurl 192. TxGarm BordaB 34.
(En construcciones como hordago jo, hordago bota...).
Kanpo aro ez bada, / hortakotz barnean, / inbido ta hordago / joka bai musean.
Zby RIEV
1908, 94.
Etsaiak jo dau or dago
.
Enb 68.
Zu zera esku. Jo zazu ordago, joan baño len.
Lab EEguna 100.
Ordago emaiten dizut aundira!
Auspoa 97, 19.
Hunek inbido egiten nau ta / botako diot hordago.
Mattin ( in
Xa EzinB 119
).
Andaluztarrak igarri dau aregaz ordago jokatu biar dala.Kk Ab I 94.
(Lar, Añ, H (+ o-)).
(Uso sust.).Órdago; (fig.) desafío.
"Abierto resto en el juego, ordagoa. Hacer un resto abierto, ordago bat egitea
"
Lar.
"
Ordago, hordago bat gaitza egin diozu, vous lui avez un rude défi"
H.
Ango parre-zantzoak! / Ango ordago bipil!
Zait EG
1956 (1-2), 9.
Txomiñek enbidoak eta ordagoak ugari erabilzan.
Bilbao IpuiB 32.
Igorri dute "hordago" bat bi erresuma gerlarieri, baztert diten 16 kilometraz urbide hortarik.
Herr 1-11-1956, 1.
Atzo ginuen partida "pasoka", gaur ari gira "inbidoka"... Nork ez du nabaitzen "hordagoen" bezperan girela?
Larz
Nere mendixkatik
62 (ap. DRA
).
Zaharrek inbidoa ta guk hordagoa, / nahiz denek berdintsu ginuen jokoa.
Xa Odol 140.
Ez dut sekulan ahantzi semenarioko buruzagiak [...] eman zaukun hordago hura.
Larre ArtzainE 201.
Hauen "enbido" eta are "hordago"-ari [...] "eduki" ozena botea zion.
MEIG V 104.
2.
"
Hor dago (BN-mix), francachela, gaudeamus. Hor dago baten ondotik aharratu dituzu, se han enfadado después de una francachela"
A.
HORDAGOKO
(Vc ap. A EY III 327). De primera, excelente. Cf. VocNav: "Ordago, de órdago, en abundancia, en exceso. En la pescadería hay una cola de órdago".
Bazkal-apariak or dagokoak izango dozak.
A Latsibi 295.
HORDAGOZKO
(Adnom.).
Haatik, batzuetan hordagozko irrintzina zonbait eginik ere.
Herr 14-3-1957, 1.