Euskararen Gramatika

29.4. Ohar orokor batzuk

29.4.1 Orain arte esandakoaren arabera, badirudi mendeko perpausak beti aditz baten ‘mende’ daudela. Baina egon daitezke bestelako kategorien mende ere: izena (agurrik egiten ez dizun neska hori harro xamarra da; gauez zurekin biltzen naizelako susmoa hartu dute), adjektiboa (etxe hori [garestiegia da] guk erosteko), predikatu oso bat (beharrezkoa da norbait zuzendari izenda dezagun), adberbioa (berandu da kalera irteteko).

29.4.2 Mendeko perpauseko adizkiaren flexio marka kontuan hartuaz, perpaus jokatuak eta jokatugabeak bereiziko ditugu. Lehen motakoek aditz ‘osoa’ izango dute, pertsona komunztadura eta denbora markak dituena (datorren astean oporrak hartuko ditudala erabaki dut; etxera iristen denean zapatak kendu eta txapinak janzteko ohitura du); bigarren motakoek ez dute horrelako markarik erakutsiko (datorren astean oporrak hartzea erabaki du; etxera iristean zapatak kendu eta txapinak janzteko ohitura du).

29.4.3 Mendeko perpausen sailkapenari dagokionez, irizpide bat baino gehiago ditugu eskura: irizpide formala, irizpide funtzionala (gramatika funtzioen araberakoa) eta irizpide semantikoa (esanahiaren araberakoa).