Euskararen Gramatika

31.4.5.6. Bait-perpausen anbiguotasuna

Badakigu bait- aurizkia ez dela bakarrik perpaus erlatiboetan erabiltzen, eta beste erabilera batzuk ere izan ditzakeela: kausa adieraz dezake, adibidez. Gisa horretan zail da batzuetan jakitea bait-perpausa erlatiboa edo adjuntua den: Etzen bazter ikusi nahia: merkaturat zenbeit aldiz, elizarat maiz, eta gero etxean, [han baitzuen osoki bere bihotza] (J. Etxepare). Hor, bait-perpausa bi modutan azter daiteke: edo erlatibo gisa, han izenordain erresunptiboa izanik, edo kausazko perpaus gisa. Funtsean, anbiguotasuna ez da hain bitxia gogoan hartzen badugu bait-erlatiboak beti erlatibo aposatuak direla, eta erlatibo aposatuek balio esplikatiboa izan dezaketela. Formaren aldetik bait-erlatiboak eta bait-ekilako perpaus adjuntuak ez baitira elkarretarik bereizten, berezkoa dugu euskaran halako perpausen anbiguotasuna: Haurrek, [ttipi direlarik ohakoan ahanzten baitituzte eta behar gabe zernahitaz asetzen], zango makilak kakol derabiltzate, zorroa ja biribil, buru zabal gaitza lepo meheak nekez bezala jasaiten deielarik (J. Etxepare).